Yeni tip Koronavirüs (Covid-19) salgınıyla birlikte milyonlarca insan evlerine çekilirken, marketlerde en çok satın alınan gıda ürünlerinden biri de makarna oldu.
Sözcü’den Emre Deveci’ye konuşan, Türkiye Makarna Sanayicileri Derneği (TMSD) Başkanı Abdülkadir Külahçıoğlu, makarna satışlarında büyük bir sıçrama olduğuna dikkati çekti.
Külahçıoğlu, TMSD üyesi makarna üreticilerinin kendi e-ticaret platformları üzerinden satışlarının, Türkiye’de ilk Koronavirüs vakasının resmen açıklandığı tarih olan 11 Mart sonrasında, önceki dönemlere kıyasla yüzde 300 arttığını söyledi.
Türkiye’nin makarna üretim kapasitesinin yıllık 3 milyon ton olduğunu belirten TMSD Başkanı, geçen yıl iç pazara 700 bin ton, dış pazara 1 milyon 200 bin ton satış yaptıklarını aktardı. Yıllık 600 milyon dolarlık ihracatla dünyanın ikinci büyük makarna ihracatçısının Türkiye olduğunu kaydeden Külahçıoğlu, salgınla birlikte artan iç talebi karşılamak için ihracat kanalından gelen siparişleri üç ay ötelediklerini dile getirdi.
Türkiye’de kişi başına düşen yıllık makarna tüketiminin 8 kilogram olduğuna ancak salgınla birlikte insanların evlerinde bulundurmak üzere yüklü makarna alımı yaptıklarına işaret eden Külahçıoğlu, üretim kapasitelerinin artan talebe karşılık verebilecek durumda olduğunu ancak vatandaşların ihtiyaç duyduklarından daha fazlasını almamalarının olumlu olacağını söyledi.
Devletler stok yapmaya başladı
Salgınla birlikte makarna tüketimi sadece Türkiye’de değil tüm dünyada artarken, makarnanın ham maddesi olan buğday fiyatlarındaki artış ve devletlerin ihracata getirdikleri sınırlamalar dikkat çekiyor.
Türkiye, makarna ve diğer hububat ürünleri için yüklü miktarda buğday ve diğer hububat ürünleri ithalatı yapıyor. Türkiye’nin 2019’daki hububat ithalatı bir önceki yıla göre yüzde 48’lik artışla 3,6 milyar dolara yükselmişti.
Artan iç talep nedeniyle ihracat şimdilik ötelense de, artan buğday fiyatları Türkiye için de sorun yaratabilir.
Financial Times’a göre, ABD’de vadeli piyasada buğday fiyatları son bir haftada yüzde 12’lık sert yükseliş kaydetti. Fransa’da da artış yüzde 8 oldu.
Buğday fiyatlarındaki artışta ABD’de un üreticilerinin artan alımlarının, Fransa’da insanların evde stoklamak için artan baget ekmek alımlarının etkili olduğu belirtildi.
Tüketici araştırma şirketi Kantar’ın verilerine göre, Britanya’da da makarna satışları, 8 Mart haftasında geçen yılın aynı dönemine göre 55 arttı.
Araştırma şirketi Nielsen’den Mike Watkins, tüketicilerin makarna, pirinç, ekmek ve noodle’a hücum ettiğini belirtirken, Scala’dan Dave Howorth, bu ürünlerde stoklama ve panik alımların etkili olduğuna dikkat çekti.
Ülkelerin salgın nedeniyle buğday stoklarını artırmak üzere yüklü alımları ile Rusya ve Ukrayna gibi önde gelen buğday üreticilerinin ihracata kısıtlama getirmeyi değerlendirdikleri yönündeki haberler de buğday fiyatlarını yukarı çekiyor.
Rabobank’tan analist Stefan Vogel de, buğday fiyatlarındaki yükselişin nedeni olarak, Ukrayna ve Rusya’nın ihracata kısıtlama getirmeyi değerlendirmesine işaret etti.
Bloomberg de devletlerin salgınla birlikte artan gıda stoklama hamleler ile ihracata getirdikleri yasak ve sınırlamalara dikkat çekti. Dünyanın önde gelen buğday unu ihracatçıların Kazakistan, bu ürünle birlikte havuç, şeker ve patates ihracatına yasak getirdi.
Vietnam, pirinç ihracatında yeni siparişleri durdurdu. Sırbistan ayçiçeği yağı ihracatına yasak getirdi.
