T24 - Kuşlar hakkında yapılan yeni bir araştırma sonucu kuşların ‘sağ’ gözleriyle Dünya’nın manyetik alanlarını görebildikleri keşfedildi.
Alman bilim insanları, kuşların sahip olduğu bu özellikle sağ ile sol gözün arasında büyük bir farklılık olduğunu ortaya koydu. Bilim insanları, kuşların sol gözleri buzlu cam ile kapatılsaydı uçma kabiliyetlerinin bozulacağını, ancak sağ gözleri kapatılsaydı hiç bir değişiklik yaşanmayacağını belirtti.
Kuşların manyetik alanları algılayabildikleri ve bu yeteneklerini göç zamanlarında yön bulmakta kullandıkları keşfedilmişti. Alman bilim insanları ise, kuşların sağ gözlerinin gerçekten manyetik alanları görebildiğini ve bu bilgiyi beyinlerinin sol tarafına aktardıklarını ortaya çıkardı.
Kuşların sağ gözleriyle elde ettiği görüntü, normal görüşlerinin üzerinde parlak veya karanlık gölgeler oluşturuyor. Gölgeler kuş kafasını değiştirdikçe değişiyor ve gölgelerin oluşturduğu desenler kuş için doğal bir pusula görevi görüyor.
Manyetik görüş
Bilim insanları, kuşların retinalarında mavi ışığa maruz kaldığında aktif hale gelen moleküller olduğuna inanıyor. Manyetik alanlar, bu moleküllerin tekrar hareketsiz hale geleceği süreyi etkiliyor. Manyetik alanların aydınlıktan karanlığa geçişinin daha aşamalı gerçekleşmesi ise normal görüşe kıyasla farklı bir etki yapıyor.
Frankfurt’taki Goethe Üniversitesi’nde akademisyen olan Katrin Stapput’un başkanlığını yaptığı araştırma ekibi teorilerini desteklemek için bir dizi testler düzenledi. Birkaç kuş alınarak bazılarının sol gözleri, diğerlerinin de sağ gözleri buzlu gözlük ile kapatıldı.
Göç zamanı gelince, kuşlar baca şeklinde bir kafeste salıverildi. Sol gözleri kapalı olan kuşlar beklendiği gibi kuzeye uçarken, sağ gözleri kapalı olanlar yönlerini karıştırdı ve farklı yönlere dağıldı.
National Geographic bu konudaki yazıs
Kuşların manyetik alanı görme yeteneği ilk olarak Eylül 2007’de National Geographic dergisinde yer aldı. Bu yeteneği ilk tespit eden Oldenburg Üniversitesi’ndeki Alman akademisyenlerdi.
Alman araştırmacılar, kuşların yuvalarıyla kışları göç ettikleri yer arasındaki uzun mesafeyi nasıl belirledikleri sorusunu yanıtlamak için verdikleri çalışmalar sonucunda, kuşların doğal bir pusulaya sahip olabileceğine karar verdi.
Araştırmacılar, kuşların gözleriyle, beynin gözlerden iletilen bilgiyi değerlendirdiği kısmı arasındaki bağlantıyı kurmayı başarmıştı. Böylece, kuşların sanki ellerinde pusula ve harita varmış gibi binlerce kilometre ötedeki mesafelere nasıl göç edebildiklerinin sırrı aydınlanmaya başladı.
Biyologlar, yaptıkları çalışmalarda kuşların manyetik kristaller kullanarak manyetik alanları algılayabildiğini saptamış, böylece bulundukları yer hakkında bilgi edebildiklerini ortaya çıkarmıştı.