Bütün dünya Wall Street’teki krize endekslenmiş durumda. Ülkeler, dolaylı ya da doğrudan etkileniyor. Ülkelerde durum şöyle:
İngiltere: Wall Street'e en yakın işleyen borsa olan Londra Borsası krizden çok ciddi etkileniyor. İngiliz halkı kriz sonucunda yapılan enerji ve gıda zammı karşısında şaşkına dönmüş durumda. Elektriğe yüzde 16, gıdaya yüzde 13 zam yapıldı. Enflasyon yüzde 5’e kadar çıktı. Emlak fiyatlarının şiddetli düşüşü ev sahiplerinin ve ipoteklerin çok ciddi bir risk olmasına yol açıyor. Krizin, İşçi Partisi’nin sonu olabileceği öne sürülüyor.
Japonya: Lehman Brothers’ın en büyük alacaklıları Japonya'da. Büyük bankalar Mizuho, Mitsubishi ve Sumitomo Mitsui son günlede Japon Borsası’nda kaybedenlerinin başında geliyor. Orta vadede otomobil sektörü krizden en ağır etkilenecek sektör gibi duruyor. ABD ekonomisinin zorlanmasının devam etmesi halinde otomobil satışlarının azalacağından korkuluyor. Toyota şimdiden 2009 için verdiği gelir beklentisi raporunu geri çektiler. Sony gibi eğlence devleri de ABD'deki satışların gerilemesinden etkilenebilir.
Rusya: Ekonomi Bakanı Alexej Kudrin, borsaların 1 gün kapanmasını emretti. Gürcistan krizinden dolayı zaten çalkalanan ülkede yatırımcılar çekildi. Son kriz Moskova Borsası’nda bomba etkisi yarattı. Başbakan Putin daha birkaç gün önce “Rusya ekonomik çalkantılarda güvenli bir limandır” dedi ancak dün Medvedev "ekonomik kriz"den bahsetmeye başladı. Petrol ve gaz fiyatlarındaki düşüşün Rus ekonomisini çok zorlayacağı tahmin ediliyor. Kriz toplantısında bugün 400 milyar ruble (25 milyar YTL) değerinde bir yardım pakati açıklanması bekleniyor.
Arap ülkeleri: Bütün büyük petrol şeyhlerinin mortgage yatırımları sonucunda 300 milyar dolarlık bir zarar oluştuğu söyleniyor. Kuveytli ekonomist Hadiş Bukhur’un araştırmasına göre şeyhlerin kaybı yüzde 30 düzeyinde… Bunun da son 5 yılın petrol gelirine yakın bir miktar olduğu ifade ediliyor.
Brezilya: Şeker, petrol ürünleri ve soya talebinin ekonomik kriz nedeniyle azalmasından etkilenen Brezilya çok düşük bir büyüme bekliyor.
Fransa: Cumhurbaşkanı Sarkozy'nin gelecek perşembe ekonomi ve bütçe üzerine yapacağı konuşmada ‘genel gidişata’ değinecek olması, Fransa’da krizin ciddiye alınmadığını gösteriyor. Alman Spiegel dergisinin yorumuna göre bu durum, 1986'da Çernobil faciasında yapılan "Radyoaktif bulutlar Fransa’dan geçmez" diyen o dönemin Fransız hükümetini andırıyor ve bunun "Korkuyu belli etmeme" politikasından ibaret olduğu tahmin ediliyor.
Çin: Krizin Çin’e direkt bir etkisi yok, sadece Amerikan piyasasının durgun olmasının Çin'i orta vadede etkileyebileceği tahmin ediliyor. Başlamak üzere olan Noel satışları öncesi bu ihtimal Çin'i korkutuyor. Büyüme oranının yüzde 9’a kadar gerilemesi bekleniyor.
Hindistan: Krizin doğrudan etkisi yok. Ancak, Amerikan hükümetinin kurtarmaya karar vererek el koyduğu AIG'nin, ülkenin en önemli sigorta şirketlerinden olması ve hayat sigortası alanında yüzde 70’lik bir payının bulunması, halkı endişelendiriyor. Hükümet, 3’üncü nesil cep telefon hatlarının satışından büyük kazanç bekliyordu ancak bu gibi sektörlerde iflas eden Lehman Brothers gibi yatırım bankalarının çok büyük payının bulunması, hükümetin bütçe hesaplarını altüst etmiş durumda. (Tempo24)
