Dünya

Gazeteciler Kırgızistan'dan tahliye edildi

Kırgızistan'ın güneyinde dört gündür süren çatışmalarda en az 177 kişi öldü, 1600'den fazla kişi de yaralandı.

14 Haziran 2010 03:00

T24 - Kırgızistan'ın güneyinde dört gündür süren çatışmalarda en az 177 kişi öldü, 1600'den fazla kişi de yaralandı.



11 Haziran gecesi henüz belirlenemeyen bir sebeple Kırgızlar ile Özbekler arasında çıkan çatışmalarla ilgili Celalabad kenti ve Suzak ilçesi güvenlik sorumlusu Kubatbek Baybolov'dan açıklamalar geldi.

Devlet televizyonuna konuşan Baybolov, "gece boyunca kentte polis kıyafeti giymiş maskeli provokatörlerin halkı kışkırttığını" söyledi.

Baybolov, bu grupların Kırgızlar ile Özbekleri ayırmadan ateş ettiklerini ve ellerindeki bilgilere göre Celalabad'daki çatışmaların arkasında devrik lider Kurmanbek Bakiyev'in yeğeni Sancar Bakiyev'in bulunduğunu kaydetti ve kentteki askeri kışlayı işgal etmek isteyen bir provokatörün tutuklandığını belirtti.

Kentte gece boyunca evlerin ve işyerlerinin ateşe verildiğini ifade eden Baybolov, kente asker ve gönüllerden oluşan birliklerle takviye yapıldığını bildirdi.


'Aynı kişiler kışkırttı'

Oş kenti ile Karasuu ve Aravan ilçelerinin güvenliğinden sorumlu Baktıbek Alımbekov da, 19 Mayıs'ta Özbekler ile Kırgızlar arasında etnik gerilimi körükleyen kişilerin, bu kez Celalabad'da halkı kışkırttığını savundu.

İçişleri Bakanlığı, Oş ve Celalabad kentlerinde gerginliğin sürdüğünü ve bölgeye ihtiyat birliklerinin sevk edildiğini bildirdi.


Evler yanmaya devam ediyor

Bu arada Oş kentinde bu gece silah sesleri duyulmadığı, ancak evlerin yanmaya devam ettiği ifade ediliyor.

Oş Belediye Başkanı Meslibek Mırzakmatov, kentte çöplerin toplanması ve caddelerdeki barikatların kaldırılması talimatı verdiğini ifade etti.


Sokaklarda cesetler yatıyor

Görgü tanıkları, sokaklarda cesetler bulunduğunu, can güvenliği olmadığı için kimsenin dışarıya çıkamadığını ve cesetlerin toplanamadığını ve bu yüzden koktuğunu ifade ediyor.

Öte yandan Oş ve Celalabad'daki şiddetin nedeni henüz bilinmiyor, ancak yaygın bir kanı olarak, bir gazinoda iki grup arasında çıkan tartışmanın çatışmaya dönüştüğü ve olayların büyüdüğü öne sürülüyor.


Gazeteciler tahliye edildi

Öte yandan Oş'ta görev yapan basın mensupları ile bazı yabancı misyon ve kurum temsilcilerinin bölgeden tahliye edilerek Bişkek'e geçtiği bildirildi.

Bölgede bulunan, geçici hükümetin sosyal konulardan sorumlu yetkilisi Elmira İbraimova'nın düzenlediği tahliye faaliyetleriyle kaç kişinin Oş'tan çıktığı belirtilmedi.


Müdahale yok

Bu arada, bazı eski SSCB ülkelerinin oluşturduğu, Rusya öncülüğündeki Ortak Güvenlik Antlaşması Örgütü'nün, Kırgızistan'a helikopter, araç ve diğer malzemeler gönderebileceği açıklandı.

Örgüt sekreteri Nikolay Borduja yaptığı açıklamada, bu ülkeye örgüte bağlı barış güçlerinin gönderilmesine ilişkin konusundaki talepler konusunda ise olumlu bir yanıt vermedi.

Borduja, "Kırgızistan'ın yeteri kadar askeri var. Ancak helikopterleri, kamyonları ve diğer malzemeleri, hatta yakıtları yok" dedi. Bu ifadeler, örgütün araç ve malzeme gönderebileceği şeklinde yorumlandı.

Kırgızlar ile Özbekler arasında 1200 kişinin yaşamını yitirdiği ilk çatışmalar 20 yıl önce, 4 Haziran 1990'da çıktı.

Rus askerlerinin müdahalesi sonucu Oş ve Celalabad eyaletlerindeki etnik çatışma bir ay içinde durduruldu.

Bu olaylardan iki komşu Özbekistan ile Kırgızistan arasındaki ilişkiler uzun dönem soğuk kalmış ve zaman zaman su, arazi, sınır gibi nedenlerle gerginlikler tekrarlanmıştı. Buna rağmen iki ülke arasında özellikle siyasi arenada sıcak gelişmelerin gündeme gelmediği dikkat çekmişti.

Nüfusu 5 milyon 350 bin olan Kırgızistan'da yaklaşık bir milyonluk bölümü Özbek asıllı Kırgızistan vatandaşları oluşturuyor. Özbeklerin çoğunluğu, Özbekistan sınırındaki Oş ve Celalabad eyaletlerinde yaşıyor.

Ülkede siyasi, sosyal ve ekonomik alanlarda Özbeklerin etkisi, ülkede yaşayan diğer 80 etnik kökenli vatandaşlara göre daha fazla.

Öte yandan, ülkenin güneyinde en büyük sorunlar arasında bulunan içme suyu kıtlığı, arazi yetersizliği, işsizlik, yoksulluk, yolsuzluk, çete ve mafya kavgaları, sınır ötesindeki Afganistan'da hüküm süren huzursuzluk ve Özbekistan'ın Andican kentinden gelen silah sesleri, Kırgız halkını ülkenin kuzeyindeki Bişkek, Talas ve Issık Göl eyaleti gibi yerlere göç etmeye zorluyor.

Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından Kırgızistan ile Özbekistan arasında 60 noktada sınırların çizilememesi, uyuşturucu çetelerinin faaliyetlerine zemin hazırlıyor.

Rusya ve Kazakistan'a çalışmaya gidenlerin çoğunluğu güney kentlerinden oluşuyor.