Çinli işçilerin Türkiye’de daha çok madenlerde en riskli işlerde çalıştığı öğrenilirken, bir kısmının ülkedeki tek çocuk politikasına uymadıkları için ceza alanlar olduğu belirtiliyor. Çinli işçilere ayda 300-500 TL ödeniyor.
Türkiye’de çalışan yabancılar arasında başı çeken Çinli işçilerin daha çok madenlerde çalıştığı ortaya çıktı. Hatta Türk madenlerinden ihale alan Çinli firmaların çalıştırdığı işçilerin bir kısmının ülkedeki ‘tek çocuk’ politikasına uymadıkları için ceza alanlar olduğu belirtiliyor.
Milliyet’ten Hanife Baş’ın haberine göre, Zonguldak Ticaret ve Sanayi Odası (ZTSO) Başkanı Salih Demir, şehirde madencilik sektöründe yer altında çalışan Çinli işçiler bulunduğunu belirterek, “Çinli şirketler Türk maden firmalarının yer altı çalışmalarıyla ilgili ihaleleri kazanıyor. Bu alanda da çalışanlarını kendi ülkelerinden getiriyorlar. Şehrimizde, Türkiye Taşkömürü Kurumu’nun (TTK) kuyu kazma ihalesini alan firma 500’ün üzerinde çalışan getirdi. Eren Holding’e ait termik santralde de 700’ün üzerinde Çinli işçi çalışıyor” dedi.
Türk işçiyi etkilemiyor
Çinli işçilerin ihaleler sonrasında işlerini iki üç yılda yapıp geri döndüğünü aktaran Demir, “Ucuz işgücü olduğu için ve bu alanda Türk işçiler çok çalışmak istemediği için bir açığı kapatıyorlar. Kuyu kazma ve yer altında galeri işlerini Zonguldak’ta yapan çok işçi yok. Herkesin yapmak istemediği bir işi yapıyorlar. Türk işgücü için bir olumsuzluk bulunmuyor” diye konuştu. Demir, Türkiye’de yer altında çalışan Çinlilerin bir kısmının ülkedeki hafif suçlulardan oluştuğunu ifade ediyor.
‘Tek çocuk’ cezalısı mı?
Konuya yakın kaynakların verdiği bilgiye göre ise, Türkiye’de çalışan Çinlilerin bir kısmı tek çocuk politikasına uymayan hafif suçlu mahkumlar ve eski mahkumlardan oluşuyor. Çin’de yasalar gereği köylerde ilk çocuk erkek olursa tek çocuğu zorunlu kılıyor. İlk çocuk kız olursa ikinci çocuk hakkı tanınıyor. Ülkede kanunlara uymayarak ikinci ya da üçüncü çocuğu yapanlara ise yıllık gelirinin üç katına varan rakamlarda yüksek para cezası veriliyor. Büyük para cezasını ödeyemeyenler ise mahkum oluyor. Bunlardan bazıları başka ülkelere giderek çalışıp kimlik parasını biriktiriyor. Türkiye’de çalışan Çinli işçilerin aylık gelirlerinin 300-500 TL arasında olduğu ifade ediliyor.
Gelişleri 2000’e dayanıyor
Madencilik sektörü uzmanlarının Çinli işçilerle ilgili verdiği bilgiler şöyle:
- Çin, madencilikte ciddi deneyime ve potansiyele sahip. Çinlilerin devasa maden üretimleri var.
- Türkiye’de yılda çıkarılan maden miktarı 3 milyon tonken, bu rakam Çin’de yılda 2.5 milyar ton.
- Bu nedenle Çinli işletmeciler yer altında çalışmada ve kuyu kazmada son derece uzman. Türkiye’ye de yer altı çalışması için geliyorlar.
- Deneyimleri ve ucuz fiyata çalışmaları nedeniyle tercih ediliyorlar.
- Ama iddialara göre ilk başlarda Türkiye’ye yetenekli elemanlar gelirken şimdi biraz daha köylüleri geliyor.
- Çinliler Türkiye’de 2000 yılından itibaren maden işçisi olarak çalışmaya başladı.
- Türkiye’de, 2004 yılında meydana gelen kazada ise beş Çinli öldü.
- Çinli işçilerin aldığı aylık maaş ise 300-500 TL arasında değişiyor.
Yeraltında ‘galeri’ açıyorlar
Çinli işçi çalıştıran gruplardan biri olanHattat Holding’in Başkanı Mehmet Hattat, Amasra’daki termik santrallerinde 180 tane Çinli işçi çalıştırdıklarını belirterek, şunları söyledi:
“Özellikle yer altında galeri açma işinde Çinliler ehil insanlar. İhaleye çıktık, Çinli firma kazandı. Türkiye’de bu tarz yer altı işleri yapan firmalar yeni kurulmaya başladı. Biz işçilerle direkt muhatap değiliz. Tek çocuk cezasından hüküm giyenler kesinlikle bizim projelerimizde çalışmıyor. Çalıştığımız firmalar işin ustası en büyük firmalar. Böyle bir şeye tenezzül etmezler.”
