T24 - Gıda güvenliği için yasanın ardından 102 yönetmelik hazırlandı. Artık tohumdan tabağa tüm aşamada ürünler denetimde.
Türkiye’de gıda güvenliğinde yeni bir dönem başlıyor. Tarım Bakanlığı 2010 yılında yasalaştırdığı 5996 sayılı kanunun 102 yönetmeliğini hazırladı. 95’i yayımlanan yönetmeliklerin 7’si de imza sürecinde. 102 yönetmelikle artık Türkiye’de tohumdan tabağa gelene kadar yediklerimizin nereden geldiğini, kimin ürettiğini, hangi hayvanın ürünü olduğunu öğrenebileceğiz.
Gıda güvenliğinde tek yetkili kurum da Tarım Bakanlığı. Bakanlığın tüm taşra birimleri de denetim ve cezalandırmada başka hiçbir kurumun iznine ihtiyaç duymadan direkt müdahale edecek. Radikal gazetesinde yer alan habere göre; gıda etiketleri herkesin okuyabileceği büyüklüğe getirilirken üretici, aracı, satıcı gıdada sorumluluğu paylaşacak. Tarım Bakanlığı da en küçük bakkaldan en büyük hipermarketlere kadar gıda satılan tüm işyerlerinden haberdar olacak.
Modern insan için
Tarım Bakanı Mehdi Eker dün tarım sektörünün tüm temsilcilerinin de katılımıyla gıda güvenliğinde yeni döneme ilişkin ayrıntıları paylaştı. Eker, 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu kapsamında, bugünden itibaren uygulanacak mevzuata ilişkin, “Yediğimiz içtiğimiz her şeyin, her aşamasıyla ilgili çağdaş standartları belirlemek ve zincirin her aşamasında denetlemek gerekiyor, biz bu mevzuatı bunun için yaptık” dedi.
Düzenlemelerle hedeflerinin modern insanın ihtiyaçlarını gidermek olduğunu söyleyen Eker şöyle konuştu: “Türkiye Cumhuriyeti’nin vatandaşları daha sağlıklı, daha hijyenik, daha güvenilir gıdaya ulaşsın. Bunun denetim mekanizmasını kuralım, bunun yasal mevzuatını oluşturalım. Çünkü gıda, tarım sektörünün tüketiciye, kentliye dönük yüzüdür aslında. O nedenle burada sadece üretici değil, herkes bu sektörün bir paydaşıdır. Biz gıdaya böyle baktık. Onun için bu kanun ve düzenlemelerde birinci amacımızı bu şekilde oluşturduk.” Eker, gıda, tarım ve hayvancılığı tek çatı altında birleştirdiklerini, tek merci oluşturduklarını kaydetti.
AB'ye uyum sağlandı
Türkiye’nin AB ile tam üyelik müzakerelerinin sürdüğüne işaret eden Eker, Türkiye’nin yaşayabileceği en büyük problemin, gıda olacağını söyleyenler olduğunu hatırlatarak, “Bu haksızlıktır. Ve bu gıda kanunuyla, bu mevzuatla aslında Türkiye’nin AB standartlarını çok rahat bir şekilde yakaladığını göstermiş oluyoruz. Diğer birçok fasıl, henüz müzakereye açılmamışken, biz gıda faslını müzakereye açtık ve bu kanunla uygulamaya şimdi koyduğumuz 102 yönetmelik, aslında AB’yle uyumun ve entegrasyonun da daha kolay olacağını, Türkiye’nin bunu yerine getirdiğini göstermesi bakımından önemli” dedi.
Hayvancılıkta da 5 büyük adım
Türkiye Süt Et Gıda Sanayicileri ve Üreticileri Birliği (SETBİR) Sektör Buluşması’nda da önceki gün Bakan Eker hayvancılık sektörüne getirecekleri yenilikleri açıklamıştı. Buna göre hayvancılıkta 5 büyük adım atılacak. İlk adım süt hayvanlarının et sektörü için desteklenmesinin önüne geçilecek. Böylece et ve süt ırkları ayrı ayrı teşvik edilecek. Ayrıca Et ve Balık Kurumu sütü de kapsayacak şekilde Toprak Mahsülleri Ofisi gibi piyasa düzenleyicisi olacak. Bunun yanı sıra meralar özel sektöre açılacak, yapılaşmaya izin verilecek. Trakya hayvancılıkta ihracat merkezi olacak.
Hayatımızda neler değişecek
Tohumdan çatala
Daha toprağa atılan tohumdan, çatalın ucuna tüm safhalar kontrol ediliyor.
Anında müdahale
Gıda denetiminde tek merci oluşturuldu. İşyeri kapama, ürün toplatma, para cezası gibi müeyyideleri yapmaya artık il müdürlükleri yetkili. Önceden mülki amirden izin almak gerekiyordu.
Risk değerlendirme
Risk Değerlendirme Daire Başkanlığı kuruldu, bu başkanlıkta gıdanın alanına giren birçok konuyla ilgili 10 ayrı bilimsel komisyon oluşturulacak, gıda üretim zincirinin her aşamasında muhtemel riskle değerlendirilecek. Hangi gıdada hangi ürün ne kadar yer almalı komisyon karar verecek.
Bakkalı bilecek
Daha önce sadece gıda üretim yerleri kayıt altına alınırken, bundan sonra sadece üretim yapan değil, toplu tüketim ve satış yerleri de kayıt altına alınacak.
İzleme güvenliği
Yumurta hangi çiftlikten, ilden geldi bilinecek. Et ve et ürünleri nerede imal edilmiş, hangi bölge, hangi çiftlikte imal edilmiş, bu geriye doğru izlenecek. Ancak, sebze ve meyvede zaman alacak.
İyi kötü bilinecek
Tüketici sağlığının korunması amacıyla taklit ve hileli ürün üreten firmalar artık bakanlıkça kamuoyuna açıklanacak. Uygun ürün satanlar da ödüllendirilecek.
Hayvanlara koruma
Hayvanlara kötü muamele yapılamayacak, gerek çiftlikte, gerek taşınırken, gerek kesilirken eziyet olmaması esas. Hayvanlara ayrılan alanın belli standardı olacak. Hayvanlara 8 saatten fazla yolculuk yaptırılmayacak. Belli aralıklarla dinlendirilecek.
Petler de korumada
Ev hayvanı satılan, üretilen yerlerde de hayvan haklarıyla ilgili standartlar geliştirildi. Kuş gribi, çekirge istilası gibi bütün bu tür olabilecek şeylerle ilgili de acil müdahale planlarımızı hazırladık.
Herkes sorumlu
Çiftlikte üretim yapanlar, mandıra, kesimhane bunların sahipleri ve piyasaya arz edenler, bakkal, market, toptancı, depocu, bunların hepsi ürettiğinden ve sattığından sorumlu olacak.
Etiketler büyüyor
Etiketlerdeki bilgiler en az 12 punto olacak. Tüketiciler tükettikleri gıdanın günlük ihtiyaçlarının ne kadarını karşıladığı bilgisini de etikette bulacaklar. Bu uygulama, obezitenin önlenmesinde rol oynayacak. Alerjen uyarıları da olacak.
Bitkiye pasaport
Bitki sağlığıyla ilgili, özellikle bitki üretim atölyeleri, tohum, fide, fidan gibi pasaportu olmayan tohum bir ilden bir başka ile nakledilemeyecek. Sertifikası olmayan kişinin zirai ilaçlama yapması mümkün olmayacak, yapan 2 milyar ile 5 milyar arasında para cezasına tabi olacak.
