İsrail'de geçen hafta yapılan genel seçimlerde az farkla ikinci olan "Mavi-Beyaz İttifakı", Başbakan Binyamin Netanyahu liderliğindeki koalisyon seçeneğine kapıları kapattı.
Genel seçimlerde hiçbir partinin 120 sandalyeli mecliste tek başına iktidara gelebilmek için gerekli 61 milletvekiline ulaşamaması nedeniyle koalisyon görüşmeleri İsrail'in en önemli gündem maddesi haline geldi.
Cumhurbaşkanı Reuven Rivlin, yeni koalisyon hükümetinin kimin önderliğinde kurulabileceğine karar vermek için seçimlerde meclise girmeye hak kazanan 11 partinin önde gelen isimleriyle ayrı ayrı görüşmeye başladı.
Batı Kudüs'teki Cumhurbaşkanlığı Ofisi'nde ilk olarak Netanyahu'nun partisi Likud heyetiyle görüşen Rivlin, daha sonra da eski İsrail Genelkurmay Başkanı Benny Gantz ile eski gazeteci Yair Lapid liderliğinde kurulan ve seçimlerde ikinci olan Mavi-Beyaz İttifakının önde gelen isimlerini kabul etti.
"Mevcut siyasi şartlar altında görev yapamayız"
Mavi-Beyaz'ın önde gelen isimlerinden eski İsrail Genelkurmay Başkanı Gabi Aşkenazi, Rivlin'e koalisyon hükümeti kurma görevini Gantz'a vermesini önerdi.
Aşkenazi, "Mevcut siyasi şartlar altında görev yapamayız." diyerek Mavi-Beyaz'ın Netanyahu liderliğindeki koalisyon hükümetinde yer almayacağını vurguladı.
Cumhurbaşkanı Rivlin, Mavi-Beyaz heyetinin ardından seçimlerde üçüncü olan Şas (Doğulu Tevrat Muhafızları) ile dördüncü olan Yahudi Birleşik Tevrat (Yahudot HaTora) Partisi heyetleriyle ayrı ayrı görüştü.
Görüşmelerde, Şas ile Yahudi Birleşil Tevrat heyetleri, Netanyahu liderliğindeki koalisyon hükümetinde yer almayı tercih edeceklerini Rivlin'e iletti.
Daha sonra İsrail vatandaşı Filistinlileri temsil eden Eşitlik ve Barış için Demokrasi Cephesi (Hadaş) ile Değişim için Arap Hareketi'nin (Ta'al) kurduğu ittifakın heyetleriyle görüşen Rivlin, yarın da meclise giren diğer 6 partinin yetkililerini kabul edecek.
Rivlin, tüm partilerin görüşlerini aldıktan sonra hangi liderin koalisyon hükümetini kurmaya daha yakın olduğuna hükmederek, görevi o kişiye verecek.
Koalisyon hükümetini kurmaya Netanyahu daha yakın
Kesin olmayan sonuçlara göre Netanyahu'nun partisi Likud, 36 milletvekili çıkararak seçim yarışını önde tamamladı. Ayrıca Likud'un başını çektiği sağ partiler 120 sandalyeli meclise 65 milletvekili sokarak çoğunluğu sağlamış durumda.
Buna ek olarak sağ partilerin seçimlerde ikinci olan Mavi-Beyaz İttifakı lideri Benny Gantz'ın başbakanlığındaki koalisyon hükümetine sıcak bakmadığı belirtiliyor.
Tüm bu nedenlerden dolayı Rivlin'in koalisyon hükümetini kurma görevini Netanyahu'ya vermesi bekleniyor.
Koalisyon hükümeti kurmak için en az 61 milletvekilinin desteğine ihtiyaç duyuluyor. Bu nedenle de İsrail Başbakanı'nın sağ partilerden oluşan bir koalisyon hükümeti kurmak için en az 4 partinin desteğini alması gerekiyor. Netanyahu'nun söz konusu partilerle yapacağı güç paylaşımı pazarlıklarının ardından koalisyon hükümetini kurması öngörülüyor.
Ancak Savunma Bakanlığı veya Dışişleri Bakanlığı gibi önemli koltukların paylaşımında pürüz çıkması halinde Netanyahu'nun işinin zorlaşacağı ifade ediliyor.
Hükümetin 28 gün içinde kurulması gerekiyor
Yasalar gereği Cumhurbaşkanınca koalisyonu kurmakla görevlendirilen liderin, 28 gün içinde hükümeti kurması gerekiyor. Ancak koalisyon hükümetini kurmakla görevlendirilen parti liderine, talep etmesi halinde 2 hafta ek süre verilebiliyor.
Söz konusu parti lideri verilen ek sürede de koalisyon hükümetini kurmayı başaramazsa Cumhurbaşkanı, koalisyon hükümetini kurmaya aday diğer parti liderini görevlendiriyor. Bu lider de 28 gün içinde koalisyon hükümetini kurmayı başaramazsa genel seçimler tekrarlanıyor.
Kesin olmayan sonuçlara göre İsrail'de 9 Nisan'da yapılan genel seçimlerde Netanyahu'nun partisi 36, Mavi-Beyaz İttifakı 35 milletvekili çıkardı.
Bu iki parti arasında geçen kıran kırana seçim yarışında Şas 8, Yahudi Birleşik Tevrat 7, İşçi Partisi 6, İsrail vatandaş Filistinlileri temsil eden Eşitlik ve Barış için Demokrasi Cephesi (Hadaş) ile Değişim için Arap Hareketi'nin (Ta'al) kurduğu ittifak 6, eski Savunma Bakanı Avigdor Liberman'ın partisi İsrail Evimiz (Beyteynu) 5, Birleşik Sağ 5, Maliye Bakanı Moşe Kahlon'un liderliğini yaptığı Kulanu (Hepimiz) Partisi 4, Meretz 4, Filistinlileri temsil eden diğer partilerden Ulusal Demokratik Birlik (Beled) ile Birleşik Arap Listesi'nin oluşturduğu ittifak ise 4 milletvekili kazanmıştı.
