-Gazprom'dan "özel şirket aracılığıyla sevk" teklifi MOSKOVA (A.A) - 03.10.2011 - Rus gaz devi Gazprom Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Aleksandır Medvedev, BOTAŞ'ın Batı Hattı'ndan gaz alımını iptal etmesinin ardından Türkiye'ye gazın özel şirketler aracılığıyla verilebileceğini söyledi. Rus haber ajansı RİA Novosti, Medvedev'in konuyla ilgili yaptığı açıklamada, "Batı Hattı'ndan giden gaza Türk ticari ve sanayi kuruluşlarının ihtiyacı olduğunu görüyoruz. Eğer Botaş ile olan sözleşme uzatılmazsa, mevcut ve yeni partnerlerimize gaz vermeye hazırız. Türk piyasasındaki tüketicilere özel şirketler aracılığıyla bunu sağlamaya hazırız" ifadesini kullandığını duyurdu. Gazprom Export'dan yapılan açıklamada, Batı Hattı sözleşmesinin uzatılmasıyla ilgili Botaş'tan pozisyonuyla ilgili bir bilgi almadıkları kaydedildi. Bu arada, Gazprom Başkanı Aleksiy Miller da bugün Leningrad bölgesinde Kuzey Akım Doğal boru hattının ilk bölümünün "teknolojik gaz" ile doldurulması için düzenlenen törende gazetecilere yaptığı açıklamada, Rusya'nın Ukrayna'ya şu ana kadar gazı bir çok Avrupa ülkesinden daha ucuza sattığını belirterek, "Ukrayna'ya verilen gaz fiyatı Polonya, Türkiye ve Romanya gibi ülkelerin fiyatlarından daha ucuz. Genel olarak konuşmak gerekirse, Ukraynalı partnerlerimiz ucuz Rus gazı trenine binmişler ve nerede inecekleri konusunda bir fikirleri yok" dedi. Ukrayna üzerinden giden Rus gazının transit fiyatının da Almanya, Polonya, çek cumhuriyeti ve Slovakya gibi ülkelerden daha pahalı olduğunu ifade eden Miller, "Ukrayna Devlet Başkanı (Viktor Yanukoviç) Ukrayna üzerinden Rus gazının geçiş fiyatı ve Ukraynalı tüketicilere için verilen fiyat konusunda yanlış bilgilendirilmiş" diye konuştu. -Batı Hattı sözleşmesinin uzatılmaması Rus basınında- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız'ın Batı Hattı'ndan gaz alımı sözleşmesinin uzatılmayacağı haberleri bugün Rus basının da geniş yankı buldu. Rus "Gazeta" gazetesi, Gazprom'un Türkiye'de kaybının yüzde 20 oranında olduğunu başlığıyla yayımladığı haberde, bu konuda çeşitli uzmanların görüşlerine yer verdi. Bu arada, "Gazeta", Türkiye'ye gazın bin metreküpünün 350 dolara satıldığını belirtirken, Rusya'nın resmi gazetesi sayılan "Rossiyskaya Gazeta" ise Ankara'ya bin metreküp gazın 250 dolara satıldığını ileri sürdü. Gazeta, Türkiye'nin Rusya'dan gaz fiyatı konusunda yüzde 20 oranında indirim istediğini belirterek, "Anlaşmalara göre Türkiye'nin toplam olarak yıllık 30 milyar metre küp gazı satın alması gerekiyor ama geçen sene sadece 18 milyar metre küp aldı. Gelecek yıl bin metreküp gazın ortalama fiyatının 450 dolar civarında olacağı göz önünde bulundurulursa, söz konusu anlaşmanın feshiyle Gazprom'un kaybı 2,7 milyar dolar civarında olacak" ifadesine yer verdi. Rusya'da bulunan East European adlı analiz şirketi Başkanı Başkanı Mihail Korçemkin de konuyla ilgili gazeteye yaptığı açıklamada, Botaş'ın anlaşmayı feshederek eskiden hesapsızca şişirilen gaz ithalatı politikasını düzeltiğini belirterek, "Türkiye'nin 30 milyar metre küpe ihtiyacı yok. O yüzden son 2 yıl Türkiye'nin gaz ithalatı 20 milyar metreküpü aşmadı. Kalan sözleşmeye göre Türkiye'nin yılda 24 milyar metreküp gaz alması gerekiyor ve bence bu da Ankara açısından gayet yeterli bir miktar" dedi. Komçemkin, Türkiye'de gaz piyasasının liberalleştirilmesi sürecinin yürütüldüğünü savunarak, "Bu yüzden Botaş kontratlarını özel şirketlere devrediyor ya da satıyor. 2007 yazında Botaş 2021 yılına kadar yıllık 750 milyon metre küp Rus gazı ihracat anlaşmasını Bosphorus A.Ş şirketine devretmişti" dedi. -"Botaş'ın almadığı gazın bedeli olan 1 milyar doları bu ay sonuna kadar ödemesi gerekiyor"- Rossiyskaya Gazeta, Türkiye'nin Batı Hattı sözleşmesini uzatmamasını "sansasyonel" bularak, "Söz konusu açıklama Ankara'da çok hassas faktörler temelinde yapıldı. Botaş'ın al ya da öde formülüne göre, almadığı gazın yaklaşık 1 milyar doları bulan bedelini bu ay sonuna kadar Gazprom'a ödemesi gerekiyor" denildi. Türkiye'nin AB'ye üye olmak istediğini ve Türkiye'nin sözleşmeyi uzatmayacağı açıklamasının da Avrupa Komisyonu tarafından bir çok ülkeledeki Gazprom'a ait şirketlerde yapılan incelemelerin hemen ardından yapıldığına dikkat çekilerek, "Bununla birlikte Rusya'nın önemli projelerinden biri Güney Akım'da Türkiye etkin role sahip ve Türk politikacılar da bu yüzden kendilerine belirli imtiyazlar sağlayacağını ümit ediyorlar" görüşü savunuldu. -Nezavisimaya: "Gazprom Kuşatılmış Kaleye Döndü"- Rus Nezavisimaya gazetesi de bugün konuyla ilgili "Gazprom kuşatılmış kaleye döndü" başlığıyla yayımladığı haberde, Türkiye'nin Rusya'nın en büyük ikinci gaz ithalatçısı ülke olduğu belirtilerek, "3 seneden beri devam eden gaz fiyatlarında indirim görüşmeleri Türkiye'nin beklediği sonuca ulaşmadı. Sonuç olarak Ankara 1986 yılında imzalanan Batı hattı anlaşmasının feshini ilan etti" denildi. Haberde, Ankara'nın Gazprom'a tam Avrupa Komisyonu tarafından orta ve doğu Avrupa'daki şirketlerine yönelik baskının olduğu bir dönemde "saldırdığı" ileri sürülerek, "Avrupa Komisyonu'nun Gazprom'un şubelerinde ya da ortak şirketlerine ait ofislerdeki incelemesi dikkate alınırsa, Türkiye bir taşla iki kuş vurmuş oldu. Türkiye hem bir yandan (Gazprom) Monopolü zayıflatarak AB'ye yardım ediyor ve kendine imtiyazlar sağlanmasıyla ilgili pazarlık yürütüyor" görüşü savunuldu.
