Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Tayyip Erdoğan'ın aralarında Suudi Arabistan'ın da bulunduğu dokuz Müslüman ülkenin "IŞİD ve El Kaide'yi güçlendirmekle" suçladığı Katar'la diplomatik ilişkilerini kesmesinin ardından kabinedeki değişikliği rafa kaldırdığı, programının önemli bir bölümünü tekrardan gözden geçiriceği yorumu yapıldı. AKP kulislerine göre, bu hafta kısmi ya da geniş çaplı olacağı söylenen Bakanlar Kurulu değişikliği bile beklemeye alınabilir.
BirGün gazetesinden Yaşar Aydın'ın haberi şöyle:
Cumhurbaşkanı ve AKP lideri Erdoğan iftar programlarında yapmış olduğu konuşmalarla gündemi belirlemeye çalışıyor. Partinin başına geçtiğinde belki de en çok istediği, içeride ve dışarıda sakin bir dönem ve bu dönem içinde iktidarını pekiştirecek adımlar atmaktı. Program hazırdı da. Partide il ve ilçe örgütlerini değişime hazırlarken, MKYK’de yaptığı düzenlemenin benzerini Bakanlar Kurulu’nda da yapacaktı. TBMM’de hazırlık içinde olduğu içtüzük değişikliği sonrası daha hızlı hareket etme şansı yakalayacaktı. Ama bir kez daha hesap tutmadı. Katar krizi beklediğinden önce ve daha şiddetli başladı. Üstelik Türkiye'yi etkileyecek çok fazla dinamikle birlikte. Doğal olarak Erdoğan bir kez daha programın önemli bir bölümünü gözden geçirmek zorunda kaldı.
Katar hesapta yoktu
Erdoğan, içeride hamle yapma kuvvetinin olduğuna dair kanaate hem ekonomik hem de siyasal alanda yaşanan gelişmeler sonucunda vardı. Yaz aylarında düşecek enflasyon, ABD’de yönetime yeterince güven duyulmamasından kaynaklı sıcak paranın bir dönemde gelişmekte olan ekonomilerde kalma eğilimi ve çok sıkıştığında Varlık Fonu üzerinde başvurabileceği paralı dostların varlığı.
Siyasal alanda da Suriye’de bir denge sürecinin oluşmuş olması çok acele etmesini gerektirecek bir durum yaratmıyordu. Meclis’teki muhalefet partilerinin siyası hattı da Erdoğan’ı rahatsız edecek nitelikten uzaktı.
Katar krizi bu anlamıyla sadece ekonomik değil aynı zamanda siyasal alanda da Erdoğan’ı sıkıntıya sokmaya aday. Özellikle ABD ile mutlak işbirliği içinde olanlar başta Suriye olmak üzere Ortadoğu’da birlikte hareket etmeye ne kadar istekli olduklarını peşi sıra açıkladılar. Erdoğan burada da boşluğa düşme tehlikesi ile karşı karşıya.
Neleri beklemeye aldı?
Erdoğan, Katar’ın neredeyse bölgedeki tek müttefiki durumunda. Birbirine dolanan bir dizi ekonomik ve siyasi ilişki var. Bu özellikle Erdoğan’ın Katar’ı gözetmeden adım atmasını engelliyor. Aynı zamanda bölgedeki gelişmeler karşısındaki tutumunu, Türkiye iç siyasetine yansımalarını, yeni siyaseti hayata geçirecek aktörlerin açığa çıkma sürecini de belirliyor.
AKP kulislerine göre bu hafta kısmi ya da geniş çaplı olacağı söylenen Bakanlar Kurulu değişikliği bile beklemeye alınabilir. Kulislerden anladığımız o ki uluslararası ilişkilerde son derece kırılgan bir süreç geçiren Erdoğan iktidarı, içeride kabine değişikliğinin yaratacağı hasarla uğraşmak istemiyor. Erdoğan, “Ramazan bayramına kadar çözülsün” dediği Katar krizinde fotoğraf netleşmeden, hem parti içinde hem de hükümette top çevirmeye devam edecek.
Meclis erken tatil edilebilir
Erdoğan ve AKP, Temmuz başına kadar bazı konularda adım atmayacak gibi gözüküyor. O kadar ki TBMM’nin erken tatil edilmesi bile konuşuluyor.
AKP’de yaşanan bekleme durumu farklı gerekçelerle de olsa Meclis’teki diğer partilere de sıçramış durumda. CHP, Salı toplantılarına indirgediği muhalefet çizgisinden taviz vermiyor. MHP ise temel görevini ittifak içinde olduğu Erdoğan ve AKP’nin ‘yoldan çıkmasını engellemek’ olarak tariflemiş durumda. HDP, bir yandan Suriye ve Irak’ta yaşanacak gelişmeleri; diğer yandan AKP içindeki gelişmeleri takip ediyor.
Partilerin içinde bulunduğu bekleme durumunun kafa karışıklığından mı yoksa adım atmadan önce yığınağı tamamlamak isteğinden mi olduğunu kestirmek güç. Nedeni ne olursa olsun Ankara’da artık çıplak gözle görülen gerilimden anlaşılan şey beklemenin çok uzun süremeyeceği.
Erdoğan’ın zeytin ‘hassasiyeti’
Ankara’da özellikle son iki haftanın en çok konuşulan konularından biri de hiç kuşku yok ki ‘Zeytin Yasası’ ile ilgili değişiklik önerisi. Erdoğan’ın ve Yıldırım’ın açıklamalarından sonra yasa bir kez daha Komisyona geri çekildi. Oysa bu yasanın geçmesini başta Enerji Bakanı Berat Albayrak olmak üzere AKP kanadından birçok ismin ne kadar istediğini herkes biliyor. Bu durum yasanın geri çekilmesini ‘duyarlılık’ ile açıklamamızı engelliyor. Yine AKP vekillerinden aldığımız bilgiye göre gerekçe yukarıda anlatılanlardan bağımsız değil. Erdoğan, özellikle bu dönemde itirazı kitleselleşme potansiyeli taşıyacak icraat istemiyor. İç politikada yeni cepheler açacak adımlardan ‘şimdilik’ kaydı ile uzak durmayı tercih ediyor. Yani bu alanda da kısmi bir bekleme sürecinde.
