Sağlık

Karadeniz ormanlarından kıkırdak çıktı

İtalya'da bir tür bambu ağacından kemik üretilmesinin ardından Türkiye'de de kayın ağacından kıkırdak dokusu üretildi.

03 Ağustos 2010 03:00

T24 - İtalya'da bir tür bambu ağacından kemik üretilmesinin ardından Türkiye'de de kayın ağacından kıkırdak dokusu üretildi. KTÜ uzmanları, yöntemi koyunlarda denedi.

Ağaçtan önce kemik, sonra kıkırdak!


İtalya’nın ardından Türkiye’de de kemik dokusundaki hasar, odunla onarıldı. Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Tıp Fakültesi uzmanları, odun parçası kullanarak koyunlarda eklem kıkırdağı dokusunu yüzde 60 oranında oluşturmayı başardı. Ortopedi Uzmanı Dr. Adem Yıldız, “Odun, kemiğimiz kadar doğal, organiktir. Vücut odunu zaman içinde değiştiriyor, eritiyor ve yerine kemik yapıyor” dedi.

İnsanın kemik dokusuyla ağaçlar arasındaki şaşırtıcı ‘birlik’, Trabzon’da bir araştırmaya konu oldu. Ortopedik Cerrahide Kemik Kusurlarının Onarımında Odun Kullanımı araştırması KTÜ Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı bünyesinde, Prof. Dr. Ahmet Uğur Turhan danışmanlığında, Ortopedi Uzmanı Dr. Adem Yıldız tarafından yapıldı.

Dr. Yıldız’ın verdiği bilgiye göre: Ekip halk arasında kireçlenme denilen hastalarda şiddetli acıya ve yürüyemeye yol açan, tedavisi masraflı bozukluk üzerine çalıştı. 12 koyunun dizlerinde bu amaçla hasar oluşturuldu.

Yıldız dört ayda sonuç aldıklarını açıkladı:  “Koyun dizlerinde osteokondral defekt yapıldı ve odun implant konuldu. Buradaki amaç hyalen kıkırdak da dediğimiz eklem kıkırdağının yeniden oluşumunu sağlamaktır. Bu çok zordur. Sonuçta koyunlar üzerinde yapılan çalışmalar sayesinde eklem kıkırdağını yüzde 60 oranında oluşturduk. Koyunlara yaptığımız müdahale sonrasındaki ikinci dört aylık periyotta hyalen kıkırdak oluştu.”


Peki ya insanlar?

“Bu çalışmayı biz koyun üzerinde yaptık, ancak ‘insanda uygulanabilir mi’ bu konunun üzerinde çalışılması gerekir. Uygun denekler bulmak, deneklerin bunu kabul etmesi lazım.”
Kemik hastalıklarının tedavisinde vücuda uyum sağlayacak malzemeler bulmak zor, bu yüzden de tedavi masraflı. Odunsa hem biyo-uyumlu hem de diğer malzemelere göre ucuz.

Dr: Yıldız, “Odun, kemiğimiz kadar doğaldır, organiktir. Vücut odunu zaman içinde değiştiriyor, eritiyor yerine kemik yapıyor. O açıdan da etkili bir yöntem. İletim sistemi, kemik iletim sistemiyle benzerlik arz ediyor. Hem iletim hem destek  sağlıyor. Uygun açıyla koyarsanız iyi nüfuz edebilir” dedi.


Ormancılardan destek

Ekibin çalışmasına Orman Fakültesi uzmanları da destek verdi. Çalışmada kayın ağacının kullanılmasına karar verildi. KTÜ Orman Fakültesi Orman Mühendisliği Bölümü Orman Botaniği Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Bedri Serdar da, “Kullanılan ağacın mikroskobik olarak testinin yapılmasına destek verdik. Lifleri diğerlerine göre daha ince ve daha sağlam olan kayın ağacı üzerinde karar verildi” diye konuştu.

Kayın, 40 metreye kadar boy verebilen heybetli bir ağaç. Bir kule gibi büyüyen kayınlar, gri, düzgün kabuğu; parlak, yumuşak yeşil yapraklarıyla tanınıyor. Yaprakları kışları sararak dökülüyor. Kerestesi değerli bir tür. Katranından elde edilen antiseptik malzeme deri ve romatizma hastalıklarının tedavisinde kullanılıyor.


İnsana en yakını...

Türkiye’den önce, İtalya’da da ağaçtan kemik üretilmiş, Bologna yakınlarındaki Faenza’da bulunan Istec Biyoseramik Laboratuvarı’nda yürütülen bu çalışmayı, Radikal, 10 Ocak 2010 tarihinde manşetinden duyurmuştu.

İtalya’da da uzmanlar, Türkiye’deki gibi koyunlar üzerinde çalıştı. Ancak o çalışmada rattan denilen ve bahçe mobilyalarında sıkça kullanılan bambu ağacı kullandı. Ekip, ‘ısı yardımıyla içindeki su ve proteinleri aldıkları odun parçasını kalsiyum karbonat haline getirdi. Ortaya çıkan malzemenin kimyasal olarak kemikten farksız olduğu görüldü.’ Ekip Başkanı Dr. Anna Tampieri, “Laboratuvarda ürettiğimiz kemikleri koyunlara naklettik ve başarılı sonuçlar aldık. Üretilen kemik bugüne kadar üretilmiş suni kemikler içerisinde insan kemiğine en yakını” dedi.