Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü’nün (TCDD) Tarihi Haydarpaşa Gar Binası’nın restorasyonuyla ilgili ruhsat başvurusu Kadıköy Belediyesi tarafından reddedildi. Kadıköy Belediye Başkanı Aykurt Nuhoğlu, konuyla ilgili yaptığı basın toplantısında ret gerekçesini açıklarlerken, “Yasal olarak plan süreçleri tamamlanmayan ve eski eser binaya ilave yapılaşma getiren restorasyon projesine onay vermemiz mümkün değildir” dedi. Nuhoğlu, “Bu planlarda Gar için belirlenen tanım ise 'Kültürel Tesis, Turizm ve Konaklama Alanı' olarak ifade edilmiştir. Yani Haydarpaşa Garı'nın otele dönüştürülmesi fiili olarak kayıtlara geçmiştir. Bu plana gerek Kadıköy Belediyesi gerekse Haydarpaşa Dayanışması ve binlerce vatandaşımız tarafından yapılan itirazlarda dile getirilen talep şudur; Haydarpaşa, asli işlevi olan İstanbul kentinin tren garı olarak kullanılmalıdır.”
Kadıköy Belediye Başkanı Aykurt Nuhoğlu, Anıtlar Kurulu tarafından onaylanan Haydarpaşa Tren Garı’nın restorasyon projesine, “özgün binanın yapısını bozacağı” gerekçesiyle yapı ruhsatı vermeyeceklerini açıkladı.
Projenin orijinal yapıya uygun olmadığını söyleyen Başkan Nuhoğlu, garın çatısına kafeterya yapılarak asansör eklemesinin getirileceğini belirtti ve “Biz projeyi bu haliyle kabul edemeyiz. Orijinal yapısına uygun bir proje sunulursa onaylarız” dedi. Nuhoğlu, ortada yeni bir projenin olmadığını belirterek Kadıköy Belediyesi’ne sadece Haydarpaşa Garı için bir başvuru yapıldığını hatırlattı ve bugüne kadar gelinen süreçle ilgili bilgi verdi.
Haydarpaşa Garı ve çevresinin özelleştirme kapsamına alındığını ve imara açılarak rant alanına dönüştürülmek istendiğini söyleyen Nuhoğlu, 2012’de yapılan planlamada sadece Haydarpaşa Gar binasının değil çevresindeki yaklaşık 1 milyon metrekarelik araziyle ilgili “Kültürel Tesis, Turizm ve Konaklama Alanı” ifadesinin kullanıldığını belirterek “Yani Haydarpaşa Garı’nın otele dönüştürüleceği kayıtlara geçmiştir” dedi.
Bu plana binlerce Kadıköylüyle birlikte itiraz ettiklerini belirten Nuhoğlu, açılan davaların da sürdüğünü ifade etti. Gar ve çevresiyle ilgili taleplerini şöyle sıraladı, “Haydarpaşa, asli işlevi olan İstanbul kentinin tren garı olarak kullanılmalıdır. Çevresindeki alanlar da sermayeye ve ticarete peşkeş çekilmemeli, halkın doğrudan kullanımına yönelik, İstanbul'un ihtiyaç duyduğu, toplumun beklentilerine dönük yeşil ve sosyal alanlar olarak kullanılmalıdır. Zira endüstriyel bir miras olan Haydarpaşa Garı, kent siluetinin kuvvetli bir imgesel değeri niteliğindedir. Tarihi Bağdat Demiryolu'nun başlangıç noktası olan Gar, kent belleğine katkı sağlayacak ve sürekli canlı tutacak biçimde korunmalıdır.”
Başkan Nuhoğlu, Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü’nün, Haydarpaşa Gar Binasının rölöve, restitüsyon, restorasyonu ile ilgili ruhsat başvurusunun Kadıköy Belediyesi tarafından reddedildiğini belirtti. Söz konusu düzenlemeyle binanın yüksekliği ve kapladığı alanda ciddi değişiklikler yapılacağını belirten Aykurt Nuhoğlu; “Bu nedenle yasal olarak plan süreçleri tamamlanmayan ve eski eser binaya ilave yapılaşma getiren bir restorasyon projesine onay vermemiz mümkün değildir.” şeklinde konuştu. Nuhoğlu, tarihi gar binasının restorasyonuna itirazları olmadığını da vurgulayarak “Orijinal haline sadık bir restorasyon projesi önümüze gelirse elbette onaylarız” dedi.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin 2012 yılında hazırladığı ve Haydarpaşa Gar binası ve civarını da içeren 1/5000’lik plana Kadıköy Belediyesi Aralık 2013 yılında itiraz ederek dava açmıştı. Bunun üzerine Mayıs 2014’de planın bir bölümü idare mahkemesi tarafından iptal edilmişti. Haydarpaşa Gar binası, gümrük binası ve müştemilatı, tarihi İngiliz mezarlığı, Devlet Demir Yolları (TCDD) ray hattıyla birlikte sağlı sollu yeşil alanları da içeren yaklaşık 1 milyon metrekarelik alan, dava edilen 5 binlik planla birlikte yapılaşmaya açılıyor. Bu alanın yaklaşık 400 bin metrekaresi de özelleştirme idaresinin inisiyatifine verilmiş durumda. 1 milyon metrekare büyüklüğündeki alanın 700 bin metrekaresinin Kadıköy, 300 bin metrekaresinin ise Üsküdar sınırında yer aldığını ifade eden Kadıköy Belediyesi Plan ve Proje Müdürü Nilgün Canpolat Büyükşehir Belediyesi’nin hazırladığı ve itiraz edilen 5 binlik planın ayrıntılarını açıkladı.
Canpolat, “Bu plana göre Haydarpaşa Garı’nı da içeren alan için ticaret artı hizmet, turizm, konaklama fonksiyonları veriliyor. Yapılaşma hakkı olarak emsal 1,5 ila 2 değerleri veriliyor. Bu şu anlama geliyor; bütün olarak yeşil kalmış Haydarpaşa Garı, arkasındaki TCDD hizmet alanı ve civarında çok büyük binalar ve ticaret merkezleri, oteller yapılabilecek.” ifadelerini kullandı.
Canpolat, tartışmalı alanla ilgili Büyükşehir Belediyesi’nin yetkisinde olan üst ölçekli 5 binlik plana Kadıköy Belediyesi’nin de dava açtığını belirterek, 5 binlik planla ilgili hukuki süreci beklediklerini dile getirdi.
Bu plan onaylanmadan Kadıköy Belediyesi’nin uygulama için binlik imar planı yapamadığını sözlerine ekledi. Kadıköy Belediyesi İmar Müdürü Hasan Akyıldız ise 100 yıllık geçmişi olan Haydarpaşa Gar binası için önerilen yeni restorasyon projesinde çatı arasına fonksiyonlar verilerek bina yapısında değişikliğe gidildiğini belirtti. Yeni projede tren garının iç avlusundan yukarıya ulaşan şeffaf bir asansör, oradan çatı arasına bir köprü geçişi, trenlerin yanaştığı alana da devasa bir yapı önerildiğini belirtti.
Akyıldız, yapının tarihi siluetinin bu projeyle bozulduğunu ifade ederek gar binasına ilave inşaat yapılmadan, çatının özgün yapısının da korunarak restore edilmesini istediklerinin altını çizdi.
