Dünya

Fransa'ya resmi soykırım suçlaması

Ruanda Araştırma Komisyonu’nun raporuna göre Fransa barış gücü askerleri, 800 bin Tutsi ve ılımlı Hutu’nun katledildiği 100 gün süren soykırıma faal olarak katıld&

06 Ağustos 2008 03:00

Ruanda Araştırma Komisyonu’nun raporuna göre Fransa barış gücü askerleri, 800 bin Tutsi ve ılımlı Hutu’nun katledildiği 100 gün süren soykırıma faal olarak katıldı. Raporun ardından Fransa’ya uluslararası dava açılabilir

Türkiye’yi Ermeni iddialarıyla ilgili olarak soykırımla suçlayan Fransa bu kez kendisi böyle bir suçlamanın hedefi oluyor. 1994’te Ruanda’da 2 rakip kabile arasında meydana gelen ve 800 bin kişinin ölümüyle sonuçlanan olaylardaki rolü nedeniyle Fransa’nın, Ruanda hükümeti tarafından hazırlanan ve dün açıklanan bir raporda resmen soykırımla suçlandığı belirtildi. Ruanda Araştırma Komisyonu tarafından hazırlanan raporda Fransa’nın 1994’teki soykırıma faal olarak katıldığı ifade edildi.

Kapsamlı araştırma ve sorgulamaların ardından çalışmalarını tamamlayan Ruanda Araştırma Komisyonu’nun elde ettiği ve rapora yansıyan bulgulara göre, bölgedeki “insani yardım operasyonlarına” katılan Fransız askeri birimleri soykırıma doğrudan destek verdi. Komisyon’un 500 sayfalık raporunda, Fransa’nın soykırım hazırlıklarından haberdar olduğu, bu hazırlıklara katıldığı, cinayetlerde faal rol oynadığı dile getiriliyor.

33 Fransız siyasi ve askeri yetkilinin adalet önüne çıkarılmaları gerektiği vurgulanan raporda, soykırıma katılmakla suçlanan Fransız yetkililer arasında eski Fransa Başbakanı Dominique de Villepin ve 1996’da hayatını kaybeden eski Cumhurbaşkanı François Mitterrand’ın adları da yer aldı.

Ölüm listesi

Raporda Fransa, soykırımcılara istihbarat, strateji, askeri eğitim desteği sağlamakla, öldürülecek kişilerin listesinin belirlenmesine katkıda bulunmakla ve silah temin etmekle de suçlanıyor.


Ruanda’da 1994 yılının haziran-ağustos dönemindeki 100 günlük soykırımda BM’nin elde ettiği rakamlara göre 800 bin Tutsi ve ılımlı Hutu, Hutular tarafından öldürülmüştü.


Ruanda Araştırma Komisyonu’nun, “AB Dönem Başkanı” Fransa’yı resmen suçlayan raporunun “bomba etkisi yapacağı” ifade ediliyor. 2 yıllık bir çalışmayla soykırımdan sağ kurtulanların anlattıklarını dinleyen, soykırım iddiaları hakkındaki yazı ve raporları inceleyen Komisyon, raporunda, Ruanda hükümetine, “Fransa devletine karşı uluslararası kurumlarda suç duyurusunda bulunmasını ve dava açmasını” önerdi. Geçen hafta başkent Kigali’de açıklama yapan Ruanda Devlet Başkanı Paul Kagame, soykırımda Fransa’nın önemli rolü olduğuna dair güçlü kanıtlar elde edildiğini vurgulamıştı.

Politik hata

Fransa, çeşitli yöntemlerle Ruanda hükümetine baskı yaparak söz konusu soykırım suçlamalarına resmiyet kazandırılmaması için çaba harcıyordu. Soykırımla ilgili oldukları yolundaki suçlamaları reddeden Fransa dışişleri bakanlığı politik hata yapıldığını itiraf etmişti.
2006’da bir Fransız yargıcın Ruanda Devlet Başkanı Paul Kagame’yi 1994’te Devlet Başkanı olan Juvenal Habyarimana’nın uçağını düşürerek etnik kavgaya neden olmakla suçlamasının ardından Fransa ile Ruanda arasındaki ilişkiler gerilmişti. Kagame, Habyarimana’nın aşırılık yanlısı Hutular tarafından öldürüldüğünü ileri sürüyor. 

Fransa suçlamaları reddetti

Fransa, Ruanda'nın 1994'deki soykırımda aralarında merhum Devlet Başkanı François Mitterrand'ın da bulunduğu Fransız yetkililerin dahil olduğuna yönelik suçlamalarını reddetti. Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Romain Nadal, yaptığı açıklamada, bu
suçlamaların "kabul edilemez" olduğunu belirtti.

Ruanda'da soykırımı araştıran komisyonun tarafsızlığını da sorgulayan sözcü, komisyonun hazırladığı raporda Fransız siyasi ve askeri liderlerine karşı "kabul edilemez" suçlamaların yer aldığını söyledi.