İzmir’de sendika, Bölge Hıfzıssıhha Müdürlüğü’nde personelin dinlendiği gerekçesiyle İl İnsan Hakları Kurulu’na başvurdu. Bunun ancak mahkeme kararıyla olabileceği belirtilince uygulamadan vazgeçildi.
Yargıdan dinlemeye iki kritik karar!Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES) İzmir Şubesi, Bölge Hıfzıssıhha Müdürlüğü’nde personele yönelik kameraların sesli kayıt yaptığı gerekçesiyle Valilik İl İnsan Hakları Kurulu’na başvuruda bulundu. Kurul yetkilileri, ‘sesli kayıt yapmanın ancak mahkeme kararıyla olabileceği’ yönünde görüş bildirince sistem uygulamadan kaldırıldı. Milliyet gazetesinin haberine göre, Bölge Hıfzıssıhha Müdürlüğü yetkilileri, kameralara ilişkin şartnamenin İl Sağlık Müdürlüğü tarafından hazırlandığını, konuyla ilgili daha fazla bilgi veremeyeceklerini bildirdi. SES İzmir Şube Başkanı Ergün Demir, Bölge Hıfzıssıhha Müdürlüğü’nde 100’ün üzerinde personelin çalıştığını, bazı personelin kurum içinde görüntülü kayıt yapan kamera sisteminin ses de aldığı yönünde sendikaya şikâyette bulunduğunu belirtti. İzmir Valiliği, İl Sağlık Müdürlüğü ve Hıfzıssıhha Bölge Müdürlüğü’ne ‘dinleme cihazlarının kaldırılması talebiyle’ dilekçe yazdıklarını anlatan Demir, “Anayasa’nın Haberleşme Hürriyeti başlıklı 22. maddesine göre herkes haberleşme hürriyetine sahiptir. ‘Haberleşmenin gizliliği esastır’ hükmüne göre, yasadışı dinlenme yapılmaktaydı ve bu ceza yaptırımı gerektiren bir suçtu” dedi.
‘Her katta kamera vardı’
İzmir Hıfzıssıhha Bölge Müdürlüğü’nün sendikaya gönderdiği 17 Aralık 2008 tarihli yazıda, ‘enstitüye yerleştirilen güvenlik kameralarının idari ve teknik şartnameye uygun olduğu’ ve ‘müşteri-personel ilişkilerinde zaman zaman meydana gelen tartışmalar nedeniyle şikâyetlerin daha sağlıklı değerlendirilebildiği’ yönünde görüşlerin yer aldığını kaydeden Demir, şöyle devam etti:
“2009’da Valilik İl İnsan Hakları Kurulu’na konuyu bildirdik. Kurul, yazıyla şikâyetlerin doğru olduğunu bildirdi. Her katta kamera vardı ve personel dinleniyordu. Kurulun sesli dinlemenin mahkeme kararıyla yapılabileceği yönünde görüş bildirdiğini biliyoruz.” Demir, “Örgütlülükle, bu hürriyete engel olmak isteyenlere karşı mücadele ettik ve kazandık” dedi.
Güvenlik kamerasıyla dinleme yapmak suçKonuyla ilgili olarak uzmanların görüşleri şöyle:
Av. Dr. Tuncer Özyavuz: “TCK’nın ‘Özel Hayata ve Hayatın Gizli Alanına Karşı Suçlar’ başlığı altındaki maddeler haberleşmenin ve özel hayatın gizliliğinin korunmasına ilişkin düzenlemeleri anlatır. Eğer kişiler arasındaki özel görüşmeler bu kişilerin rızası dışında dinlenirse, kayda alınırsa, cezası 6 aya kadar hapistir. Böyle bir dinlemenin yapılması zaruriyse, bunun yapıldığının ortamdaki kişilere bildirilmesi gerekir.”
Dinleme yapan kamerayı nasıl anlarsınız?Bilmak Elektronik Güvenlik Sistemleri uzmanı Serdar Dengel: “Güvenlik kamerasının türüne göre, ses kaydı da yapıp yapmadığı dışarıdan anlaşılabilir. Box kamera olarak adlandırılan güvenlik kamerası türünde, bağlantı soketleri üç tanedir. Biri ses, biri görüntü, biri enerji için. Eğer kameraya yandan ve alttan bakma şansınız varsa, bu soketleri rahatlıkla görebilir, ses kaydı yapıldığını anlayabilirsiniz. Ama eğer dome kamera ise, bu tür kamerada ses kaydı yapılıp yapılmadığını anlamak uzmanlık gerektirir, hatta bazen imkânsızdır. Bu tür kameralarda iğne deliğinden biraz daha büyük bir mikrofon bulunur. 25 metrekareye kadar dinleme yapılabilir.”
