Milli Eğitim Bakanlığı'yla ilgili son günlerde en çok tartışılan konulardan biri liselerin 3 yıl olması konusu. Milli Eğitim Bakanlığı kaynaklarından edinilen bilgiye göre bazı liselerin 3 bazılarının ise 4 yıl olması planlanıyor. Ancak yetkililerin aktardığına göre bu, bir sistem değişikliği olacağı için 2023 eğitim vizyonun son ayağı olacak.
Habertürk'ten Fatmanur Boylu'nun haberine göre, yeni lise eğitimi modeli ile ilgili detaylar belli olmaya başlasa da hayata ne zaman geçeceği belli değil.
25 Aralık tarihinde Habertürk yazarı Muharrem Sarıkaya'nın yazısında değindiği 'üçüncü sınıfa diploma' başlıklı yazıdan ve MEB kaynaklarından yola çıkarak madde madde sıralayabileceğimiz detaylar şunlar:
— Model Almanya'ya ait Abitur Diploma Programından esinlendi.
- Bu modelde üniversite sınavına ve üniversitelerde meydana gelen yığılmaların önüne geçilmesi planlanıyor.
— Liselerin iki çeşide indirilmesi gündemde. Normal liseler ve ileri liseler. İleri liselerden kasıt ise fen liseleri, sosyal bilim liseleri ve proje liseleri.
— Yaş aralığı ve süre bazından öğretim kademelerine bakıldığında; okul öncesi için 1 yıl (5 yaş),ilkokul için 5 yıl+1 yıl hazırlık (6-11 yaş),ortaokul için 3 yıl (12-14 yaş),normal lise için 3 yıl (15-17 yaş) ya da ileri liseler için 3+1 yıl (15-18 yaş) planlaması mevcut.
— Sistemin en çok tartışılan kısmı ise modelin lise ayağı.
— Model üniversite okumak yerine daha erken iş hayatına atılmak isteyen öğrenciler için kapı açıyor.
— Bu öğrenciler 3 yılda liseyi bitirip iş hayatına atılabilecek, bu sayede mesleki deneyimin ve kalifiyeli elemanları da yetiştirilebilmesi mümkün olacak.
— Üniversite hedefi olan öğrenciler ise 4 yıllık liseleri tercih edecek.
— Ancak bu liselerde son sınıfın sınava hazırlanma yılı olacak iddiası yetkililer tarafından yanlış olarak değerlendirildi.
— Öğrenciler 4 yıllık liselerde okuyan öğrenciler 3 yıl boyunca müfredat eğitimi alacak. 4. yılda da müfredat eğitimi alınmaya devam edecek ancak sınava yönelik ders ve çalışmaların artırılması gündemde.
- Model için 2022-2023 yılları içinde adım atılması bekleniyor.
Peki 3 yıllık lisede okuyan öğrenciler üniversiteye gidemeyecek mi?
— Yetkililer her seçenek için bir "B" planı bulunduğuna da dikkat çekti. Meslek hayatına atılmak için 3 yıllık normal liselere giden öğrenciler de üniversiteye gidebilecek. Ancak bunun için özel bir sınava tabi tutulacaklar.
— 4 yıllık üniversite programına devam etmek isteyen öğrenciler dört yıllık lise eğitimini tamamlayarak 12. sınıfın sonunda "İleri Lise Diploması" almaya hak kazanacaklar.
— Diğer öğrenciler ise, üç yıllık lise eğitimini tamamlayarak 11. sınıfın sonunda standart diploma almaya hak kazanacaklar.
— Standart lise diploması alıp mezun olan öğrenciler, ileriki dönemlerde dört yıllık lisans programlarına devam etmek isterlerse, açık öğretime kaydolarak, eksik kredilerini tamamlayacak. Ardından da ileri lise diploması almaya hak kazanabileceği bir sınava tabi tutulacak.
Peki hangi liseye gidebilecek?
— Normal liselere gidecek öğrenciler için şimdiki gibi bir adrese dayalı kayıt modeli olacak.
— İleri liselere gidecek öğrenciler için çoklu seçme mekanizması kurulacak.
— Ulusal İçerik Geliştirme ve Ölçme Merkezi tarafından yılda 2 defa sınav yapılacak.
- Sınav güçlük derecesi yüksek ve açık uçlu sorulardan oluşacak.
— Ancak ortaokuldaki öğrencilerin yüzde 6'sı bu sınava girebilecek.
— Ortaokul (6,7,8 sınıflar) yıl sonu notlarının ortalaması, öğrencilerin eğitim hayatları boyunca kayıtlı tuttuğu dijital öğrenci portfolyo puanı, ortaokul sonuna kadar bir öğrencinin eğitim aldığı 25-30 öğretmeninin birbirinden bağımsız vereceği "birikimli öğretmen kararı" değerlendirmeye alınacak.
— Birikimli öğretmen kararı ile ilgili objektiflik tartışmaları hala devam ediyor.
— Özetle ileri liselere geçiş sınavının ağırlığı yüzde 60, ortaokul ağırlıklı yıl sonu not ortalaması yüzde 10, dijital öğrenci portfolyo puanı yüzde 20 ve birikimli öğretmen kararı yüzde 10 etkili olacak.
