Yaşam

ERSOY, ÖLÜMÜNÜN 74. YILINDA ANILACAK ANKARA (A.A)

26 Aralık 2010 13:09

-ERSOY, ÖLÜMÜNÜN 74. YILINDA ANILACAK ANKARA (A.A) - 26.12.2010 - Türk milletine armağan ettiği İstiklal Marşı ile gönüllerde ölümsüzleşen büyük şair Mehmet Akif Ersoy, ölümünün 74. yılında düzenlenen törenlerle anılacak. Cumhuriyet Dönemi şairi, düşünür, veteriner, öğretmen, vaiz, hafız, Kur'an mütercimi, yüzücü, milletvekili olan Mehmet Akif, aynı zamanda İstiklal Madalyası sahibi bir vatansever, fikir, ahlak ve mücadele adamı...  Çanakkale şehitlerine seslendiği şiiri ve 11 bin 240 mısradan oluşan ''Safahat'' adlı eseriyle Türk edebiyatına adını altın harflerle yazdıran Mehmet Akif, ülkesine ve milletinin değerlerine aşıktı. Yine bu aşkla yazdığı İstiklal Marşı ile de Türk milletinin gönlünde ölümsüz yer edindi. ''Vatan Şairi'' ve ''Milli Şair'' olarak anılan Mehmet Akif Ersoy, 1873 yılında İstanbul'un Fatih ilçesi Sarıgüzel Mahallesi'nde dünyaya geldi. Mehmet Akif'in babası, Fatih Medresesi müderrislerinden Mehmet Tahir Efendi, annesi Emine Şerife Hanım. 4.5 yaşındayken ''Emir Buhari'' mektebine verilen Mehmet Akif, burada iki yıl eğitim gördükten sonra 1879 yılında Fatih ilkokuluna geçti. 1882 yılında Fatih Merkez Rüşdiyesi'ne başlayan Akif, hayatının bu yıllarında Arapça, Farsça, Türkçe ve Fransızca dersleri aldı. Bu yaşlarda şiire ilgi duyan Akif, ilk olarak Fuzuli'nin ''Leyla ve Mecnun'' adlı manzum eserini okudu. Babası Hoca Tahir Efendi'nin ölümünden sonra idadiyi bitiren ve Mülkiye'nin yüksek kısmına geçen Mehmet Akif, ailesinin maddi sıkıntısı nedeniyle hemen iş bulmak umuduyla Baytar Mektebi'ne gitti. Buradan birincilikle mezun olan Akif, 4 yıl kadar Rumeli, Arnavutluk ve Arabistan'da çalıştı. Aynı yıllarda spora da büyük ilgi gösteren Akif, başta güreş ve yüzücülük olmak üzere koşu ve gülle atma yarışlarına katıldı. -İLK BASILAN ESERİ GAZEL- Mehmet Akif'in ilk basılan eseri, Hazine-i Fünun Dergisi'nde 28 Aralık 1893'te yayımlanan Gazel oldu. 1 Eylül 1898'de Tophane-i Amire'' veznedarı Mehmet Emin Bey'in kızı İsmet Hanım ile evlendi. Bu sırada çeşitli yerlerde öğretmenlik yaptı. Meşrutiyet'in ilanından sonra İttihat ve Terakki Cemiyeti'ne, millete faydalı olacak eğitim faaliyetlerine katkıda bulunmak amacıyla üye oldu. Üye olurken ''Cemiyetin bütün emirlerine şartsız itaat'' ibaresini kabul etmeyen Akif, sadece eğitimle ilgili emirlere uyabileceğini belirtti. ''Sırat-ı Mustakim'' dergisinde başyazarlık yapan Mehmet Akif, şiir ve tercümelerinden sonra imzalı ilk makalesini 18 Kasımda ''Darülfünun Talebesine Mühim Bir Tebşir'' adıyla yayınladı. ''Kocakarı ile Ömer'', ''Mahalle Kahvesi ve Köse İmam'' gibi ünlü şiirlerinin yayınlandığı 1910 yılında, edebi ve içtimai konularda 25'ten fazla makale yazdı. Milli Destan Safahat'ın ilk cildi, 1911 Nisanda yayınlandı. 1912'nin ilk yarısında 1002 mısralık ''Süleymaniye Kürsüsünde'' adlı şiiri 9 bölüm halinde tefrika edildi. 1913 yılının ilk aylarında ve Balkan Harbi mağlubiyetinin felaketli günleri içinde İstanbul'un üç büyük camisinde verdiği vaazlarla halka moral kazandıran Mehmet Akif, aynı yıl Haziranda Safahat'ın üçüncü kitabı olan ''Hakkın Sesleri''ni yayınladı. 1914 yılında görevli olarak Almanya'ya giden Mehmet Akif, ''Berlin Hatıraları'' manzumesini 1915'te yayınladı. Akif, eserinde batılı sömürgeci devletlerin Müslüman milletlere yaptığı zulümleri ve Avrupa'nın bu zulümler karşısında nasıl seyirci kaldığını anlattı. Çanakkale Zaferi'ni duyunca, büyük bir sevinçle Çanakkale Şehitleri'ne seslenen muhteşem şiirini kaleme aldı. -İSTİKLAL MARŞI DÖNEMİ- Mehmet Akif, Milli Mücadelenin başlamasından sonra Balıkesir'e giderek, Zağnos Paşa Camisi'nde halka vaaz verip, onları mücadeleye ve savaşanlara yardım etmeye çağırdı. 1920 Nisan başında Ankara'ya gitmeye karar veren Akif, burada da Hacı Bayram Camii'nde vaazlara başladı. Akif, Milli Mücadele'ye yardım edebilecek bütün şehirleri dolaşarak, halkı kurtuluş için savaşmaya çağırdı. Akif, Birinci Büyük Millet Meclisi'nde Burdur Milletvekili seçilerek, Ankara'ya döndü. Maarif Vekaleti, 7 Kasım 1920'de gazetelere verdiği ilanla ''İstiklal Marşı'' için yarışma açıldığını, güfte ve beste için beşyüzer lira mükafat konulduğunu bildirdi. Yarışmaya 700'den fazla şiir geldi. Ancak istenen etkiyi uyandırabilecek bir şiir yoktu. Bunun üzerine Maarif Vekili Hamdullah Suphi ve arkadaşları, Mehmet Akif'e başvurdu. Akif ise para için şiir yazamayacağını belirterek, geri çevirdi. Kendisine kazansa da para verilmeyeceği söylenince, Ankara'da tahsis edilen Tacettin Dergahı'nda şiirini yazdı. İstiklal Marşı, 1 Mart 1921'de TBMM'de okundu ve 12 Martta resmen kabul edildi. Mehmet Akif, marş dolayısıyla kendisine verilen 500 lirayı ''Dar'ül-Mesai'' adlı hayır kuruluşuna bağışladı. -MEZARINI ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ YAPTIRDI- İstiklal Madalyası ile ödüllendirilen Mehmet Akif, 1923'te Abbas Halim Paşa'nın davetlisi olarak Mısır'a gitti. Burada uzun süre kalan Mehmet Akif, 1925-1936 arasında Kahire'deki ''Cami-ül Mısriyye'' adlı üniversitede Türk Dili ve Edebiyatı dersleri verdi. Siroz hastalığına yakalanan Mehmet Akif Ersoy, 1936 yılında İstanbul'a döndü. Bitkinliğinin artması üzerine Beyoğlu'ndaki Mısır Apartmanı'na yerleşen Mehmet Akif Ersoy, 27 Aralıkta vefat etti. Edirnekapı Şehitliği'nde toprağa verilen Ersoy'un mezarı, üniversite gençliğinin kendi aralarında topladıkları parayla yaptırıldı. -ESERLERİ- Mehmet Akif Ersoy'un eserleri, ''Safahat'', ''Süleymaniye Kürsüsünde'', ''Hakkın Sesleri'', ''Fatih Kürsüsünde'', ''Hatıralar'', ''Asım'' ve ''Gölgesada'' adlı yedi kitaptan oluşuyor. -ANMA PROGRAMLARI- Mehmet Akif'i anma programlarından bazıları ise şöyle: ''Türkiye Yazarlar Birliği (TYB), 1978'den beri gelenekleştirdiği Mehmet Akif anmalarını, şairin Milli Mücadele sırasında ikamet ettiği Taceddin Dergahı'nda yapacak.  TYB'nin programının ardından Esnaf ve Sanatkarlar Derneği, Taceddin Camisi'nde mevlit okutacak, daha sonra katılımcılara ahi pilavı, ayran ve mevlid şekeri ikram edilecek. Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, Süleyman Demirel Kültür Merkezi'nde anma töreni düzenleyecek. İlk bölümde Yavuz Bahadıroğlu ''Mehmet Akif Ersoy'u Anlamak'' konulu söyleşi yapacak. Söyleşinin ardından Büyükşehir Belediyesine ait Bilgi Evleri'nde eğitim gören çocukların hazırladığı skeçler sahnelenecek. Daha sonra Süleyman Erkişi, kendisine eşlik edecek saz heyetiyle, Mehmet Akif'in şiirlerinden bestelenmiş eserleri seslendirecek. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Türk Kültürünü Araştırma ve Uygulama Merkezi, ''Mehmet Akif Ersoy'' paneli düzenleyecek. Panelde ''Akif'e Göre Uygarlığımızın Çöküş Nedenleri'', ''Safahat'ın Felsefesi'', ''Mehmet Akif'in Batı Medeniyetine Bakışı'' ve ''Akif'te Öfkenin Lirizmi'' konulu sunumlar yapılacak.''