Olağanüstü hâl (OHAL) uygulaması kapsamında çıkarılan iki yeni kanun hükmünde kararname'de (KHK) deprem tehlikesi altındaki Bursa'nın Gemlik ilçesinin taşınacağı kararı sonrası konuşan Belediye Başkanı Refik Yılmaz, “Yeni Gemlik’te binalar beş kat olacak. İlk kazma haziranda vurulacak. Konutlar bittikçe halihazırda Gemlik merkezde riskli binalarda oturan vatandaşlara teklifte bulunulacak. Daha sonra takas yapılacak. Takasta vatandaşın cebinden ufak bir fark çıkacak” dedi.
24 Aralık Pazar günü yayımlanan 696 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin (KHK) Geçici 25. maddesiyle Bursa’nın Gemlikilçesinin sağlam zeminli üst kesimlere taşınmasının önü açılırken yeni düzenlemeye göre merkezde 1999 depreminden önce yapılan çok katlı ve çürük binalar yıkılacak.
Yıkılan binaların yerine Manastır mevkisinde bulunan Cumhuriyet Mahallesi’ndeki 300 hektarlık alanda yeni binalar yapılacak. Gemlik Belediye Başkanı Refik Yılmaz'ın yeni Gemlik için üzerinde çalıştıkları projeyi Hürriyet'ten İdris Emen'e anlattığı haberi şöyle:
İlk projeye 17 bin başvuru
Daha önce belediyenin kendi imkânlarıyla Gemlik’in Cihatlı Mahallesi’nde 1400 konut inşaatına başlandığı, proje kapsamında kendilerine 17 bin başvuru yapıldığını söyleyen Yılmaz, “Gemlik şehir merkezindeki riskli bölgede 10 bin konut var. Yaklaşık 50 bin kişi bu bölgede oturuyor. Cihatlı mahallesinde 1400 konutluk bir proje başlattık. 1000 tanesinin inşaatı bitmek üzere. Nisanda yerleşim başlayacak. Cihatlı konut projesine şu ana kadar 17 bin kişi başvurdu. Kaldı ki orası 4 kilometre şehrin doğusunda. Yeni yapılması planlanan Gemlik’e göre merkeze uzak bir yer” dedi. Cumhuriyet Mahallesi’nde yapılacak yeni Gemlik’te ise 8 bin konut olacağını söyleyen Yılmaz projeyi şöyle anlattı: “Cumhuriyet Mahallesi’nin üst kısmında yeni Gemlik inşa edilecek. Burası zeytinlik alan değil. Burası çalılık ve kayalık bir bölge. Konutlar bittikçe hali hazırda Gemlik merkezde riskli binalarda oturan vatandaşlara teklifte bulunulacak. Daha sonra takas yapılacak. Takasta vatandaşın cebinden ufak bir fark çıkacak. Yeni yapılacak Gemlik’te 8 bin konut yer alacak. Bu alanda üç cami, üç sağlık ocağı, üç okul bulunuyor. Yeni Gemlik’te binalar beş kat olacak. Yatay mimari tercih edildi. Yeni Gemlik için ilk kazmayı Haziran 2018’de vurmayı düşünüyoruz.”
Kamusal alan olacak
Taşınması düşünülen binaların çoğunun 1999 depreminden önce yapılanlar olduğunu, deprem sonrası inşa edilen ve sağlam olan binaların yıkılmayacağını söyleyen Yılmaz, “Onlar burada kalacak. Gemlik’in tamamı taşınacak diye bir şey yok. Biz sağlam binaları burada bırakacağız. Hayat burada devam edecek. Şehir merkezinde imar yasaklanmıyor” dedi. Yıkılacak binaların yerine donatı alanları yapılacağını söyleyen Yılmaz, “Yıkılan binaların arazileri belediyenin eline geçecek. Araziler kamusal alan olacak. Burada spor alanları, yürüyüş alanları ve yeşil alanlar yapılacak” diye bilgi verdi.
"Yerinde dönüşüm imkânsız"
Yılmaz, Gemlik’te yerinde dönüşümün kat yüksekliğinden dolayı yapılamayacağını da belirtti: “Gemlik’te kat yüksekliği depremden sonra üç kata düştü. Ancak buradaki binaların yüzde 95’i beş katlı. Hatta sekiz katlı, 11 katlı olan binalar var. Dolayısıyla sekiz katlı binayı yıkıp yerinde dönüşüm yapıldığı zaman en fazla üç katlı binalar yapılabilir. Bu durumda mülkiyet ve paylaşım sorunu ortaya çıkmış olacak. Kime ne vereceksiniz? İstanbul’da üç katlı bina yıkılıp yerine sekiz katlı bina yapılıyor. Ama burada aynısı yapılamaz.”
Vatandaşın kafası karışık
Taşınma, Gemlik’te halkın birinci gündem maddesi haline gelmiş durumda. Gemlik’in taşınmasını destekleyen vatandaşlar olduğu gibi karara karşı çıkanlar da var. Gemlik’in taşınmasının önünün Kanun Hükmünde Kararname ile açılmasına tepki gösteren Yahya Çukadar, “Benim evim müstakil. Müstakil ev yerine apartmandan bir daire verilirse benim için kötü olur. Gemlik’in taşınacağını biz de KHK ile öğrendik. Bu konuyla ilgili kimse bize bir bilgilendirme yapmadı. KHK ile Gemlik’in taşınacak olması kötü. Çünkü KHK’ya itiraz hakkımız yok. Ayrıca mevcut Gemlik’in bulunduğu alana ne olacak? Bununla ilgili proje nedir? Bu konuyla ilgili bir bilgi yok” dedi.
"Yerinde dönüşüm olsun"
Hasarlı binaların taşınmasının mağduriyet yaratacağını, yıkılacak binaların yerine yerinde kentsel dönüşüm yapılması gerektiğini söyleyen Ahmet Dökener ise “Benim üç tane dairem var. Dediklerine göre üçü de yıkılacak. Şehrin taşınması yerine, güzel bir proje ile yerinde kentsel dönüşüm yapılmasını istiyoruz. Mevcut binaların yüksekliğinde, sağlam ve depreme dayanıklı yeni binalar yapılsın” diyor. Evinin yıkılmasını istemeyen başka bir vatandaş da tepkili:
“Bizim bina daha önce denetime tabi tutulmadı. Denetime tabi tutulsun. Çürükse yıkılsın. Ama 40 senedir burada oturuyorum. Oturduğum bina son derece sağlam. Depremde bizim evimizde bir tane bile çatlak olmadı. Dolayısıyla hiçbir sorun yokken evimizin yıkılmasını istemiyoruz.”
