Fehmi Koru*
Gençler tanımaz, nereden tanıyacak; ismini en son 1990’larda telâfuz ettiğimiz, yazılarımızda geçirdiğimiz, haberlere konu olan bir siyaset adamıydı İsmet Sezgin…
Dün bir daha anıldı ismi; “Öldü” diye..Halbuki son gördüğümde, hâlâ görüntü ve zihin olarak diri biriydi genç-yaşlı her tanıyanın dilindeki sıfatıyla ‘İsmet abi’…
Muhtemelen bir tek ben kendisine ‘abi’ diye hitap edemedim…
Babamın arkadaşıydı çünkü…
Babam ve o ve ben
Kendisinin siyaset arkadaşlarıyla birlikte olduğumuz her ortamda, daha önce tanımış olsalar bile, beni yıllarca onlara, “Bizim Muzaffer’in oğlu” diye tanıtmıştır İsmet Sezgin…
Onun Ege bölgesinin en önemli figürü olarak siyaset sahnesine çıktığı 1960’larda, babam da, İzmir’de Adalet Partisi saflarında yerel siyaset yapmaktaydı. Seçimle gelinen İzmir İl Genel Meclisi’nde ve onun içerisinde az sayıda üyeden oluşan ‘Daimi Encümen’de üyeydi.
“Seçimle gelinen” sözcükleri bugünün siyaset nesli için bir anlam taşımayabilir. O yıllarda, siyasetin her basamağına, o basamakta kümelenmiş partililerin oyu alınarak –yani seçimle– gelinebilirdi. Babam için, bu, her yerel seçim öncesi zaten tanıyanlara kendisini yeniden tanıtmak ve neden yine seçilmesi gerektiğini onlara anlatmakla geçen bayağı uzunca bir süreydi.
Ve, kadro hareketiydi siyaset…
Birlikte siyasete girdiği kadro yıllar sonra geri çekilmek zorunda kaldığında, babam da, “Bana müsaade” deyivermişti.
Babamın siyasi hayat içerisinde yer almasının ailesine dönük yüzünde tek bir imtiyaz vardı: Daimi Encümen üyeliği sayesinde tanıdığı spor yetkilisinin önemli maçlarda gönderdiği davetiye… O davetiye sayesinde, annem de yanımızda, o haftalar Alsancak stadının protokol bölümündeydik…
O yıllarda taraftarlar daha mı bağnazdı, ağızlar daha mı bozuktu? Olabilir. Kadınlar maçlara ilgi göstermez, gelmeleri için teşvik etmek gerekirdi. Az sayıdaki futbola meraklı kadının, tribünlerde ön sıralarda oturması sağlanır, bu yolla erkeklerin ağızlarını bozmalarının önüne geçilmek istenirdi.
Nerede bugünkü gibi stadları hemen hemen yarı yarıya dolduran kadın futbol seyircisi…
‘Bizim Muzaffer’in oğlu’ olmam gazeteciliğimde de bana herhangi bir imtiyaz sağlamış değildir.
Muhtemelen çalıştığım gazetelerin kimliği yüzündendir.
Tek istisna muameleyi, en baştan itibaren, İsmet Sezgin’den gördüğümü itiraf ederim.
Her bakan oluşunda, siyasetçi-gazeteci olarak yeniden kurulan ilişkimiz, beni hiç ihmal etmediği gazeteci kitlesi arasına katmasına yol açmıştır.
Nereye gittiyse, iç veya dış, mutlaka yanında görmek istediği birkaç gazeteciden biriydim.
Öcalan’ı Şam’dan o istedi, Ecevit’e nasip oldu
Bir seferinde Şam’a Abdullah Öcalan’ı istemeye gitmiştik.
Küçük uçakta programı üzerine sohbet ederken, Hafız Esad (Beşşar Esad’ın babası) üzerinde etkili olabilecek bir cümle arayışı içine girmişti de, “Türkiye’nin dostluğunu mu, yoksa düşmanlığını mı tercih edersiniz?” sorusu hoşuna gitmişti.
Yalnızca o cümleyle bırakmadığını, Baba Esad’a, “Türkiye’nin dostluğuna güvenin” ile başlayan uzun bir nutuk çektiğini görüşme sonrası heyecanla aktarmıştı..
O gezide, ilk programda olmadığı halde, Suriyeliler, biz gazetecileri, ikinci gün, PKK’nın Bekaa Vadisi’ndeki Mahsun Korkmaz Akademisi diye anılan kampına götürmüşler ve orayı örgütün başına yıktıklarını özellikle görmemizi istemişlerdi.
Gerçekten kampın daha önce fotoğraflarını gördüğümüz amblemli tabelası yerde sürünüyordu; taş taş üstünde bırakmamıştı Suriye Muhaberatı.. Yıkıntılar arasında dolaşırken, bir taşın örtemediği gazete kupürü dikkatimi çekmişti de, taşı kaldırınca, bir hafta önceki Zaman’ın benim yazımın çıktığı köşesiyle yüz yüze kalmıştım.
O gün bu gündür, ‘Esad-Sezgin görüşmesi’nde işittiklerinden etkilenen Suriye yönetiminin PKK ile ilgili politikalarını gözden geçirmeye karar verdiğini ve bu kararlılığı göstermek üzere kampın apar topar yok edildiğini düşünürüm…
İçişleri bakanı olarak gitmişti Şam’a İsmet Sezgin…
Abdullah Öcalan’ın Bülent Ecevit’in başbakan olduğu Türkiye’ye teslimiyle sonuçlanan sürecin başlangıcı sayarım o geziyi…
Siyaset vefa mesleğiydi; hiç değilse bir oranda…
Eskiden siyasette vefa varmış gibi gelir bana, konu üzerinde biraz düşündüğümde…
Adnan Menderes.. Süleyman Demirel.. Necmettin Erbakan.. Turgut Özal.. siyasi hayat içinde bulundukları dönemlerde yeni yüzlerle sürekli takviye etseler bile, birlikte başladıkları arkadaşlarını hep yanlarında görmek istemişlerdir.
Demirel ne zaman aktif siyasi hayata dönse (unutmayın altı kere gidip yedi kere dönmüş bir siyasetçidir kendisi) İsmet Sezgin de mutlaka fotoğrafın bir yerlerinde görünmeye, hükümet kurduğunda da bakanlık koltuğunda oturmaya başlardı.
Hep aynı koltuğa da değil… Maliye bakanı da oldu İsmet Sezgin, savunma bakanı da, içişleri bakanı da…
Siyasetçiler de kamuoyu ile siyasi temasları başladığı gün nerede ikamet ediyorlarsa, 30 yıl sonra da, aynı evde-dairede oturmayı sürdürürlerdi.
Demirel cumhurbaşkanı olduktan sonra da Güniz Sokak’ı terk etmedi.
İsmet Sezgin de Tunalı Hilmi’de dört katlı bir binanın en üst katındaki dairesini…
Şairdi ve Öztürkçe meraklısıydı..
Yazı dilinde biraz daha titiz davranılan dönemlerde, ‘Öztürkçe’ denilen ve başka dillerden Türkçe’ye geçmiş sözcüklerin mümkün olduğunca ayıklandığı bir özel dil kullanıldığı bilinir; o dönemlerde bile günlük konuşma dilini fazla etkilememiştir Öztürkçe…
Siyasette bir Bülent Ecevit, bir de İsmet Sezgin dışında…
İkisinin de edebiyata merakı.. ikisinin de şair oluşu.. bunda etkili olmalı…
Öğrenciliği döneminde tutkunu olduğu şiiri siyasi hayatı boyunca da ihmal etmediğini, 2000’li yılların ortasında çıkardığı ‘Bir Uzun Soluktu Yaşam’ adlı kitabı çıktığında herkes öğrenmiş oldu.
Ne zaman kürsüde görünse, ya da ânında bir açıklama yapması gerekse, İsmet Bey, arı bir dille hitap etmeye olağanüstü özen gösterirdi.
Kızmadık mı bakanlık yaptığı dönemlerde İsmet Sezgin’e; elbette kızdık. Kızdığımızı yazılarımızda da belli ettik.
Siyasiler övgülerimizi ciddiye alır ve teşekkürü ihmal etmezlerdi o dönemlerde; eleştirilerime bile yazıyla teşekkür aldığım tek siyasetçi odur: İsmet Sezgin…
Anılarını bekleyelim
En son Çankaya Köşkü’nde verilen kalabalık bir davette yan yana gelmiştik. Üzerinde herhalde 30 yıl önce de giydiği smokini vardı; vücudunda bir gram bile fazlalığı yoktu, öylesine… Yine derli-toplu, yine yakışıklı… Sağlığı yerinde görünüyordu. Hiç şikâyet etmedi. “Anılar ne durumda?” soruma, “Bitti, kızımla üzerinde çalışıyoruz” cevabını verdiğini hatırlıyorum.
İsmet Sezgin’in anılarının çıktığını duyarsanız.. tabii bir de ülkemizin siyasi hayatının 1950’lerden 2000’lere uzanan yıllarını bir yakın gözlemcinin kaleminden okuma merakındaysanız.. hiç tereddüt etmeden alın, okuyun derim…
Çok renkli bir siyaset adamıydı, hep ülkeye hizmet etme gayretindeydi İsmet Sezgin…
Allah rahmet eylesin…
* Bu yazı FehmiKoru.com'da yayınlanmıştır