HDP Ankara Milletvekili, Meclis Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu (KEFEK) üyesi Filiz Kerestecioğlu, Giresun’un Eynesil İlçesi’nde 12 Nisan 2018 günü evinin önünde yaralı bulunduktan sonra hastanede hayatını kaybeden 11 yaşındaki Rabi Naz Vatan’ın ölümü üzerinde iddiaları ve gelinen noktayı değerlendirdi. Adalet Bakanı Abdülhamit Gül’ün yanıtlaması istemiyle 22 Mart 2019 tarihinde verdikleri 14 maddelik soru önergesine hâlâ bir yanıt verilmediğini, ayrıca 29 Nisan’da da bir araştırma komisyonu önergesi de verdiklerini belirten Kerestecioğlu, “Bu gerçekten siyaseten üstü karartılan bir şey olursa, böyleyse çok vahim. Bir an önce üstüne gidilmesi gereken bir şey. Başka konular gibi değil. Ekonomiyle ilgili farklı konularla ilgili bazı şeyleri bir kenara atabilirsiniz ama bunu atamazsanız” diye konuştu.
Sadece Rabia Naz Vatan için değil şüpheli çocuk ölümleri için TBMM’de daimi bir çocuk kurulması gerektiğine dikkat çeken Kerestecioğlu, T24’ün Rabia Naz Vatan konusunda Meclis’in yapabileceklerine ilişkin sorusuna şu değerlendirmelerde bulundu:
“Önergelere doğru dürüst yanıt verilmiyor”
Dünyanın bir çok yerinde siyasi iktidarların sadece bu iktidara mahsus değil aslında farklı olayları karartabilme yetisi olduğu için bu gücü kullandıkları görülmüş. Bu nedenle ortada özellikle bir elini ciddi iddiaları ve bir çocuk ölümü söz konusu olmadığı için biz de müdahil olmak istedik ve önerge verdik. Burada yapılma gereken araştırmak ve bunun şeffaf biçimde ortala konulmasıydı.. Önergelere doğru dürüst yanıt verilmiyor. 45 gün geçtiği halde soru önergesine cevap verilmedi. Biz Meclis’te bir araştırma komisyonu istedik.
“Bunlarda iktidar etkisi var mı”?
Sadece Rabia’nın değil bütün şüpheli başta çocuk ölümleri olmak üzere araştırılması için bunlarda ne gibi eksiklikler var, neden ortaya çıkmıyor, bunlarda iktidar etkisi var mı? Bunlarda bizzat iktidar yapıyor olmayabilir ama başkaları yapıyorsa bunlar için önlemleri var mı gibi bir takım şeylerin ortaya çıkmasını istiyoruz. Gerçekten acıklı bir durum kimsenin kendisini yerine koymak istemeyeceği ve bütün Türkiye’nin aslında üzüntü duyduğu bir durum. Aslında olması gereken Meclis’te bir daimi komisyon kurulması gerekiyor.
“Bu gerçekten siyaseten üstü karatılan bir şey olursa…”
Meclis’te her şey ağır gidiyor. Bu gerçekten siyaseten üstü karartılan bir şey olursa, böyleyse çok vahim. Bir an önce üstüne gidilmesi gereken bir şey. Başka konular gibi değil. Ekonomiyle ilgili farklı konularla ilgili bazı şeyleri bir kenara atabilirsiniz ama bunu atamazsanız.
Soru önergesi: Rabia Naz Vatan’ın ölümünün üzerinin AKP’li milletvekili ve siyasetçilerin araya girmesiyle örtülmeye çalışıldığı iddiaları doğru mudur?
Kerestecioğlu’nun 22 Mart 2019 tarihinde Adalet Bakanı Abdulhamit Gül’ün henüz yanıt gelmeyen 14 soru şöyle.
- Rabia Naz Vatan’ın babası Şaban Vatan hangi gerekçeyle gözaltına alınmıştır? Neden Şaban Vatan’a tehdit şikayetiyle gözaltına alınan kişilere uygulanan rutin prosedür uygulanmamış, gözaltına alınmış, 8 saat hastane ve savcılıkta bekletilmiştir?
- Bu gözaltı iddia edildiği gibi siyasi güç sahibi kişilerin talimatıyla mı gerçekleşmiştir?
- Şaban Vatan’ın gözaltına alınması Rabia Naz’ın ölümünün siyasi erk sahipleri tarafından karartıldığı iddialarını güçlendirmektedir. Kamuoyunda bu durumun yarattığı tepkiyi göz önüne alarak bir açıklama yapacak mısınız?
- Şüpheli bir ölümle kızını kaybetmiş bir babanın basit bir şikayet sonucu gözaltına alınmasının, kamuoyunda adalete karşı yarattığı güvensizliğe ilişkin Adalet Bakanı olarak görüşünüz nedir?
- 11 yaşındaki Rabia Naz’ın şüpheli ölümüyle ilgili soruşturma ne aşamadadır? Bakanlığınız bu acı olayla ilgili herhangi bir girişimde ve müdahillik talebinde bulunmuş mudur?
- Adli Tıp Kurumunun Raporunda “ölümün intihar olmadığı, bedensel travma” sonucu olduğu belgelendikten sonra olayla ilgili soruşturma derinleştirilmiş midir?
- Olay yerinde keşif bitmeden savcı ve adli tıp görevlisinin oradan ayrıldığı iddiaları doğru mudur? İddialar doğruysa görevli savcıyla ilgili herhangi bir soruşturma başlatılmış mıdır?
- Olay yeri inceleme sırasında neden kamera kaydı alınmamıştır?
- Rabia Naz’ın kayıp olan çantasını bulan üç vatandaşın ifadesi ailenin ısrarına rağmen neden alınmamıştır?
- Rabia Naz’ın Adli Tıp Kurumu'na incelemeye gitmesi gereken elbiselerinin bilinçli biçimde gönderilmediği, Eynesil İlçe Emniyeti'nde bekletilerek delillerin karartıldığı iddiaları doğru mudur?
- Ailenin iddia ettiği gibi, Rabia Naz’a çarptığı iddia edilen araç, Giresun Eynesil ilçesi Belediye Başkanı Coşkun Somuncuoğlu’nun yeğenine mi aittir? Bu kişi hakkında suç duyurusunda bulunulmasında rağmen neden hakkında bir soruşturma başlatılmamış ve ifadeleri alınmamıştır?
- Rabia Naz Vatan’ın ölümünün üzerinin AKP’li milletvekili ve siyasetçilerin araya girmesiyle örtülmeye çalışıldığı iddiaları doğru mudur? Bu iddialar tarafınızca araştırılmış mıdır?
- Aynı gerekçeyle TV programlarının dahi Rabia Naz’ın ölümünü detaylarıyla haberleştirmediği iddiaları doğru mudur?
- Kamuoyunun tepkisini çeken ve 1 yıldır çözüme kavuşmayan bu şüpheli çocuk ölümüyle ilgili Bakanlığınız neden bir açıklama yapmamaktadır? Bu konuda verilen soru önergeleri neden halen yanıtlanmamıştı
---
29 Nisan 2019 tarihinde verilen Rabia Naz araştırma önergesi ve gerekçesi şöyle.
Giresun’un Eynesil ilçesinde, 13 Nisan 2018 yılında evinin yakınlarında yaralı bulunup, kaldırıldığı hastanede hayatını kaybeden Rabia Naz Vatan’ın (11) şüpheli ölümü, etkili bir soruşturma yürütülmemesi ve baba Şaban Vatan’ın iddialarına göre delillerin bilinçli biçimde karartılması nedeniyle bir yılı aşkın süredir aydınlatılamamıştır. Ailesi, Rabia’nın ölümünün trafik kazası sonucu gerçekleştiğini ve “kazaya” karışan kişilerin siyasi erk sahipleri tarafından korunduğunu öne sürmektedir.
Kızının ölümünün aydınlatılması için adalet mücadelesi veren Şaban Vatan’ın bu süreçte gözaltına alınması ise Rabia Naz’ın ölümünün siyasi erk sahipleri tarafından karartıldığı iddialarını güçlendirmiş, kamuoyunun tepkisine neden olmuştur. Daha önce de farklı dönemlerinde siyasetçilerin, güç ve mevki sahibi kişilerin ve yakınlarının karıştığı trafik kazalarının ve cinayetlerin üzerinin örtüldüğüne ilişkin kuvvetli iddialar göz önüne alındığında, 11 yaşındaki bir çocuğun şüpheli ölümünün etkin şekilde soruşturulmaması, adalete karşı güvensizliği pekiştirmektedir.
Yaşam hakkı ve etkin soruşturma yükümlüğü ulusal ve uluslararası birçok kanun ve sözleşme kapsamında düzenlenmiş ve koruma altına alınmıştır. Yaşam hakkının öneminden hareketle bu hakka yönelik gerçekleştirilen ihlallerin devletin yetkili makamları tarafından demokratik usullere uygun olarak etkili bir şekilde soruşturulması gerekir. Zira bir hukuk devletinde ve demokratik bir toplumda kişilerin yaşam haklarının korunduğundan emin olarak güven içinde yaşamaları önemlidir.
Türkiye’nin tarafı olduğu Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin en temel hükümlerinden biri ve demokratik bir toplumun vazgeçilmezi olan yaşam hakkının ihlali halinde, taraf devletlerin, söz konusu ihlalleri etkin şekilde soruşturma yükümlülükleri doğar. Bu kapsamda etkin bir soruşturma için, soruşturmanın suça karışmış olma ihtimali olan kişilerden bağımsız olarak yürütülmesi, resmi bir soruşturmanın yapılması, soruşturmanın ivedilikle ve makul sürede yapılması, herhangi bir hileye ya da kanunsuz eyleme hoşgörü gösterilmesinin engellenmesi ve soruşturmanın kamunun denetimine açık olması gerekmektedir.
Ne var ki, AİHM pek çok kararında hızlı ve etkin bir soruşturma yapılmadığından bahisle, Türkiye aleyhine Sözleşme'nin ihlal edildiğini hükme bağlamıştır. Rabia Naz’ın ölümü üzerine başlatılan soruşturmada da benzer ihmallerin yaşandığı, olay yeri inceleme raporu, delillerin toplanması ve tanıkların ifadelerinin alınması gibi aşamalarda kanuna uygun hareket edilmediği görülmektedir.
Üstelik Rabia Naz’ın ölümü hakkında yürütülen soruşturmada söz konusu ihlallerin siyasi güç sahibi kişilerin talimatıyla yapıldığı ve olayı karartma amacı taşıdığı iddiaları mevcuttur. Daha önce de siyasi güç ve mevki sahibi kişilerin ve yakınlarının karıştığı suçların üzerinin örtülmesi kamuoyunun adalete olan inancını derinden yaralamıştır. Bu nedenle, Türkiye’de Rabia Naz olayı ve çocuk ölümleri başta olmak üzere şüpheli ölümlerde etkin soruşturma yükümlülüğüne ilişkin ihlallerin, soruşturma ve kovuşturma aşamasındaki usulsüzlük ve cezasızlığın nedenlerinin araştırılması ve alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis Araştırma Komisyonu kurulması büyük önem taşımaktadı
