T24 - Agnes Michaux'nın Nietzsche'den Voltaire'e, Woody Allen'dan Aziz Paulus'a ve Sartre'dan Marie Antoinette'e pek çok ismin sarf ettiği 'kadın düşmanı' sözlerden hazırladığı sözlük, trajikomik bir dünyanın kapılarını aralıyor.
Agnes Michaux, Türkiye’de Yiğit Bener çevirisiyle Can Yayınları’ndan çıkan ‘Kadın Düşmanı Sözlük’ kitabına yazdığı önsöze “Affet beni anne!” diyerek başlangıç yapıyor ve külotlu çorabı keşfetmiş bu nesle “Külotlu çoraplar bekâret kemerinden bu yana aşkı katletmek için bulunan en etkili silahtır” diyerek sitemlerini gönderiyor.
Önsözün sonunda sözlüğü hazırlamasının sebebini “Erkeklerin ezelden beri hakkımızda yumurtladıkları eşekçe saçmalıkları burunlarının dibine sokarak kendi tarzımda onlara nanik yapıyorum” diye anlatıyor annesine.
Radikal gazetesinde yer alan habere göre, Kitap erkeklere ithaf ediyor çünkü onlara çok benziyor kitap. “Bazen gülünç, sebepsiz yere saldırgan ama çoğu kez komik ve her zaman gerçeğe de o kadar aykırı, değil, ne dersin” diye soruyor.
Yazarın ‘incilerinden’ alıntılar yaptığı sadece erkekler değil. “Erkekler güzel bacaklı kadınlardan çok, kendilerine ilgi gösteren kadınlardan hoşlanırlar” diyen Marlene Dietrich gibi kadınlar, hatta Simone de Beavuoir, Madonna gibi isimler var konuklar arasında. Michaux A’dan Z’ye belirlediği kavramlar üzerinden kadın dergilerinden kitaplara, tarihte sarf edilmiş sözlerden örneklerle ‘Aydınlanma’nın ‘aydınlık’ yazarlarından derin varoluşçulara, bir de buradan bakın diyor kadınların dünyasına.
Atalar da sözleriyle aynı yolda
*Oğlan büyür koç olur, kız büyür hiç olur.
*Kızını dövmeyen dizini döver.
*Oğlan doğuran övünsün, kız doğuran dövünsün.
*Dört gün boyunca kan kaybedip de ölmeyene güven olmaz
*Kadın yüzünün karası, erkek elinin kınası.
*Oğlanı her karı doğurmaz, er karı doğurur.
*Oğlunu seven hocaya, kızını seven kocaya verir.
*Dişi yalanmazsa erkek dolanmaz.
*Kadının şamdanı altın olsa, mumu dikecek erkektir.
*İki kişi yapar işi, dişi kişi bozar işi.
*Bir kaz doymaz, bir de kız.
*Kızı olan tez kocar.
*Avradı boşayan topuğuna bakmaz.
*Anan gibi saç uzatacağına, baban gibi bıyık bırak.
*Karı sözüne uyan adam değildir.
*Karı şerri, kuru şerri.
*Kız boğazı, kaz boğazı.
*Odundan maşa, karıdan paşa olmaz.
*Erkeğin okumuşu kadı, karının okumuşu cadı olur.
*Ağustostan sonra ekilen darıdan, kocasından sonra kalkan karıdan hayır gelmez.
*Gül dalından odun, beslemeden kadın olmaz
*Kadın erkeğin şeytanıdır
*Kadının sofusu, şeytanın maskarası
*Avrat var arpa unundan aş yapar, avrat var buğday unundan keş yapar
*Avrat var ev yapar, avrat var ev yıkar
*Kötü kabağın kötü dölü olur
*Al atın iyisini yiyeceği bir yem; al avradın iyisini giyeceği bir don
*Oğlan babadan öğrenir sofra dizmeyi, kız anadan öğrenir sokak gezmeyi
*Avrat malı, kapı mandalı.
*Kocasız karı, beysiz arı.
*İki kadın bir araya gelince bir mahalle olur.
Türkiye’den inciler
“Kız mıdır, kadın mıdır bilemem” Recep Tayyip Erdoğan
“Bekâret kontrolü sonucu intihar ediyorlarsa etsinler, ben 52 yaşındayım ve hâlâ bakireyim” Işılay Saygın
“Türk hanımları evinin süsüdür, erkeğinin şerefidir” Vecdi Gönül
“Mini etekli, bikinili kadınlarımız da bizim başımızın tacı.” Faruk Özak
“AKP kadınları feminizmin kölesi değil” Dengir Mir Mehmet Fırat
“Üniversiteli kızın barda ne işi var?” Hasan Albayrak
“Evdeki işler kadına yetmiyor mu?” Veysel Eroğlu
‘Kadın yeri geldiğinde eşinin aldatmasına göz yummalı” Hülya Avşar
A
Adalet
İtiraf etmek gerekir ki kadında gelişmiş bir adalet duygusu yoktur (…); gerçekten de eşitlik duygusu, arzunun özümlenmesinden geçer ve bu arzunun hangi koşullarda ortaya konmasına izin verildiğini gösterir. Biz diyoruz ki, kadınların erkeklere kıyasla sosyal ilgileri daha azdır ve içgüdülerini yüceltme yetileri daha zayıftır.
Sigmund Freud, La feminite
(Dişilik), 1932
B
Boyun eğmek
Sizin cinsiniz boyun eğmek için yaratılmıştır. Mutlak güç sakallıda bulunur
Moliere, Kadınlar Mektebi
C
Cinsler arası eşitlik
Hiçbir erkek kadının eşiti değildir ya da olsa olsa, bir şömine maşası ve bir çift kar botuyla birlikte olabilir. Ki o koşullarda bile her zaman eşit sayılmaz.
George Bernard Shaw (Leon TREICH’in Y’Esprit de Bernard Shaw adlı eserinden)
Ç
Çiftleşmek
Sevişme eylemi ile işkence ya da cerrahi müdahale arasında büyük benzerlikler vardır.
Charles Baudelaire, Apaçık Yüreğim “Özel Günceler”, 1887
D
Deha
Birçok yetenekli kadın vardır, ancak hiçbirinde, deha denilen yetenekteki o çılgınlık yoktur.
Simone de Beavuoir,
Kadın/İkinci Cins, 1949
E
Emzirme
Annelerinin memesinden süt emmeyen çocuklar, diğerlerine oranla bin kat daha fazla homoseksüel olma tehlikesiyle karşı karşıyadırlar.
Ayetullah Muntazeri, Mart 1985
F
Fırıldak
Kadınlar fırıldaklara benzerler; ancak paslanınca sabitleşirler.
Voltaire, Le Sottisier
(Seçme Saçmalar) 1883
G
Gevezelik
O ulvi uzak görüşlülüğü sayesindedir ki Tanrı, kadınları sakallı yaratmamıştır, çünkü onlar tıraş olurken bile susmasını bilemezlerdi.
Alexandre Dumas (Baba)
H
Hizmetçi
Tabiatı ve mizacı gereği (…) kadın öncelikle çocuklarına, kocasına ve evine bakmaya yönelmiştir.
Dr. Benjamin Spock, 1979
I-İ-J
İdeal
Benim için ideal kadın, Correze bölgesinin kadınıdır, yani eski zamanların ağır işçisi, erkeklere sofrada hizmet eden, ama kendisi asla onlarla sofraya oturmayan ve konuşmayan kadını.
Jacques Chirac, 1978
K
Kaçış
Aşkta erkeğin zaferi, kaçıştır.
I. Napoleon, Maximes et pensees (Özdeyişler ve Düşünceler)
L-M
Lüks
Kadınların, küçük bir pansiyonda kalmaktansa lüks otelleri yeğlemek gibi kötü bir alışkanlıkları vardır.
Philippe Aubert, New Look dergisi, Nisan 1992
Makine
İnsan öylesine karmaşık bir makinedir ki, bazen onu hiç anlamayız; özellikle de söz konusu insan bir kadınsa. Fyodor Dostoyevski
N
Namus
Kadınların namusu kayan kumlar gibidir. Düşes d’Abrantes (Anılar)
O-Ö
Oy
Kadınların oy vermesine izin vermek kadar İncil’e aykırı başka bir şey olamaz.
Harper’s Magazine, Kasım 1853
P
Para
Kadınlar, sadece elimizdeki tüm parayı harcama yeteneğine sahip eklemli cinsel organlardır.
William Faulkner, (Sivrisinekler) 1927
R
Ruh
Kadın, ruhu bedenden ayırmasını bilmez.
Charles Baudelaire, Apaçık Yüreğim ‘Özel Günceler’ 1887
S-Ş
Servet
Tüm kadınların serveti iki bacağının arasındadır.
Honore de Balzac, (Düşünceler, Özneler, Parçalar), 1833
T
Tütün
Tanrı erkeği yarattı, sonra da sıkılmasından korktuğu için ona bir kadın verdi. Kısa bir süre sonra tanrı pişman oldu ve kadının erkeğin canını sıkmasından korkup ona tütünü yolladı. Mark Twain
U-Ü
Utanma
Kadınlar, yapmaktan asla çekinmedikleri şeylerin adı konduğunda kızarırlar.
Michael Eyquem de Montaigne, Denemeler, 1580
Üzüntü
Kadınların çoğunun yaşamında her şey, en büyük üzüntü de dahil olmak üzere, bir ‘prova’ya dönüşür.
Marcel Proust, (Kayıp Zamanın İzinde -Guermantes Tarafı)
V
Vajina
Kadınları güçsüz kılan şey, cinsel organlarıdır: Yani böceklerin bile sürünerek girebilecekleri o koca delik.
Madonna, Star Club dergisi, Ağustos 1991
Y
Yalan
Aklı başında bir erkeğe verilebilecek en iyi öğüt şudur: Asla bir kadına inanma, sana doğruyu söylüyor olsa bile. Euripides (Alıntılar)
Z
Zorlama
Hadi canım Hector! Sen de kadınları en az benim kadar iyi tanırsın. Onlar zorlanmadıkça razı olmazlar. Ama o zaman da ne coşkulu olurlar bir bilsen.
Jean Giraudoux, (Truva Savaşı Olmayacak), 193
