Fransa'da 11 yaşında iki kız çocuğuna tecavüz eden iki erkeğin beraat etmesi hükümeti harekete geçirdi. Fransa hükümeti cinsel istismar ve tacizle mücadele için yasalarını değiştirmeye ve sertleştirmeye hazırlanıyor. Amaç, belli bir yaşın altındaki çocukların cinsel ilişkiye girmesinde rıza aranmasına karşı önlem almak.
Ülkede cinsel ilişkiye girenlerde yasal kabul edilen rıza yaşı 15. Ancak 15 yaş altındakilerle cinsel ilişkinin tecavüz olarak değerlendirilmesi için ise savcıların zorla ilişkiye girildiğini kanıtlaması gerekiyor.
Fransa Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Bakanı Marlene Schiappa, hükümetin cinsel ilişkiye girmenin otomatik olarak suç sayılacağı üşt yaş sınırını düşürmeyi söyledi.
Schiappa, bir hükümet yetkilisi olarak "mahkeme kararlarına tepki gösteremeyeceğini" ancak "belli bir yaşın altındaki çocukların cinsel ilişkiye girmesinde rıza aranmasına karşı" önlemler aradığını söyledi.
Fransa'da cinsel rıza yaşı belirlenmiş olmasına rağmen, reşit olmayanların girdiği cinsel ilişkiyi tanımlayan bir yasa yok.
Mevcut yasalar uyarınca, şiddet ve zorlama olduğuna dair bir kanıt yoksa zanlılar tecavüzle değil, yalnızca reşit olmayan çocuklara cinsel tacizde bulunmakla suçlanabiliyor. Bu suça da 5 yıl hapis cezası ve 75 bin euro para cezası veriliyor.
Bu ceza, reşit olanlara cinsel tacizde bulunanlara verilen cezayla aynı ama tecavüzle suçlananlara yönelik yaptırımlar çok daha ağır.
Bakan Schiappa, hükümetin 13-15 yaş aralığında olanlar için de rıza aranmadan cinsel ilişkinin suç sayılacağı bir yasa üzerinde çalıştığını söyledi.
Düzenleme, hükümetin 2018'de parlamentoya taşıyacağı yeni cinsel şiddet ve cinsiyetçilik karşıtı yeni yasa kapsamında değerlendiriliyor.
Yasa değişikliğini tetikleyen davalar
Yasayı tetikleyen iki dava da tartışma yarattı.
Birinci davada savcı, Cumartesi günkü açıklamasında 30 yaşındaki bir erkeğin 2009 yılında Seine-et-Marne'de cinsel ilişkiye girdiği 11 yaşındaki kız çocuğuna tecavüz etme suçundan beraat ettiğini açıkladı.
Ailenin olaydan, kız çocuklarının hamile kalmasıyla haberdar olduğu bildirildi. Doğan çocuk şimdi 7 yaşında ve koruyucu ailede olduğu belirtiliyor.
Yerel medyada çıkan haberlere göre kız çocuğu cinsel ilişkiye girdiği erkeğe yaşıyla ilgili yalan söyledi. "Tehdit edildiği veya şiddet gördüğüne dair" bir kanıt olmadığı için ceza mahkemesi erkeğin tecavüzle suçlanamayacağı hükmüne vardı.
2009'daki bu olay, Eylül ayında görülen bir davayla benzerlik gösteriyor.
Eylül ayında Paris'in kuzeyinde Val-d'Ois bölgesinde 11 yaşında bir kız çocuğuyla cinsel ilişkiye giren 28 yaşındaki erkek de beraat etti.
Kız çocuğunun parktan evine kadar erkeği takip ettiği bildirildi. Savcılar "şiddet, baskı, tehdit veya sürpriz olmadığı" gerekçesiyle cinsel ilişkinin tecavüz olarak değerlendirilemeyeceği kararını aldı ve mahkeme kız çocuğunun rızasıyla ilişkiye girdiğine hükmetti.
Diğer ülkelerde durum nedir?
Rıza yaşı ülkelere göre farklılık gösteriyor. Amaç, cinsel ilişkiye rıza gösterecek duygusal veya yasal yetkinliğe sahip olmayanları korumak.
Dünya genelinde resmi bir yaş sınırlaması yok ama genellikle üzerinde uzlaşılan yaş sınırı 16. Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Örgütü, çocukların cinsel istismardan korunması için kampanyalar yürütüyor.
ABD'de rıza yaşı 16-18 arasında, eyaletlere göre değişiyor. Ancak, yaşları arasında küçük farklar olanların cinsel ilişkide rıza aranmasıyla ilgili bazı istisnalar kabul ediliyor. Bunun amacı da, taraflardan birinin reşit olmaya yakın bir yaşta olması durumunda karşı tarafın "cinsel suçlu" olarak etiketlenmesini engellemek.
Türkiye'de rıza yaşı 18
Bazı yasal boşluklar nedeniyle bu yaş sınırı altında evliliklere göz yumuluyor.
ABD'de, 2000-2015 yılları arasında yaklaşık 200 bin reşit olmayan bireyin evlendiği tahmin ediliyor.
Çocuk yaşta evlilikler ve tecavüzcüsüyle evliliğe zorlayan yasalar da resmi rıza yaşı sınırlamasını zorlayan konulardan.
İngiltere'de, cinsel rıza yaşı 16 ama 13 yaş altı çocuklar için "cinsel ilişkiye hiçbir zaman rıza gösteremeyeceklerini beyan eden ek yasal korumalar" yürürlükte.
Almanya ve Portekiz gibi bazı Avrupa ülkelerinde cinsel rıza yaşı da 14 olarak belirlenmiş. Türkiye'de ise Türk Ceza Kanunu'nda verilen hükümlere göre cinsel rıza yaşı 18'dir.
