Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, tüketicinin korunması hakkındaki kanunda büyük değişikliklere gidiyor. 28 Mayıs Çarşamba günü yürürlüğe girecek kanun ile tüketici kredileri ve kredi kartları ile ilgili sözleşmeler, kart üyelik aidatları, ön ödemeli konut satış sözleşmeleri, ayıplı malların iadesi, abonelik sözleşmeleri, reklamlar gibi birçok alanda, tüketici haklarını ve kanuna uymayanlar hakkında uygulanacak yaptırımları düzenliyor. Kanunla, bankalara, üyelik aidatı olmayan kredi kartı imkânı da sunma zorunluluğu getiriliyor.
Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, kart aidatı problemini çözüme kavuşturduklarını belirterek, "Kart çıkaran kuruluşların tüketicilere yıllık üyelik aidatı ve benzeri isim altında ücret tahsil etmedikleri bir kredi kartı türünü sunmak zorunda olacak" dedi.
Yazıcı, Bakanlık Toplantı Salonu'nda tüketicinin korunması hakkındaki kanunun getirdiği yeni düzenlemelerle ilgili basın toplantısı yaptı.
AA'da yer alan habere göre, yeni kanunun tüketici sözleşmelerine ilişkin düzenlemeler getirildiğini belirten Yazıcı, hedeflerinin tam, doğru, önceden bilgilendirmeye dayalı şeffaf sözleşmeler yapılması olduğunu kaydetti.
Tüketicinin, bundan böyle sözleşme imzalamadan önce açık ve anlaşılır bir şekilde bilgilendirilmelerinin zorunlu olacağını ifade eden Yazıcı, satıcıların sözleşme şartlarını tek taraflı olarak değiştiremeyeceğini söyledi.
Yazıcı, tüketiciden talep edilecek her türlü ücret ve masrafa ilişkin bilgilerin, sözleşmenin eki olarak tüketiciye verilmesinin zorunlu hale getirildiğini de söyledi. Tüketicilerin yeni kanun ile daha uzun süreli cayma hakkına sahip olduklarını ifade eden Yazıcı, cayma hakkı sürelerini 14 güne çıkardıklarını belirtti.
Ayıplı mal ve hizmetlerde tüketiciye sağlanan hakların genişletildiğini dikkati çeken Yazıcı, tüketicilerin seçimlik haklarından dilediğini kullanabileceğini vurguladı. Tüketicilerin finansal hizmetlerde daha fazla korunur hale geldiğini ifade eden Yazıcı, tüketicilerin en çok sorun yaşadığı alanların başında finansal hizmetlerin geldiğini söyledi.
Kanun ile tüketiciden haksız olarak talep edilen ücret, masraf ve komisyonların alınmasının önüne geçildiğini belirten Yazıcı, bankaların artık her işlem için tüketiciden ücret talep edemeyeceğini kaydetti. Kart aidatı problemini çözüme kavuşturduklarını belirten Yazıcı, kart çıkaran kuruluşların tüketicilere yıllık üyelik aidatı ve benzeri isim altında ücret tahsil etmedikleri bir kredi kartı türünü sunmak zorunda olacaklarını söyledi.
Tüketicilerin kredi kullandıkları bankanın iştiraki şirketten sigorta yaptırmaları mecburiyetinde bırakıldıklarına değinen Yazıcı, "Bu problemi de ortadan kaldırıyoruz. Bu zorlama olmayacak. Tüketici, başka bir sigorta şirketinin poliçesini ibraz etmek durumunda banka bunu kabul etmek zorunda olacak" değerlendirmesinde bulundu.
Konut kredisinin erken ödenmesi halinde getirilen yükümlülüklerin hafifletildiğini söyleyen Bakan Yazıcı, mevcut düzenlemelere göre yüzde 2 olan erken ödeme tazminatını, kalan vadesi 36 aya kadar olan kredilerde yüzde 1'e indirildiğini belirtti. Tüketicilerin kredi taksitlerini ödemesi için bankalar tarafından zorunlu olarak açılan hesaplardan, ücret ya da masraf talep edilmesinin yasaklandığını ifade eden Yazıcı, şunları kaydetti:
"Yeni düzenlemeyle bankalar, tüketicinin açık talimatı olmaksızın, kredi sözleşmesi ile ilişkili bir kredili mevduat sözleşmesi yapamayacak. Bu şekilde tüketicilerimizin daha fazla faiz yükü ile karşılaşmasının önüne geçilmiştir. Özetle; bankalarda tüketiciden alınacak tüm masraf ve komisyonlar açık ve net şekilde belirlenecek; İşlemler, tüketicinin sonradan hiçbir sürprizle karşılaşmayacağı şekilde gerçekleştirilecektir. Bankacılık ve finans sektörüyle ilgili bu düzenlemelerle, tüketiciler ile bankalar arasında yaşanan uyuşmazlıkların en az seviyeye inmesini bekliyoruz. Kanun ile maketten yapılan satışlarda tüketicilerin yaşadığı mağduriyetlerin olmaması hedeflendi. Mevcut uygulamada belediyelerden herhangi bir izin almayan inşaat şirketleri tüketicilere maketten satış yapabilmektedir. Yeni Kanuna göre inşaat ruhsatı alınmadan tüketicilerle maketten konut satışı sözleşmesi yapılamayacaktır."
Konut satışlarında tüketicilerin sözleşmenin imzalanmasından itibaren 14 günlük cayma hakkına sahip olduğunu belirten Yazıcı, bunun yanı sıra tüketiciye sözleşme bedelinin yüzde 2'sine kadar tazminat ödeyerek sözleşmeden vazgeçme hakkı tanındığını bildirdi.
Kapıdan satışlara ilişkin düzenlemeler
Kanun ile kapıdan satışlara ilişkin de yeni tedbirler getirildiğine işaret eden Yazıcı, "İşyeri dışında satış yapacaklar mevcut uygulamada olduğu gibi Bakanlığımızdan yetki belgesi almak zorunda olacaktır. Böylelikle firmalar Bakanlığımızca kayıt altına alınacaktır. Tüketicilerin bir uyuşmazlık yaşaması durumunda da bu firmalar hızlıca denetlenebilecektir. 14 günlük cayma süresi içindeyken tüketiciden herhangi bir ödeme veya borç altına sokan bir belge alınamayacaktır. Şayet bir şekilde kandırılmışlarsa ödeme yapmadan vazgeçme imkânları olacaktır. Bu madde tüketiciye 14 günlük süre içinde hem ürünü denemesine, hem de ürünle ilgili araştırma yapmasına imkân sağlayacaktır" şeklinde konuştu.
Kötü niyetli satıcıların sözleşme tarihini geriye dönük atarak, cayma hakkının kullanılmasının önüne geçtiklerini ifade etti Yazıcı, bu durumu engellemek için sözleşme tarihinin tüketicinin kendi el yazısıyla yazdırılacağını ve sözleşmenin bir örneğinin tüketiciye verilmesi zorunluluğu getirildiğini kaydetti. İnternet, telefon gibi yollarla kurulan sözleşmelere ilişkin de yeni düzenlemeler getirildiğine dikkati çeken Yazıcı, şöyle devam etti:
"İnternet, telefon, katalogdan yapılan satışlarda tüketiciler satıcılarla karşı karşıya gelmiyorlar. Bu nedenle tüketicilerin sözleşme imzalanmadan önce malın nitelikleri, toplam ücreti, nakliye giderleri gibi hususlarda bilgilendirilmesi önem arz etmektedir. Bu tür satışlarda, mesafeli sözleşme kurulmadan önce, tüketicinin sözleşme şartları hakkında bilgilendirilmesi zorunludur. Satıcı veya sağlayıcılar mesafeli sözleşmelerde taahhüt ettikleri süre içerisinde malları tüketicilere teslim etmek zorundadırlar. Bu sürenin 30 günü geçemeyeceği de düzenleme altına alınmıştır. Satıcı ve sağlayıcılar, tüketiciyi cayma hakkı konusunda bilgilendirmezse, tüketici 14 günlük süreyle bağlı olmadan da sözleşmeden cayabilecektir."
