Otomobilde güvenlik deyince ilk akla gelen teknolojilerden biri olan hava yastıkları, bir kaza anında aracın içerisinde bulunanların bir yerlere çarparak daha çok zarar görmesini önlemeye yarıyor.
İcat edilmesinin üzerinden geçen 25 yıl içerisinde birçok ölümcül kazanın daha hafif atlatılmasına yardımcı olan bu teknoloji, aykırı bazı durumlarda faydadan çok zarara yol açabiliyor. Nasıl olur demeyin; emniyet kemersiz kullanıldığında hava yastıkları birer bomba haline geliyor. Bir bakıma sendeleyen boksöre ikinci bir yumruk gelmesi gibi bir şey. Büyükler için olduğundan daha çok küçükler için ölümcül sonuçlar doğuruyor. Hatırlayanlar olacaktır yıllar önce İstanbul'da bir Mercedes'te ön koltukta oturan 4 yaşındaki bir kız çocuğunun kaza sonrası ölümüne hava yastıkları sebep olmuştu. Birçok kişinin o günlerde hava yastıklarının varlığını tartıştığını bile hatırlıyorum.
Oysa sorun küçük yaştaki bir çocuğun hem de özel koltuğu olmaksızın ön koltukta olmasıydı. Bazı anne-babaların trafikte seyir halinde çocuklarını kucağına alıp, sürücü ya da yolcu koltuğunda oturtma hevesini yaşarken sadece bu açıdan bile yaşanabilecek sorunları yeniden düşünmeleri gerekiyor. Allah korusun, hızınız 30-40 km/saatin üzerine çıktığı andan itibaren yaşanacak bir çarpmada hava yastıkları saniyenin onda biri kadar sürede açılacak (patlayacak) ve kucağınızda tutuyor bile olsanız çocuğunuz güvende olmayacak; iki boksör arasına girmişçesine darbelere maruz kalabilecek. Birçok otomobilin kapı içinde ya da torpido gözünde öne özel koltuğu ile bile olsa çocuğun ters konulması gerektiği uyarısı bu yüzden yer alıyor.
Hava yastıkları herkes için ancak emniyet kemeri ile birlikte kullanıldığında güvenlik ekipmanı rolü üstleniyor. Pek çok sürücü araç kokpitinde hava yastıklarının olduğu yerde bulunan 'SRS' uyarısının yardımcı güvenlik ekipmanı anlamına geldiğini ve ancak emniyet kemeriyle birlikte kullanılabileceğini bilmeyebilir. Yeni birçok otomobilde özellikle ön yolcu koltuğundaki hava yastığı kapı içindeki anahtar yuvasından geçici olarak iptal edilebiliyor. Peki, hava yastıkları sadece emniyet kemersiz kullanımda mı tehlike taşıyor? Hayır. Özellikle direksiyonun üzerinde bulunan sürücü hava yastığı otomobilin doğru sürüş pozisyonuyla kullanılmadığı durumlarda tehlike oluşturuyor.
İşte geçen hafta yine İstanbul'da yaşanan basit bir kaza; gittiği caddede otopark sorunu yaşamamak için evinden kendi aracını almayan arkadaşım, ön koltuğuna bindiği taksinin bir başka taksi tarafından önden çarpılması sonucu başını kokpite çarparak hafif yaralandı. Araçta var olan ve sürücü tarafta olan tek hava yastığı hafif bir çarpma olmasına rağmen başarılı bir şekilde açıldı. Açıldı açılmasına ama emniyet kemeri de takılı olan şoförün sağ baş parmağı kırıldı. Çünkü, şoför direksiyonu olması gerektiği gibi 09.15 (saate göre) pozisyonunda değil tek elle kullanıyordu. Ve hızla açılan hava yastığı parmağının kırılmasına yol açtı.
Sonuçta, bugün araç içinde sayıları 16'a kadar çıkabilen ve ortalama bir otomobilde artık 4 ya da 6 gibi yüksek bir standart seviyesine ulaşan havayastıkları asıl hedefi olan güvenli araç içi sağlamaktan uzaklaşabiliyor. Tabii burada sorun teknolojide değil, biz sürücü ya da yolcuların otomobille seyahatin de bir kuralı olduğunu unutması ya da umursamamasında yatıyor.
