Maden kazalarının yüzde 91'i 'kader' değil

HÜLYA KARABAĞLI / Ankara

Dünya Madenciler Günü’nde yer altında ekmek parası mücadelesi verenlerin durumları iç açıcı değil. BDP İstanbul Milletvekili Levent Tüzel’in, madencilerle ilgili verdiği araştırma önergesine göre, maden kazalarının yüzde 91’i kader değil. Önlenmesi en kolay olan göçük yüzünden meydana geliyor. 2008 yılında 43, 2009 yılında 92, 2010 yılında 105, 2011 yılında 77, 2012 yılının ilk 5 ayında 27 madenci iş kazasında hayatını kaybetti. Tüzel’in meclis araştırması önergesi ve gerekçesi şöyle:

Afşin’de 9 madencinin cesedi hala göçük altında

Yerin yedi kat altından, büyük fedakarlıkla, sabırla, bin bir zahmetle çıkardıkları kömürü, bakırı, altını, gümüşü, nikeli, boru, bilumum madenleri, insanlığın hizmetine sunan madencilerin yaşam ve çalışma koşulları her geçen gün ağırlaşmaktadır. Özellikle madencilik sektöründe sık sık yaşanan maden göçükleri veya grizu patlamaları nedeniyle iş kazaları toplu ölümlere dönüşmektedir.

2002-2012 yılları arasında gerçekleşen bazı maden kazalarını hatırlamak gerekir. Erzurum Aşkale’de, göçükte 8, Karaman Ermenek’te grizu patlamasında 10, Çorum Bayat’ta grizu patlamasında 3, Kastamonu Küre’de, yanma sonucu 19, Kütahya Gediz’de grizu sonucu 18, Balıkesir Dursunbey’de grizu patlaması sonucu 17, Bursa Mustafakemalpaşa’da, grizu patlamasında 19, Zonguldak’ta 30, Edirne Keşan’da 3, Kahramanmaraş Afşin’de 11 madenci göçük altında yaşamını yitirmiştir. Afşin’de 9 madencinin cesedi hala göçük altındadır.

370 personelle 6 bin işçinin sağlığı nasıl denetlenecek

Maden İşleri Genel Müdürlüğünde, yeraltı maden işletmelerinin denetimlerinde tecrübeli 3 maden mühendisi bulunmaktadır. Diğer maden ve jeoloji mühendisleri, görevlendirme yapıldığı takdirde yeraltı işletmelerinin denetimlerine katılmaktadır. Ayrıca, 70‘i maden mühendisi olmak üzere 370 personele sahip Genel Müdürlüğün Türkiye çapında yaklaşık 6000 civarındaki maden işletmesinde işçi sağlığı ve iş güvenliği denetimlerini gerçekleştirmesi mümkün görünmemektedir.