‘Gurbetçi’ ithal başbakan olmadı; Hırvatlar yine sandık başında

Suat Taşpınar
Zagreb

AB’nin en yeni ve ekonomik performansı en düşük ülkelerinden Hırvatistan’da parlamento seçimleri için 11 eylül Pazar günü 3,7 milyon kişi sandık başında. Ufukta yine koalisyon var ama bu kez sosyal demokratlar biraz daha şanslı görünüyor.

Koalisyonlardan kurtulamayan ülkede en son çözüm olarak yılbaşında kurulan sağcı teknokrat kabinede başbakan olan Kanada vatandaşı, ilaç şirketi CEO’su Tihomir (Tim) Oreşkoviç de siyasi fırtınaya altı aydan fazla dayanamayıp güvensizlik oyuyla indirilmişti.

Zagreb’de doğan, çocukken ailesinin göç ettiği Kanada’da büyüyen, iş yapmak için geldiği memleketinde koalisyon ortakları “tarafsız isimde” uzlaşmak zorunda kalınca ansızın başbakanlığa kadar yükselen Oreşkoviç’in düşüşü de hızlı oldu.

Oreşvoviç’i destekleyen iktidar ortağı Hırvat Demokratik Birliği (HDZ) liderinin eşinin, Hırvat milli petrol şirketi INA’nın rakibi olan Macar devlet petrol şirketi MOL ile “iş ilişkisi”nde olup para kazandığı belgelenince, “etik eleştiriler” hükümetin sonunu getirdi. Oreşkin, Hırvatistan siyasetinin eski tüfeklerinin iktidar kavgasının kurbanı oldu.

Ülkenin iki büyük partisi Sosyal Demokratlar (SDP) milliyetçi-muhafazakar Hırvat Demokratik Birliği (HDZ), yenilgiye doymayan pehlivanlar misali yine minderde. Ancak iki partinin fe oyu yüzde 30 civarında kafa kafaya gittiği için, koalisyon için geçen sefer olduğu gibi yenilikçi MOST partisi kilit durumda. Bu partinin yüzde 10’un biraz üstündeki oyu, koalisyon için kilit. MOST son seçimde muhafazakar HDZ ile koalisyon yapmış ama hükümet 6 ay yürüyebilmişti.

Seçimin tabloyu fazla değiştirmeyeceği, acil reformlara ihtiyaç duyan Hırvatistan’da koalisyon kavgalarının uzun süre gündemden düşmeyeceği beklentisi yüksek.