Hülya Karabağlı
T24/ ANKARA
Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay'ın sanat kurumlarının gelecekleri üstünde başlattığı tartışma 'tadilat' nedeniyle kapatıldıktan sonra açılmayan İstanbul AKM’ye çevirdi.
1 milyon seyirci sanattan uzaklaştırıldı
DOB (Devlet Opera ve Balesi) eski Genel Müdürü Hüseyin Akbulut, AKM'nin kapalı tutulmasının sanatı çıkardığı faturayı çıkardı. Akbulut, " AKM’nin perdelerini açamadığı son üç yıllık dönemde 1 milyon kişi sanattan uzaklaştırıldı" dedi.
Sanatçılar sokağa bırakıldı
AKM'nin sanatçılara da çok ağır darbe indirdiğine dikkat çekerek, "Burada görev yapan, İstanbul Devlet Opera ve Balesi, İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası, İstanbul Devlet Tiyatrosu, İstanbul Klasik Türk Müziği Korosu, İstanbul Folk Topluluğu sanatçıları sokağa bırakıldı."
Kapatılmadan önceki performansı
AKM kapatılmadan önce 2006 - 2007 sezonunda, 185 opera ve bale, 59 senfonik konser, 446 tiyatro, 16 klasik koro, 18 folk konseri, 23 sergi ve bakanlık tahsisiyle 96 kültür olmak üzere, yılda toplam 855 etkinlik gerçekleştirildi.
AKM ölüme terk edildi
"İstanbul AKM' nin 3 yıldır kapalı tutulması ve ölüme terk edilmesidir" diyen Akbulut, "AKP, alana sanat olarak bakmamakta. Tersine kültürsüzleştirme siyaseti olarak yaklaşmakta ve alanı 'kıymetli arsa' olarak görmektedir.
Bu nedenle de kültür merkezine 2003 yılından başlayarak onarım için bir çivi bile çakmamış, ölüme bırakmıştır."
Sanatçılar ve yöneticiler duyarsız
AKM konusunda kurumlarına sahip çıkmayan sanatçı ve yöneticilerden büyük şaşkınlık yaşadığını anlatan Akbulut, "Olan bitene sanatçılarımızın ve özellikle sanat kurumları yöneticilerimizin kabul edilemez duyarsızlığıdır. Oysa tüm sorumluluk da ve yetki de onlarındır. Cumhuriyetin kültür mirasına sahip siyaset dünyamıza ise söyleyecek söz bile bulamıyorum. Onlar bu alanın değerinin farkında bile değiller. Kültür alanını mazot kadar bile değerli görmüyorlar".
1930'lardan nereye geldi
Cumhuriyetin sembol kurumlarından İstanbul AKM ile ilgili bilgiler şöyle:
1930'larda İstanbul'a bir büyük opera merkezi inşa etmek için başlayan çalışmalar sonucu binanın temeli 1946'da atıldı.
969 yılında Aida temsiliyle açıldı. O zaman dünyanın dördüncü, Avrupa'nın ikinci büyük sanat merkezi olma özelliğine sahip göz kamaştırıcı bir çalışmaydı. Ancak bina, 1970 yılında Arthur Miller'ın Cadı Kazanı sahnelenirken çıkan yangında büyük tahribat gördü. Yeni değişiklikler, sıkı güvenlik ve yangın önlemleri ile yapı 1978'de yeniden açılmıştır.
AKM'de 1300 kişilik büyük salon, 500 kişilik konser salonu, 200 kişilik tiyatro salonu, 250 kişilik sinema salonu bulunmaktadır. Üst katlarda büyük de bir sergi salonuna sahip olan AKM, İstanbul Devlet Tiyatrosu, Opera ve Balesi, Devlet Senfoni Orkestrası'nın daimi sahnesi olarak da hizmet vermektedir. Bu kurumların yönetim birimleri ve merkez gişeleri AKM bünyesinde bulunmaktadır.
Kültür-sanat meraklıları için yaşamlarının önemli mekânlarından biri olan AKM, diğer İstanbul sakinleri için de hiç değilse önünde buluştukları önemli bir mekân. Binanın sahibi olan Kültür Bakanlığı, Atilla Koç'un yönetimde olduğu 2006-2007 yıllarında binanın onarım masraflarının yüksek olduğunu gerekçe göstererek, yıkılarak yenilenmesi görüşünü gündeme getirdi.
Sanat ve mimarlık platformlarının, sivil inisiyatiflerin yoğun tepkisi, ısrarlı gösteriler ve basının desteğiyle yeniden yapılan değerlendirmeler sonucunda Kasım 2007’de İstanbul 2 No'lu Koruma Kurulu, Atatürk Kültür Merkezi'ni 1. grup kültür varlığı olarak tescil etti. Daha önce 'kültür varlığı' olarak tescil edilen AKM'nin, yenilenme projeleri için grubunun belirlenmesi gerekiyordu. Bu amaçla konuyu ele alan koruma kurulu, kültür merkezini Cumhuriyet döneminin simge yapılarından biri olması nedeniyle ve 'simge' değeri dolayısıyla 1. grup kültür varlığı olarak tescilledi.
