6 Ocak KHK'sı kapsamında Adalet Bakanlığı, yurt dışındaki şüphelilere "Yurda dön" çağrısı yapılacağı öğrenildi. Kulislerden edinilen bilgilere göre, 3 ay içinde dönmeyen, Bakanlar Kurulu kararıyla vatandaşlıktan çıkarılacak. İlk başvuru, Fethullah Gülen için Adana 11. Ağır Ceza Mahkemesi'nden geldi.
Partili Cumhurbaşkanı sıfatıyla AKP'nin TBMM Grubu’nda ilk konuşmasını yapan Recep Tayyip Erdoğan’ın, 'FETÖ' davaları kapsamında yurt dışına kaçan veya ülke dışında bulunanlara yönelik, "Vatandaşlıktan çıkarılacaklar" ifadesi, gözleri bu kritik sürece çevirdi.
15 Temmuz darbe girişiminin ardından 'FETÖ’ye yönelik yargı sürecinde yurt dışındaki bazı şüpheliler ülkeye dönmedi, bazıları da yurt dışına kaçtı. İfadeleri alınamayan bu durumdaki şüpheliler ile ilgili 6 Ocak’ta 680 sayılı kanun hükmündeki kararnameyle (KHK) düzenleme yapıldı. KHK’da, Türk Vatandaşlığı Kanunu’nda yapılan değişikliklerle bu kişilerin vatandaşlıktan çıkarılmalarının yolu açıldı.
KHK’ya göre, Türk Ceza Kanunu’nun "Devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozmak", "Anayasa’yı ihlal", "Cumhurbaşkanı’na suikast ve fiili saldırı", "Yasama organına karşı suç", "Hükümete karşı suç", "Türkiye Cumhuriyeti hükümetine karşı silahlı isyan", "Silahlı örgüt” ve “Silah sağlama” başlıklarındaki suçlar nedeniyle hakkında soruşturma yürütülen Türk vatandaşları yurtdışında ise mahkeme 1 ay içinde vatandaşlıklarının kaybettirilmesi amacıyla isimlerini Adalet Bakanlığı’na bildirecek.
Habertürk gazetesinden Volkan Yanardağ'ın haberine göre, Adalet Bakanlığı, bu isimlere Resmi Gazete üzerinden “Yurda dön” çağrısı yapacak. Buna rağmen 3 ay içinde yurda dönmeyenler, bakanlığın teklifi ve Bakanlar Kurulu kararıyla Türk vatandaşlığından çıkarılacak.
İlk bildirim Gülen için
Adana 11. Ağır Ceza Mahkemesi, 26 Mayıs’ta 'FETÖ' davasının firari sanığı Fethullah Gülen’in vatandaşlıktan çıkarılması için Adalet Bakanlığı’na başvurdu. 680 sayılı KHK’daki düzenlemeye atıfta bulunan mahkeme, bakanlığa gönderdiği yazıda, "Yargılanması devam eden sanık Fethullah Gülen’in savunması alınamadığından ve hakkında yakalama kararı çıkarıldığı halde bu sanığın yurtdışında bulunduğu anlaşıldığından gereğinin takdir ve ifası, KHK hükmü gereğince Adalet Bakanlığı’na sunulmuştur" ifadesini kullandı.
AKP Genel Başkan Yardımcısı Hayati Yazıcı, iade süreciyle ilgili “Vatandaşlıktan çıkarmış olsanız bile bir birey sizin ülkenizde suç işlemişse onu talep edebilirsiniz. Vatandaşlıktan çıkardık ve aklandı diye bir şey söz konusu olamaz" açıklamasını yaptı.
"İadeye engel değil"
Ceza Hukuku Profesörü Ersan Şen’in konuya ilişkin değerlendirmeleri şöyle oldu:
"Türkiye, siyasi içerikli suçlarda iade almakta zaten zorluk yaşıyor. Bu yol tercih edilirse iadenin yolu güçleşir. Oradaki vatandaş, ‘Bakın beni zaten vatandaşlıktan da çıkardılar. Dürüst yargılanmayacağım ortaya çıktı’ diyebilir. İade etmek istemeyen devlet de bunu söyleyebilir. Bu yüzden kendi ülkesinin vatandaşlığını verebilir. Ben böyle bir yolun tercih edilmemesi gerektiğini düşünüyorum. Ama vatandaşlıktan çıkarma, otomatik olarak iade engeli de değildir. Türkiye’nin ABD ile AB ile Avrupa ülkeleriyle imzaladığı ikili iade anlaşmaları var. Bunlar gereğince iade etmeleri gerekir. Ancak idam düzenlemesi, OHAL’in devamı, kötü muamele iddiaları zaten iade etmeyen devletlerin elini güçlendirecektir."
