CHP'nin parlamenter sistem ve ilk 4 madde ön şartlarını öne sürmesinin ardından TBMM Başkanı İsmail Kahraman tarafından dağıtılan Anayasa Uzlaşma Komisyonu'nun çalışmalarına yeniden başlayıp başlamayacağı tartışılıyor. Ankara kulislerinde, AKP'nin CHP, MHP ve HDP'yi masaya dönmeye ikna etmeye çalışacağı, bunun gerçekleşmemesi halinde erken seçimin gündeme getireleceği belirtiliyor. Cumhuriyet'ten Ayşe Sayın'ın haberine göre, olası bir erken seçimin gündeme getirilmesi için kamuoyunda başkanlığa desteğin sağlanması beklenecek.
Cumhuriyet'in bugünkü (21 Şubat 2016) nüshasında yayımlanan haber şöyle:
AKP’nin “başkanlık” odaklı anayasa ısrarı nedeniyle, TBMM Uzlaşma Komisyonu’nun erken dağılması AKP’de hesapları bozdu. Kulislerde, CHP’nin yeniden masaya dönmeye yanaşmaması üzerine, “başkanlık” odaklı anayasa değişikliği planlayan AKP’de, kartların yeniden karılacağı konuşuluyor.
AKP’nin üzerinde durduğu ilk seçenek olarak, muhalefetin yeniden uzlaşma masasına çekilmesi duruyor. Bu kapsamda, TBMM Başkanı İsmail Kahraman’ın, siyasi parti liderlerine yeniden mektupla çağrı yapması ya da bizzat ziyaret edebileceği belirtiliyor. Ancak AKP’li üst düzey bir yönetici, bu yöntem denense de CHP’nin “dayatmacı” tavrı nedeniyle yeniden masaya dönülmesinin güç olduğunu ifade ediyor.
Erken seçim kozu
AKP yönetiminde dile getirilen ikinci seçenek ise “MHP ve HDP ile uzlaşma arayışı” olarak ifade ediliyor. Ancak MHP’nin “4 partili uzlaşma aransın” koşulu nedeniyle masaya yeniden dönmesinin şu aşamada zor olduğunu dikkate alan AKP yönetimi, HDP ile de anayasa masasına oturmak istemiyor. AKP yöneticileri bu konuda, “Sadece sayısal çoğunluk sağlamak yeterli değil. Yeni anayasanın güçlü siyasal temsiliyetle çıkarılması gerekir. O nedenle en az 3 parti ile uzlaşma sağlanmak zorunda” görüşünü dile getiriyor. AKP, CHP’nin “daha önce uzlaşılan 60 maddeyi çıkaralım” teklifine de soğuk. AKP, kendi içinden fire olabileceği için tek başına anayasa değişikliğini TBMM Başkanlığı’na sunmayı da “riskli” görüyor.
Başkanlık sisteminin içinde yer alacağı anayasa değişikliğinin TBMM’den geçirilmesi, en azından “referanduma sunulma” yolunun açılması, muhalefetin şu andaki pozisyonu nedeniyle zor görünüyor. Kulislerde, Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun, “başkanlık sistemi” konusunda bir “acelesinin olmadığı”, önümüzdeki süreçle ilgili Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın tavrının önemli olduğu ifade ediliyor. Erdoğan önümüzdeki günlerde “başkanlık sistemi”ni anlatmak için meydanlara çıkacak. Kulislerde, Erdoğan’ın, “savaş tehlikesi, terör, çatışma ortamı”nın baş gündem maddesi olduğu bir ortamda, başkanlık için kamuoyunda yeterince destek oluştuğuna kanaat getirirse, muhalefete karşı “erken seçim” kılıcını çekebileceği konuşuluyor.
Başkanlığa payanda olmayın
TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu’nun beklenmedik şekilde dağılması, AKP’nin beklentisinin aksine, CHP tabanında olumlu karşılık buldu. Nabız yoklamasından “AKP ile anayasa yapılmaz, masaya dönmeyin, başkanlığa payanda olmayın” mesajları geldi. Masanın dağılmasının hemen ardından CHP’nin sorumlu genel başkan yardımcısı Erdal Aksünger, parti tabanı ve örgütlerinin değerlendirmelerini aldı. Aksünger, şu anda parti yönetimine muhalif olan kesimler dahil, parti tabanının “başkanlık” sistemine karşı net tavır koyduğuna dikkat çekerek masanın dağılmasının ardından da kendilerine “masaya dönmeyin, başkanlığın payandası olmayın” mesajının geldiğini ifade etti. Parti MYK’sinde alınan karar doğrultusunda da CHP, “başkanlık” AKP kasasında durduğu sürece masaya dönmeyecek.
