Ankara’da gerçekleşen Gezi Parkı direnişi sırasında polisin müdahalesi nedeniyle yaralanan vatandaşların şikâyeti üzerine başlatılan soruşturma sonucunda, bazı bölgelerde olaylara müdahale eden polisin “zor kullanma sınırını aştığı” tespit edildi. Ayrıca, olaylar sırasında amirlerin emirlerine uymayıp sert müdahalelerde bulunan polislere yönelik disiplin soruşturmaları yürütülmediği ortaya çıkarıldı. Müfettiş raporu doğrultusunda bazı üst düzey polis müdürlerine Emniyet Genel Müdürlüğü Disiplin Kurulu’nca idari ceza verildi.
Vatandaşların şikâyetleri üzerine harekete geçen Emniyet, müfettişlerle birlikte polis müdahalelerini incelemeye aldı. Soruşturma sonucunda polisin ‘zor kullanma sınırını aştığı’ tespit edildi
Bakanlığa şikâyet ettiler
Edinilen bilgilere göre, geçen yıl Ankara’daki Gezi Parkı eylemlerinde bazı vatandaşlar polisin müdahalesiyle yaralandı. Eylemlerin 30 Mayıs’ta İstanbul’da başlamasının ardından 31 Mayıs-16 Haziran arasında Ankara’daki eylemlerde 6 vatandaş etkilendi.
Şikâyetçilerden Y.M.Ö., 31 Mayıs günü Atatürk Bulvarı üzerinde yüzünden gaz fişeği ile yaralandığı, T.Ö. 1 Haziran günü Meşrutiyet Caddesi’nde gaz fişeği ile ayağından yaralandığı, Ü.İ. aynı gün Akay Kavşağı’nda gaz fişeği ile yüzünden yaralandığı, H.E. 2 Haziran’da Kızılay AVM önünde gözaltına alınırken copla dövüldüğü ve hakarete uğradığı, aynı gün D.Y. adlı vatandaş da Meşrutiyet Caddesi üzerinde yüzünden gaz fişeği ile yaralandığı ve O.A. ise 16 Haziran’da Meşrutiyet Caddesi’nde dövüldüğünü, küfür ve hakarete uğradığını iddia ederek İçişleri Bakanlığı’na şikâyette bulundu.
Şikâyetler üzerine harekete geçen Emniyet Genel Müdürlüğü, Teftiş Kurulu Başkanlığı’ndan görevlendirdiği müfettişlerle iddiaları incelemeye aldı. Müfettişler, polis müdahalesi sırasında yaralanan vatandaşların bilgisine başvurdu ve zor kullanma sınırının aşıldığı belirtilen bölgelerdeki polis müdahaleleriyle ilgili kamera görüntülerini incelemeye aldı.
Kayıtlara el konuldu
Müfettişler, ayrıca olayların yaşandığı süreçte polislerin kendi arasında yaptığı telsiz görüşmelerinin kayıtlarına el koydu.
Müfettişler, güvenlik önlemlerinde görev alan resmi ve sivil tüm polislerin görev onaylarını ve görev yerlerini de araştırdı.
İçişleri’nden onay
Müfettişler, yaklaşık bir yılı bulan araştırma ve incelemeleri sonrasında elde ettikleri verilerle ön inceleme raporu hazırlayarak bazı polis müdür, amir ve memurları hakkında soruşturma izni istedi. İçişleri Bakanlığı’nın onay vermesiyle bu kez soruşturma aşamasına geçerek daha detaylı inceleme yürüttü.
Emniyet Genel Müdürlüğü’nce verilen görev onayıyla hareket eden müfettişler, 14 polisle ilgili araştırma yaptı. Müfettişler 6 polis hakkında ‘telsiz kayıtlarında da ilgili personelin uyarılmasına rağmen bazı görev bölgelerinde mevzuata aykırı şekilde Gezi Parkı protesto eylemlerinde zor kullanma sınırını aşan personel hakkında disiplin soruşturması yürütmeyerek görevi ihmal’ ettikleri gerekçesiyle 7 polis hakkında da “Ankara Gezi Parkı eylemlerinde mevzuata aykırı şekilde biber gazı ve basınçlı su kullanarak zor kullanma sınırını aşarak yaralanmaya neden olmak” gerekçesiyle çalışma yürüttü.
‘Görev suçu’ görüşü
Hazırlanan raporda, şikâyetçilerin iddialarında yer alan ‘orantısız güç kullanma’nın polisin zor kullanma yetkisi kapsamında oluşabilecek bir görev suçu olduğu görüşüne yer verildi. Ayrıca, kamera görüntülerini inceleyen bilirkişilerin değerlendirmelerine de yer verilen raporda “emniyet güçlerince mevzuata aykırı şekilde bazı görev bölgelerinde zor kullanma sınırının aşıldığı, bu konuda telsiz kayıtlarında da ilgili personelin amirlerince uyarıldığı, ancak sıralı amirlerce zor kullanma sınırını aşan, toplulukların dağıtılması amacına uygun gaz kullanmayan ve amirlerin uyarılarına uymayan personel hakkında disiplin soruşturması yürütülmediği açıklandı.
Ayrıca, haklarında soruşturma yapılan polislerden bir bölümünün zor kullanma araçlarını amacı aşacak şekilde kullanmalarını engelleyecek tedbir almadıkları, görevli personelin kask numaralarını silerek veya bantla kapatarak görev yapmamaları konusunda işlem tesis etmediklerinin görüldüğü, görevli müdür ve amirlerin ‘görevlerini ihmal ettikleri”ne dikkat çekildi.
Maaş kesim cezası
Müfettiş raporunda, haklarında disiplin soruşturması yapılan 7 polis memurunun zor kullanmanın aşılması sonucu yaralanmaya neden oldukları gerekçesiyle Emniyet Örgütü Disiplin Tüzüğü’ne göre “hizmet içinde resmi sıfatının gerektirdiği saygınlığı ve güven duygusunu sarsacak eylemlerde bulunmak” suçunu işledikleri kaydedildi.
Raporu görüşen İçişleri Bakanlığı Yüksek Disiplin Kurulu, görev ihmali gerçekleştirdikleri belirlenen 6 polis müdürüne “maaş kesim cezası”, vatandaşların yaralanmasına olaylarına katıldıkları tespit edilen 7 polis memuruna da 6 ay kıdem durdurma cezası verdi.
Raporda kimler var?
EGM’ce hazırlanan raporda yer alan isimler şöyle: Dönemin Ankara Emniyet Müdürü Kadir Ay, yardımcıları Mahmut Azmaz, Nazmi Küçükkale, şube müdürleri Fatih Umutlu, Fahri Küçük, Türker Yamanel, polis memurları Sait İbrahim Yalçın, Hüseyin Din, Yusuf Toprak, Hayri Onur, Ümit Koyuncu, Hakan Köse, Onur Şahin ve Emre Karataş.
