Haftanın tarihine bakış

Gazeteci yazar Uğur Mumcu, 24 Ocak 1993'te, evinin önünde, aracına yerleştirilen bombanın patlaması sonucu öldü.

Kaçakçılığa, çıkar çevrelerine, din istismarcılarına, yolsuzluklara karşı yazılarıyla tanınan Uğur Mumcu'nun uğradığı suikast, tüm yurtta büyük üzüntü yarattı; yurt dışında büyük yankı uyandırdı. Mumcu'nun cenazesi, yüz binlerin katıldığı törenle toprağa verildi.

Uğur Mumcu, 1942 yılında Kırşehir'de doğdu. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesini bitirdi. Bir süre avukatlık yaptıktan sonra 1968'de aynı fakültede idare hukuku asistanı oldu. 12 Mart 1971 Muhtırası'ndan sonra tutuklandı ve yedi ay hapisle cezalandırıldı. Yargıtay bu cezayı bozdu. Mumcu, 1974'te üniversiteden ayrılarak, Yeni Ortam gazetesinde köşe yazarlığına başladı. 1975 yılında Cumhuriyet gazetesine geçti. Yaşamı boyunca çok sayıda araştırmaya dayalı yapıt verdi. Ölümünden sonra kurulan Uğur Mumcu Araştırmacı Gazetecilik Vakfı (um:ag), bütün eserlerini yayımladı.


Belli başlı olaylar


19 OCAK

1736- Buhar makinesinin mucidi ve güç birimine adı verilen James Watt,

İskoçya'da dünyaya geldi.

1809- ABD'li yazar Edgar Allan Poe doğdu.

1945- Türkiye'de Deutsche Bank ve Deutsche Orient Bank faaliyetlerini durdurdu ve tasfiye hazırlıklarına başladı.

1950- Çin önderi Mao Zedong, Ho Şi Minh'in önderliğindeki Kuzey Vietnam'ı tanıdı.

1960- İsveç'in başkenti Stockholm'den Ankara'ya gelen İskandinav Hava Yolları'na (SAS) ait yolcu uçağı Esenboğa Havaalanı yakınlarında düştü, 42 kişi öldü.

1966- Hindistan'da Nehru'nun kızı İndra Gandhi başbakan oldu.

1969- Prag'da Jan Palach adındaki öğrenci, Sovyetler Birliği'nin Çekoslovakya'yı işgalini protesto için kendini yaktıktan üç gün sonra öldü. Prag'da protesto gösterileri düzenlendi.

1970- "Beyaz Kelebekler" müzik topluluğunun üç elemanı, Adapazarı yakınlarında geçirdikleri trafik kazasında öldü.

1975- Arkeolog Arif Müfit Mansel, İstanbul'da vefat etti.

1978- Sinema sanatçısı Feridun Çölgeçen öldü.

1982- Siyaset tarihçisi ve yazar, Profesör Ahmet Şükrü Esmer öldü.

1998- Kenan Şeranoğlu adlı kişi, Titan Saadet Zinciri adı altında 30 bin kişiden 8.6 trilyon lira topladı. 15 Haziranda, Şeranoğlu ilearalarında babasının da bulunduğu yedi sanık "dolandırıcılık"tan çeşitli hapis cezalarına mahkum edildi.

2000- Türk sanat müziği şarkıcısı Sevim Çağlayan, İstanbul'da öldü.

2005- "Türkler: Bin Yılın Yolculuğu 600-1600" sergisi, Londra'daki

Royal Academy of Arts'ta (Kraliyet Sanat Akademisi) açıldı.

2005- SEKA İzmit İşletmesinin kapatılma kararını protesto eden çalışanlar, fabrikadan çıkmama kararı aldı.

2007- Agos gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Gazeteci Hrant Dink, İstanbul'da gazete binasının önünde uğradığı silahlı saldırıda yaşamını yitirdi.

2008- Gazeteci Cüneyt Koryürek, İstanbul'da geçirdiği trafik kazasından sonra kaldırıldığı hastanede vefat etti.

20 OCAK

1793- Fransa Kralı XVI. Louis giyotinle idam edildi.

1895- Darülaceze kuruldu.

1918- Midilli Kruvazörü, İmroz açıklarındaki mayınlara çarparak battı. I. Dünya Savaşı'nın başında, 11 Ağustos 1914'te İngiliz filosunun izlediği Almanların Goeben ve Breslau gemileri
Çanakkale Boğazı'ndan geçmiş ve ilkine "Yavuz" ikincisine "Midilli" adı verilmişti.

1918- Gazi Ahmet Muhtar Paşa öldü.

1920- Ünlü İtalyan film yönetmeni Federico Fellini, Rimini'de doğdu.

1921- TBMM'nin oluşumunun ardından, 23 maddelik ilk anayasa "Teşkilatı Esasiye" kabul edildi.

1936- Ankara'da Endüstri Kongresi toplandı. Toplantıda, İkinci Beş Yıllık Sanayi Planı esasları kabul edildi.

1936- Sinemaların esas filmle beraber bir de "öğretici film" göstermek zorunda olduğuna ilişkin yasa çıktı.

1947- Fransa'da Charles De Gaulle, politikadan çekildiğini açıkladı ve görevinden istifa etti.

1949- Gazeteci yazar Burhan Cahit Morkaya öldü.

1956- Varlık dergisi Roman Armağanı'nı, Yaşar Kemal, "İnce Memed" romanıyla kazandı.

1957- Şair Ziya Osman Saba, 47 yaşında öldü.

1961- Londra Konferansı'nda Kıbrıslı Rumlar, federal yönetim tezini reddetti. Bunun üzerine Kıbrıs Türk toplumu temsilcileri konferanstan çekildi.

1989- Samsunspor kafilesi, Malatyaspor ile yapacağı lig maçına giderken kaza geçirdi 3 kişi öldü.

1989- Asil Nadir, Günaydın gazetesi, Gelişim yayınlarından sonra Güneş gazetesini de satın aldı.

1992- Flash TV yayın hayatına başladı.

1993- Ünlü Amerikalı aktris Audrey Hepburn öldü.

1994- Devlet Sanatçısı Bedia Muvahhit 97 yaşında İstanbul'da vefat etti.

1995- Yeraltı dünyasından Dündar Kılıç'ın kızı ve Alaattin Çakıcı'nın eski eşi Uğur Kılıç, Uludağ'da öldürüldü.

2000- Yargıtay, gazeteci Metin Göktepe'yi gözaltında öldürdükleri gerekçesiyle 7 yıl 6'şar ay ağır hapis cezasına çarptırılan altı sanık polisten beşinin cezasını onadı, sanıklardan Emniyet Amiri Seydi Battal Köse'nin mahkumiyet kararını ise esastan bozdu.

2003- MERNİS hizmete girdi.

2005- Kıbrıs Barış Harekatı'nda görev alan tugayın komutanı emekli Tümgeneral Sabri Demirbağ 84 yaşında İstanbul'da vefat etti.

2006- Yargıtay 1. Ceza Dairesi, Mehmet Ali Ağca'nın tahliyesine ilişkin Kartal 2. Ağır Ceza Mahkemesinin kararını bozdu. Ağca, Yargıtayın kararı doğrultusunda Kartal'da bulunduğu yerden alınarak, Kartal H Tipi Cezaevi'ne konuldu.

2007- Hrant Dink'in öldürülmesi olayının zanlısı O.S, Samsun'da yakalandı.


21 OCAK

1522- Rodos fethedildi.

1774- Padişah III. Mustafa öldü. I. Abdülhamit tahta çıktı.

1924- Sovyet Devrimi'nin mimarı Viladimir İliç Uliyanof Lenin öldü.

1946- İş ve İşçi Bulma Kurumu kuruldu.

1951- Ankara'ya, Kore'den ilk hasta ve yaralı kafilesi geldi.

1952- Milli Savunma Bakanlığı, Kore'de 34 subay, 46 astsubay ve 1252 erin şehit olduğunu açıkladı.

1954- İlk nükleer denizaltı USS Nautilus, ilk seferine çıktı.

1958- Lefkoşa'da taksim lehine gösteri yapan Kıbrıslı Türk gençlerine İngiliz askerleri müdahale etti; bir genç ağır yaralandı, 6 kişi tutuklandı.

1961- Saraçhane Tiyatrosu açıldı. İlk olarak Cevat Fehmi Başkut'un Hacıyatmaz oyunu sahnelendi.

1972- Cidde'deki hac seferinden dönen "Marmara" uçağı 5 kişilik mürettebatıyla düştü. Hostes Hülya Maviler yanarak öldü, diğerleri yaralı olarak kurtarıldı.

1983- Yazar Kemal Bilbaşar 73 yaşında öldü.

1985- Yazar Oktay Arayıcı 49 yaşında öldü.

1985- 1983'ten beri süren Yazarlar Sendikası davasında, sanıklar beraat etti.

1990- Adnan Oktar ve "müridi" oldukları öne sürülen 66 erkek ve 68 kadın gözaltına alındı.

1996- Filistin'de ilk kez yapılan devlet başkanlığı seçiminde, Yaser Arafat devlet başkanı seçildi.

2005- İzmit İşletmesinin kapatılmasını protesto için fabrikaya kapanan SEKA işçileri, Kurban Bayramı'nı fabrikada geçirdi.

2008- Türkiye nüfusunun "Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemine" göre 2007 sonu itibarıyla 70 milyon 586 bin 256 kişi olarak açıklandı. Ülkede ikamet eden 98 bin 339 yabancı uyruklu sayısı
düşüldüğünde Türkiye'de yaşayan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının sayısının 70 milyon 487 bin 917 kişi olduğu bildirildi.


22 OCAK

1517- Osmanlı ordusu, Ridaniye Savaşı'nda Memluk ordularını yendi. Bu savaşın ardından halifelik Osmanlılara geçti.

1561- İngiliz devlet adamı, filozof Francis Bacon doğdu.

1842- Baytar Mektebi (Veteriner Fakültesi) açıldı.

1901- Britanya Kraliçesi Victoria 82 yaşında öldü.

1905- Birinci Rus devrimi başladı. Çar birliklerinin Kışlık Saray'a dilekçe vermek için yürüyüşe geçen işçilere ateş açmaları ve "Kanlı Pazar" diye anılan günde, 500 işçiyi öldürmeleri üzerine ayaklanmalar baş gösterdi.

1932- İlk Türkçe Kuran, Hafız Yaşar (Okur) tarafından Yerebatan Camisi'nde okundu.

1938- Yalova'da "Termal Oteli" açıldı.

1949- Çin'de Mao Zedung, Kızıl Ordu ile Pekin'e girdi.

1972- Brüksel Antlaşması imzalandı. Antlaşma; İngiltere, İrlanda, Danimarka ve Norveç'in, 1 Ocak 1973'ten itibaren Avrupa Ekonomik Topluluğuna (AET) üye olmalarını öngörüyordu.

1987- Yüksek Sağlık Şurası, tüp bebek uygulamasının Türkiye'de de başlatılmasını kararlaştırdı.

1989- Sovyetler Birliği'nde ilk kez "Uluslararası Güzellik Yarışması" düzenlendi. Yarışmada, Türkiye'yi temsil eden Meltem Hakarar birinci seçildi.

1996- Şair Ercüment Uçarı İstanbul'da öldü.

1996- Özgürlük ve Dayanışma Partisi (ÖDP) kuruldu. Partinin genel başkanlığına Doç. Dr. Ufuk Uras seçildi.

2000- Ankara 9. Ağır Ceza Mahkemesi, DYP Şanlıurfa Milletvekili Fevzi Şıhanlıoğlu'nun ölümü ile ilgili davada, MHP Milletvekili Cahit Tekelioğlu'nu 2 yıl 9 ay 10 gün ağır hapse mahkum etti.
MHP Milletvekili Mehmet Kundakçı beraat etti.

2006- Eski SHP Genel Başkanı Aydın Güven Gürkan, İstanbul'da tedavi gördüğü hastanede vefat etti.

2008- Ümraniye'de ele geçirilen el bombalarıyla ilgili soruşturmada emekli Tuğgeneral Veli Küçük, avukat Kemal Kerinçsiz, gazeteci Güler Kömürcü, Türk Ortodoks Patrikhanesi Basın ve Halkla İlişkiler Sözcüsü Sevgi Erenerol, Susurluk davası hükümlüsü Sami Hoştan'ın da aralarında bulunduğu 33 kişi gözaltına alındı.


23 OCAK

1896- Fizikçi Wilhelm Conrad Röntgen, kendi adı verilen cihazı buldu.

1913- Kamil Paşa hükümeti, İttihat ve Terakki yanlılarınca devrildi, yerine Mahmut Şevket Paşa getirildi.

1941- I. Türk Karikatür Sergisi, İstanbul'da açıldı.

1961- Dolandırıcılık olaylarıyla ünlenen Sülün Osman, Zeytinburnu'nda kumar oynarken yakalandı.

1973- Vietnam'da ateşkes ilan edildi.

1978- Türkiye 1. Kömür Kongresi Zonguldak'ta yapıldı.

1989- Ressam Salvador Dali 84 yaşında İspanya'da öldü.

1990- Kızıl Ordu, 41 yıl sonra Macaristan'dan ayrıldı.

1990- Parlamentodan Politika dergisi çıktı.

1995- Posta gazetesi, Yeni Şafak gazetesi, yayın hayatına başladılar.

2005- Edebiyat tarihçisi, yazar Atilla Özkırımlı 63 yaşında İstanbul'da vefat etti.

2006- Kartal Cumhuriyet Başsavcılığı, Mehmet Ali Ağca hakkında yeni bir müddetname hazırlayarak, 18 Ocak 2010'da tahliye edilmesini kararlaştırdı.

2007- Hrant Dink'in cenazesi, İstanbul'da toprağa verildi. Cenaze töreninde açılan "Hepimiz Hrant'ız" ve "Hepimiz Ermeniyiz" yazılı pankartlar tartışmalara neden oldu.

2007- Yapımına 16 yıl önce başlanan ve yaklaşık 1 milyar dolara mal olan Bolu Dağı Tüneli'nin İstanbul'a gidiş yönü, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve İtalya Başbakanı Romano Prodi tarafından açıldı.

2008- Yunanistan Başbakanı Kostas Karamanlis, Türkiye'ye tarihi ziyarette bulundu. Türkiye'yi 49 yıl aradan sonra ziyaret eden ilk Yunanistan Başbakanı olan Karamanlis, Türk-Yunan ilişkilerinin tamamen uyumlaştırılmasının temel hedef olduğunu söyledi.

2008- Prof. Dr. Ayşe Işıl Karakaş, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinde (AİHM) Türkiye'nin yeni yargıcı olarak seçildi.


24 OCAK

1921- Ankara Sivas demir yolunun inşasına ilişkin yasa TBMM'de kabul edildi. Bu hattın inşaatı 1930 yılında tamamlandı.

1921- Çerkez Ethem'in güçleri dağıtıldı.

1946- Cumhuriyet Halk Partisi Sanat Ödülü'nü "35 Yaş" şiiriyle Cahit Sıtkı Tarancı kazandı.

1946- BM, Uluslararası Atom Enerjisi Komisyonunu kurdu.

1955- Zonguldak'ta, Ereğli Kömür İşletmelerine bağlı Gelik ocağındaki grizu patlamasında 52 madenci öldü, 19 madenci yaralandı.

1958- Türkiye'de modern cerrahinin kurucusu eski İstanbul Belediye Başkanı ve Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Cemil Topuzlu, İstanbul'da 90 yaşında öldü.

1959- İstanbul Küçükyalı'da Neşe Sineması çöktü; 37 kişi öldü, çok sayıda kişi yaralandı.

1961- Yassıada duruşmalarında Başsavcı Altay Ömer Egesel, Adnan Menderes'in idamını istedi.

1962- Yazar, şair Ahmet Hamdi Tanpınar 61 yaşında öldü.

1963- Çatalca'da kara saplanan trenle ilgili haber yapmak için

23 Ocakta yola çıkan Hürriyet gazetesi yazarı Yüksel Kasapbaşı ile foto muhabiri Abidin Behpur ve aracın sürücüsü Yüksel Öztürk'ün donmuş cesetleri, Çatalca yakınlarında bulundu.

1965- İngiliz siyasetçi Winston Churchill öldü.

1980- Başbakan Süleyman Demirel başkanlığındaki hükümetçe alınan ve

"24 Ocak Kararları" olarak bilinen ekonomik istikrar programı kamuoyuna açıklandı.

1993- Milliyetçi Çalışma Partisi, adını Milliyetçi Hareket Partisi olarak değiştirdi.

1993- Gazeteci yazar Uğur Mumcu, 24 Ocak 1993'te, evinin önünde, aracına yerleştirilen bombanın patlaması sonucu öldü.

1994- Türkiye'nin ilk haberleşme uydusu TÜRKSAT-1A, fırlatıldıktan 12 dakika 12 saniye sonra okyanusa düştü.

2001- Diyarbakır Emniyet Müdürü Gaffar Okkan, dört koruması ve şoförü, silahlı saldırıda şehit edildi.

2006- Tiyatro ve sinema sanatçısı Mümtaz Sevinç, Üsküdar'daki evinde bıçaklanarak öldürüldü. Cinayetle ilgili olarak sevgilisi Banu Daldır gözaltına alındı.

2007- Eski Dışişleri ve Kültür bakanlarından İsmail Cem, İstanbul'da tedavi gördüğü hastanede yaşamını yitirdi.

2008- Gaziantep'te, terör örgütü El-Kaide'ye yönelik eş zamanlı on sekiz ayrı operasyonda bir polis şehit oldu, yedi polis ile bir vatandaş yaralandı. Operasyonda, dört kişi ölü ele geçirildi,
on dokuz kişi gözaltına alındı.


25 OCAK

1363- Sırp Sındığı Zaferi kazanıldı.

1926- Şeker, petrol ve benzin inhisarı (tekeli) hakkında kanunlar kabul edildi.

1936- İstanbul'da vapurculuk şirketi ile bütün kabotajın Denizyolları İdaresine geçmesini sağlayan sözleşme imzalandı.

1938- İzmir Telefon İşletmesinin hükümetçe satın alınmasına dair sözleşme Ankara'da imzalandı.

1939- Celal Bayar hükümeti istifa etti. Yeni hükümet Refik Saydam başkanlığında kuruldu.

1948- Kurtuluş Savaşı komutanlarından Orgeneral Kazım Karabekir öldü.

1949- Şair Behçet Kemal Çağlar, CHP'den istifa etti.

1950- Şiddetli kış nedeniyle İç Anadolu ve Doğu Anadolu'da yollar kapandı, Çubuk Barajı dondu.

1952- Liseler 4 yıla çıkarıldı.

1970- Necmettin Erbakan 17 arkadaşıyla Milli Nizam Partisi'ni kurdu.

1971- Uganda'da askeri darbe oldu. İdi Amin, iktidarı ele geçirdi.

1987- 30 milyon dolara sigortalanan "Muhteşem Süleyman Sergisi", ABD'nin başkenti Washington'da Ulusal Sanat Müzesi'nde açıldı.

1988- Türkiye, Birleşmiş Milletler (BM) İşkenceyle Mücadele Sözleşmesi'ni imzaladı.

1990- Amerikalı ünlü aktris Ava Gardner 67 yaşında öldü.

2003- Eski Devlet Bakanı Aysel Baykal 64 yaşında öldü.

2006- İlk kez seçimlere katılan radikal dinci hareket Hamas, Filistin'de düzenlenen genel seçimlerin galibi oldu ve 10 yıllık El Fetih hakimiyetine son verdi. İsmail Haniye, 19 Şubatta başbakan oldu, ancak İsrail, Hamas hükümetiyle bütün müzakereleri durdurdu ve ekonomik yaptırım başlattı. Nisanda da AB ile ABD, Filistin yönetimine doğrudan yardımları durdurdu.

2006- Dünyanın en büyük küreselleşme karşıtı eylemlerinden olan Dünya Sosyal Forumu Venezüela'da başladı.