Ekonomi

İktisatçı Prof. Dr. Korkut Boratav: Kur korumalı mevduat kısa dönem için tasarlandı; Rusya-Ukrayna şoku çabucak geçiştirilemezse başarı şansı yok

"Savaş iktidarın beklentilerini çökertiyor"

02 Mart 2022 08:01

İktisatçı Prof. Dr. Korkut Boratav, Kur Korumalı Mevduat (KKM) sisteminin, Rusya-Ukrayna savaşına kadar Saray’ın beklentileri doğrultusunda gittiğini ancak savaşın iktidarın beklentilerini çökerttiğini ifade etti. Boratav, "Batı’nın Rusya üzerinde yaptırımları sürerse, Rus ekonomisi ve tüm enerji piyasaları o dalgadan etkilendikçe KKM sisteminin bir seçim yöntemi olarak iktidarın işine yarayacağı da şüphelidir” ifadelerini kullandı.

Cumhuriyet'ten Şehriban Kıraç'a konuşan Boratav, dövizdeki sıçrama ve enflasyonun tetiklenmesine çözümün KKM bulunduğunu ancak bu sistemin seçim takvimiyle sınırlı olduğunu yani “atı alıp Üsküdar’ı geçinceye” kadar bir plan olduğunu ifade etti, "Rusya-Ukrayna savaşına kadar KKM, Saray’ın beklentileri doğrultusunda gidiyordu. Son döviz krizi yabancı sermaye çıkışlarından kaynaklanmamıştı. Eylül sonrasında yabancılar borsadan büyük oranda çıkmıştı. Likit varlıklarını reel olarak koruma arayışı içinde olan vatandaşlar ve şirketler ise dövize yöneldi. TL’den kaçış ve doların tırmanması bu nedenledir. Çare olarak getirilen KKM düzenlemesi, tasarruf sahiplerini döviz kayıplarına karşı güvenceye aldı. KKM’ye katılan şirketlere de çekici vergi imtiyazları verildi ve döviz talebi frenlendi. Dolar 13.50 lira civarında istikrar kazandı. Kısa vadede bu gelişmeleri destekleyen unsurlar da oldu. İhracat artışları cari işlem açığında belli bir rahatlama sağladı. İlkbahar sonrasında turizm akımının döviz kurunu istikrarda tutması umuluyordu. Dolar fiyatlarında istikrar enflasyonu da frenleyecektir. Ortaya çıkan istikrar görüntüsü, Saray’ı sonbahar sonrasında erken seçime götürebilirdi" diye konuştu.

"Rusya-Ukrayna savaşına kadar KKM, Saray’ın beklentileri doğrultusunda gidiyordu" diyen Boratav, "İlkbahar sonrasında turizm akımının döviz kurunu istikrarda tutması umuluyordu. Dolar fiyatlarında istikrar enflasyonu da frenleyecektir. Ortaya çıkan istikrar görüntüsü, Saray’ı sonbahar sonrasında erken seçime götürebilirdi" ifadelerini kullandı. Boratav, iktidarın beklentilerinin Rusya-Ukrayna krizi ile çökmeye başladığını ifade etti. 

“Rusya-Ukrayna savaşı KKM düzenlemesinin bir seçim politikası olarak kullanımını önleyecek bir şok yarattı” diyen Boratav, şu görüşlerini aktardı:

“Dünya piyasaları olumsuz etkileniyor. Petrol ve doğalgaz fiyatları fırladı. Petrol ve enerjideki ani artış Türkiye’de cari işlem dengesini bozacak. Rusya ve Ukrayna ile dış ticaret ve turizm ilişkilerimiz çok güçlü. Bunlar da olumsuz etkilenecektir. KKM’nin orta dönemde yürümeyeceği hususunda tüm iktisatçılar esasen fikir birliği içindeydik. Rusya-Ukrayna şoku kısa dönem için de başarı şansını yok ediyor. ABD ve Batı’nın Rusya üzerinde yaptırımları sürerse ve Rus ekonomisi etkilendikçe KKM’nin bir seçim yöntemi olarak iktidarın işine yarayacağı şüphelidir.”

"AKP sonrası iktidarın sola açık bir perspektifi olmazsa, ağır kemer sıkma yöntemleri içeren bir IMF programına mahkûm olunacak"

Öte yandan Boratav, seçim sonrası ekonomi yönetimi tahminlerini de şöyle aktardı:

"AKP sonrası iktidarın sola açık bir perspektifi olmazsa bugünkü toplumsal bunalımın mağdurları, ağır kemer sıkma yöntemleri içeren bir IMF programına da mahkûm olacaktır. Türkiye’de demokratikleşme, neoliberal seçenekler içinde arızalı kalır. Sol seçenek, sermayenin tahakkümü ve dış bağımlılık cenderesinden çıkış arayan bir büyük, radikal onarım arayışıdır. Bunun çerçevesi, somut hedefleri, araçları, iktisat politikası gündeminin içinde, hatta tam merkezinde yer almalıdır."