Türkiye’de bazı iç giyim firmalarının reklamlarında kullanılan çocuk fotoğrafları, ürünü tanıtma ‘amacını aşınca’ tepki gördü. Çocukların yetişkinler gibi poz verdiği fotoğraflar hakkında inceleme başlatıldı
Tüm dünyada çocuk istismarına karşı büyük bir mücadele yürütülürken, tanınmış iç giyim markalarının reklamlarında kullanılan bazı çocuk fotoğrafları tepki gördü. 8-12 yaşlarındaki çocuklara yetişkinler gibi pozlar verdirilmesi ve bedenleri ön plana çıkarılarak istismara açık hale getirilmesi Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu (SHÇEK) tarafından da incelemeye alındı.
Milliyet gazetesinin haberine göre SHÇEK yetkilileri, konuyla ilgili olarak inceleme isteyeceklerini bildirirken, uzmanlar da, kötü niyetli kişiler tarafından internette de yayımlanan bu tür fotoğrafların “pornografik malzeme” olarak görüleceğine dikkat çekildi.
‘Amaç dışı kullanılabilir’
Fotoğrafların amacını aştığını ifade eden psikiyatr Prof. Dr. Bengi Semerci şöyle konuştu:
“Bu tür fotoğrafların hem cinsel isteklerin giderilmesi, hem de gerçek yaşamdan kaçış için kullanıldığı bir gerçek. Bambaşka amaçla çekilmiş gibi görünen bu fotoğraflardaki görüntü, çocuklara verdirilen pozlar, satılması istenen malın teşhir amacının üstünde. İç çamaşırdan çok, çocukların bedenlerine vurgu var. Özellikle kız çocuğunun duruşu, giyimi, ifadesi, yaşından büyük hale getirilmiş. Bu nedenle de resimler amaç dışı kullanıma açık olmuş.”
Bu tür fotoğrafların, konu mankeni çocukların ruhsal gelişimleri ve ruh sağlıklarına da zarar verebileceğini söyleyen Semerci, “Çocuklar, cinsel gelişimleri ve bunun yaratacağı sorunlara maruz kalırlar” diye konuştu.
‘Yasal işlem yapılmalı’
Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği İstanbul Şube Başkanı Kahraman Eroğlu ise, çocuk mankenlerin ihmal ve istismarla karşı karşıya kaldığını söyledi. Çocukların o yaşlarda anne ve çok yakın çevresi dışındakilerin yanında soyunmasının bedeninin mahremiyetine müdahale açısından doğru olmadığını ifade eden Eroğlu, şöyle konuştu:
“Çocuklar kendi bedensel, ruhsal ve sosyal durumlarıyla ilgili fert olarak karar verebilecek yaşa ve olgunluğa gelinceye kadar korunmalı. Ayrıca bu çocuklar kötü amaçlı kişiler tarafından internette pornografi malzemesi olarak da kullanabilirler. Kimsenin çocuğun yaşına, konumuna uygun olmayan davranışta bulunmaya hakkı yok. Eğer aile çocuğunu ihmal ve istismar ediyorsa haklarında yasal işlem yapılmalıdır. Bir sosyal hizmet uzmanı olarak çocukların yarı çıplak olarak reklamlarda kullanılmasını ihmal ve istismar olarak görüyorum.”
Göğüsleri kapatma pozu!
SHÇEK Genel Müdür Yardımcısı Nurdan Tornacı da, kız çocuğunun göğüslerini kapatma pozundan rahatsız olduğunu belirterek şunları söyledi: “Bu, Başbakanlığa ait Muzır Neşriyatı İnceleme Kurulu’nun incelemesi gereken bir konu. Yasal anlamda tahlili Muzır Neşriyatı İnceleme Kurulu bilirkişilik yapıyor. Değerlendirme raporunu onlar da mahkemeye gönderiyor.
Biz şimdi bunu ihmal kabul edip resmi yazıyla incelenmesini isteyeceğiz. Mahkeme karanına göre reklamı yapan, yayımlayan hatta aileye de uyarılar yapılır. Ailelere de daha bilinçli ve dikkatli olması yönünde uyarı olabilir.”
‘Zararlı ve çocuk haklarına aykırı’
Ceza hukukçusu Prof. Dr. Adem Sözüer konuyla ilgili olarak şöyle konuştu: “Çeşitli yönlerden zarar verici nitelikte reklamlarda çocukların kullanılması, çocuk haklarına aykırıdır. Bu tür reklamlarda çocukların kullanılmasına izin veren aileler, reklamı verenler ve reklamı yayınlayanlar hakkında çeşitli yaptırımların uygulanması söz konusu olur. Öncelikle reklamlardan sorumlu kuruluşlar denetlemeli ve izin vermemelidir. Reklamı yayımlayanlar ve verenlerle ilgili yaptırımlar uygulamalıdırlar. Ailelerin bu görevlerini yerine getirmemeleri halinde onlar da hukuken sorumlu tutulurlar.”
