T24 Dış Haberler
Küba'da 1976'dan beri geçtiğimiz pazar günü ilk kez yapılan referandumda, adadaki sosyalizmin ‘kaldırılamaz’ olduğunu teyit eden yeni anayasa oylandı. Anayasa, aynı zamanda son 10 yılda gerçekleştirilen ekonomik reformların yasal alt zeminini de garanti altına alıyor.
Referandumda yöneltilen "Cumhuriyetin yeni anayasasını onaylıyor musunuz?" sorusuna katılımcıların yüzde 86'sı evet, yüzde 9'u hayır derken; yüzde 4.15'i boş oy kullandı. Oylamaya katılım ise yüzde 84.4 oldu.
The Guardian'ın haberine göre Küba hükümeti radyo, televizyon ve reklamlar aracılığıyla "Vatanperverlik ve devrim için evet!" sloganıyla sıkı bir seçim kampanyası yürüttü. Guardian'a konuşan Kübalı gazeteci Mónica Rivero ise yeni anayasayı 'çok muhafazakar' olduğu gerekçesiyle eleştirdi ve "Değişimden ziyade statükoyu pekiştiriyor" dedi.
Yeni anayasanın kabulüyle Komünist Parti, adadaki tek meşru parti olarak kabul edildi. Komünist Parti yönetimi, tüm vatandaşlara hakkı olarak ücretsiz sağlık ve eğitim imkanı veriyor.
Piyasa bir yaşam gerçeği olarak kabul edildi
The Guardian'ın aktardığına göre başkanlık süresini sınırlaması ve tutuklanma söz konusu olduğunda vatandaşların mahkemeye çıkma hakkını tanımak bakımından anayasa bazı yenilikler getiriyor. Ayrıca yeni anayasanın kabulüyle 2011'den bu yana yürütülen "ihtiyatlı piyasa yanlısı reformlara" anayasal destek sağlanmış oldu.
The New York Times'ın haberine göre ise, kabul edilen yeni anayasa, "Küba halkına özel mülk edinme hakkı tanıması, homoseksüel evliliklere açık kapı bırakması ve diğer ekonomik, siyasi ve sosyal reformlarla modernize edecek. Yeni anayasa aynı zamanda ülkeye yabancı yatırımını teşvik edip, masumiyet karinesi başta olmak üzere adalet sistemindeki değişiklikleri teşvik edecek."
New York Times'ta yer alan habere göre bir diğer önemli husus ise, bu anayasa ile birlikte cumhurbaşkanının yetkilerini başbakan ve valilerle paylaşacak olması. Raul Castro'dan sonra ülke yönetiminin başına geçen Miguel Díaz-Canel Bermúdez, yeni anayasanın kabulü için "Kübalılar gerçek demokrasiyi seçti" dedi.
Miami Üniversitesi Küba ve Küba-Amerikan Araştırmaları Enstitüsü emekli direktörü Andy S. Gomez, New York Times'a yaptığı açıklamada yeni anayasayı "büyük bir adım" olarak değerlendirdi. Gomez, "Küba, devrim tarihinde ilk kez yeni anayasa ile, yerel yönetim konusunda bir düzenleme yaptı. Yeni anayasanın onayıyla yürürlüğe girecek olan reformlarla birlikte 60 yıllık Küba tarihinde ilk kez çok farklı bir yönetim göreceğiz" dedi.
Küba komünist düzene 1959'da geçti
Küba Devrimi'nin 1 Ocak 1959'da başarılı olmasıyla Fidel Castro önderliğinde komünist rejime geçen Küba, ABD tarafından çok sıkı iktisadi ambargolara maruz bırakıldı. Domuzlar Körfezi Çıkarması'ndan sonra Sovyetler Birliği ile yakın ilişkiler kuran ülke, tek parti egemenliğine dayalı sosyalist bir rejime geçti.
Küba'da halk, eğitim ve sağlık hizmetlerinden ücretsiz yararlanıyor. Küba, Amerika kıtasında kişi başına düşen doktor sayısının en fazla olduğu ülke. Konut ve temel ihtiyaçlar devlet garantisi altında.
Kübalı işçilerin dörtte üçü kamu işletmelerinde çalışıyor ve ayda ortalama 30-35 dolar ücret alıyor.
