Pandemi tedbirleri altında gerçekleşecek olan Diyarbakır Nevruz mitingine katılımın yüksek olması bekleniyor.

Nevruz Tertip Komitesinin verdiği bilgilere göre şehrin ana arterlerindeki panolara asılan 250 adet Nevruz afişi belediye zabıta görevlileri tarafından sökülmüş.

Uluslararası basından 116 gazetecinin akreditasyon yaptığı Nevruz programını izlemek isteyenler alana HES kodu olmadan giremeyecek. Nevruz tertip komitesi, sosyal mesafe kuralı gözetilerek alana girişlere izin vereceğini duyurdu.

HDP Eş Genel Başkanı Mithat Sancar, DBP Eş Genel Başkanı Keskin Bayındır, HDP'nin yerelde ittifak kurduğu partilerin temsilcilerinin konuşma yapması bekleniyor.

HDP'nin tutuklu eski eş genel başkanları Selahattin Demirtaş, Figen Yüksekdağ, yerlerine kayyum atandıktan sonra tutuklanan eski belediye başkanları Gültan Kışanak ve Selçuk Mızraklı'nın mesajları da okunacak.

Bu yılki konuşmalarda HDP'ye açılan kapatma davası, Abdullah Öcalan'a uygulanan tecridin kaldırılması amacıyla cezaevlerinde dört aydır devam eden açlık grevi eylemleri, iptal edilen İstanbul sözleşmesi, Gergerlioğlu'nun vekilliğinin düşürülmesi, Kürtlere birlik çağrısı gibi konuların öne çıkması bekleniyor.

Siyasi mesajlar hep önemli oldu

Katılımın yüksek olduğu Diyarbakır Nevruz kutlamaları, önemli siyasi mesajların verildiği platform olması açısından da önemli.

Çözüm sürecinden itibaren Diyarbakır Nevruz alanından yapılan konuşmaların içeriği, iletilen mesajlar gündeme göre değişse de, "Barış, çözüm sürecine geri dönülmesi ve Abdullah Öcalan'a uygulanan tecridin sona ermesi" talepleri, değişmeden tekrarlanan ortak talepler olarak öne çıkıyor.

Önceki kutlamalara hakim siyasi gelişmeler ve öne çıkan mesajlar nelerdi?

Çözüm sürecinin devam ettiği 2013, 2014, 2015 Diyarbakır Nevruzunda Abdullah Öcalan'ın mektupları meydanda okunduğunda büyük bir coşkuyla karşılanmış, mevcut barış ortamı, Kürt sorununun diyalog ile çözüleceğine dair inancı arttırmıştı.

Barış çağrılarını içeren mektupların okunduğu Nevruzlar, Diyarbakır'da bu meydanın gördüğü en büyük kalabalığa ve coşkuya şahit olmuştu.

2015

Artan IŞİD saldırıları sonucunda yaşanan ölümler 2015 Nevruz'undaki coşkuyu azaltmış olsa da, Abdullah Öcalan'ın "silahlı mücadeleyi sonlandırma" mesajı kadar "Kobani enternasyonal direnişin adıdır" diyen PYD (Demokratik Birlik Partisi) Eş Başkanı Asya Abdullah'ın konuşması da büyük alkış almıştı.

Suriye'nin kuzeyinde İŞİD ile savaşan YPG (Halk Savunma Birlikleri) ve YPJ (Kadın Savunma Birlikleri) savaşçılarının posterleri ve bayrakları o yıl Nevruz kutlamalarında en fazla görünür olan sembollerin başındaydı.

Nevruz'daki umutlu bekleyiş, 2015 yazı ortasında çözüm sürecinin "buzdolabına" kaldırılmasıyla yerini endişeye bırakmış, yeni çatışmalı süreç, yaşanan şiddetli çatışmalar, meydana gelen bombalı saldırılar ile ülkeye çok farklı bir sürece sürüklemişti.

Bölgede Şırnak, Sur, Cizre, Silvan, Nusaybin, Yüksekova gibi merkezlerde çözüm sürecinin sona ermesiyle öz yönetim ilan edilmiş, sokaklara hendekler kazılıp barikatlar kurulmuş, YPS adı verilen silahlı birlikler ile güvenlik güçleriyle arasında haftalarca devam eden çatışmalar meydana gelmişti.

2016

2016 Diyarbakır Nevruz'u da sokağa çıkma yasakları ve güvenlik operasyonların gölgesinde kutlanmıştı.

HDP Diyarbakır seçim mitingi, Suruç ve Ankara Garı'nda kitlelere yönelik intihar saldırıları, insanları meydanlardan uzaklaştırmış, yeni bombalı saldırıların yaşanacağı endişesi Nevruz kutlamalarına katılımı da düşürmüştü.

Bir önceki yılın umutlu havasından eser kalmayan ve buruk bir şekilde kutlanan 2016 Nevruz'unda hendek savaşlarında hayatını kaybedenlerin, Cizre bodrumlarında yakılarak öldürülen DBP'li siyasetçilerin fotoğrafları sahnede gösterilmişti.

Üç yıl boyunca Öcalan'ın mektuplarını okuyan Sırrı Süreya Önder çözüm sürecinin sona ermesinden sorumlu tuttuğu hükümete "Açın İmralı yolunu, müzakereler nerede kalmışsa oradan devam ederek bir haftada ülkemizin çehresini değiştirelim" çağrısını yapmıştı.

HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş ise yeniden başlayacak bir süreçte rol almaya hazır olduklarına vurgulamış, "Kürt halkının ve haklarının inkârı üzerinden ve bunun bir tehdit görülmesi üzerinden barış süreci yürütemeyiz. Şeffaf bir müzakere sürecine ihtiyacımız var" diyerek demokratik siyasetin alanının genişletilmesi, yeniden çözüm masasına dönülmesi yönünde yaptığı çağrıları ise karşılık bulmamıştı.

2017

15 Temmuz 2016'da hükümete karşı gerçekleştirilen darbe girişiminden sonra Türkiye'de olağanüstü hal ilan edildi.

HDP'li vekillerin dokunulmazlıkları kaldırılmış, OHAL ilanıyla bölgede Kürtçe yayın yapan birçok medya kuruluşu kapatılmış, sivil tolum örgütlerinin kapısı mühürlenmişti. Kasım ayından itibaren HDP'li 84 belediyeye kayyum atanmış, operasyonlarda Diyarbakır Büyükşehir belediyesi başkanı Gültan Kışanak ile birlikte birçok HDP'li belediye başkanı tutuklanmıştı.

4 Kasım'da eş zamanlı bir operasyonda HDP'li eş başkanlar Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ ile birlikte 12 milletvekili tutuklanmıştı.

OHAL koşullarında "izinli" olarak yapılan 2017 Nevruzu'una katılım yüksek olsa da, son iki yılda yaşanan çatışmalı sürecin yarattığı güvenlik kaygıları nedeniyle önceki yıllara göre çözüm ve barış beklentisinin düşük olduğu bir yıl olmuştu.

Bir yıl önce bu meydanda çözüm sürecine dönülmesi çağrısı yapan Selahattin Demirtaş, tutuklu olduğu cezaevinden gönderdiği "Demokratik siyasetle özgürlük arayışından asla vazgeçmeden barış mücadelemizi sürdüreceğiz" mesajı ise alanda en fazla alkış alan bölüm olmuştu.

16 Nisan 2017'de yapılacak olan Anayasa değişikliği referandumuna karşı Nevruz kutlamaları, HDP'nin hayır kampanyasına da dönüşmüş, kutlama alanında en fazla öne çıkan sembol, sarı, kırmızı, yeşil renkli "Hayır" pankartları olmuştu.

Görevden alınıp yerine kayyum atanıp Mardin Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Türk ve Şanlıurfa Milletvekili Osman Baydemir'in konuşma yaptığı Nevruz'da 2013 kutlamasında yapılan barış çağrısını hatırlatılarak, hükümete barış sürecine ve müzakere masasına dönülmesi çağrısı yinelenmişti.

2017 Nevruzu'da meydana gelen bir diğer önemli olay ise 21 yaşındaki üniversite öğrencisi Kemal Kurkut'un polis kurşunuyla vurularak öldürülmesi olmuştu. Valiliğin açıklaması, öldürülen gencin bombalı bir saldırgan olduğu yönündeydi. Durumun öyle olmadığı, Kurkut'un vurulma anını tesadüfen görüntüleyen gazeteci Abdurrahman Gök'ün çektiği fotoğraflarla ortaya çıkacaktı.,

2018

Önceki yıllara göre katılımın düşük olduğu 2018 Diyarbakır Nevruz'una, Zeytin Dalı Harekatı adıyla düzenlenen Afrin operasyonu damgasını vurdu. Alandaki birçok insan, operasyona karşı olduğunu göstermek için geldiğini ifade etmiş, Afrin Kantonu'nun gönderdiği mesajın okunduğu sahneden direniş mesajları yükselmişti.

HDP adına o yıl da Ahmet Türk, bir konuşma yapmış, konuşmasını "Nevruz Şehidi" dediği Kemal Kurkut'u anarak başlamıştı.

Türk, "Afrin'e gidişi zafer olarak görenler, halkları karşı karşıya getirmenin zafer olmadığını anlayacaklar" diyerek, Kürtlerin birliği için ulusal kongre yapılması çağrısında bulunmuştu.

2019

2019 Nevruz'una, Afrin Operasyonuna karşı yaptığı açıklamalar nedeniyle tutuklanan ve cezaevinde Abdullah Öcalan'ın üzerindeki tecridin sona ermesi için süresiz ve dönüşümsüz açlık grevine giren DTK Eş Başkanı Leyla Güven'in eylemi damgasını vurmuştu.

31 Mart yerel seçimleri için belediye başkan adaylarının sahne aldığı Nevruz'da, Leyla Güven'e destek vermek için açlık grevine giren HDP milletvekilleri Dersim Dağ, Güven'in mektubunu okumuştu.

HDP Eş Genel Başkanı Pervin Buldan da konuşmasında açlık grevine dikkati çekerek cumhurbaşkanına çağrıda bulunmuştu.

2020

Geçen yıl pandemi nedeniyle tüm Nevruz kutlamaları iptal edilmişti.