CHP'nin Kürt raporu: Dersim arşivleri açılsın, seçim barajı düşsün

Hülya Karabağlı / Ankara

CHP İnsan Hakları Genel Başkan Yardımcılığı, 224 sayfalık “Toplumsal Barışı Demokrasi ile Güvence Altına Almak" başlıklı taslak rapor hazırladı. Raporda, “Dersim arşivlerinin açılması”, “Siyasette Dil Yasaklarının Kaldırılması”, “Değiştirilen Yer İsimlerinin eski adıyla birlikte kullanılması”, “seçim barajının düşürülmesi”, “mayınlı arazilerin köylülere dağıtılması önerileri” yer aldı.

CHP Genel Başkan Yardımcısı, İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu'nun, insan haklarından sorumlu milletvekilleriyle hazırladığı taslak rapor, CHP'nin Gezi Parkı olaylarına bakışını da yansıtıyor. Tanrıkulu, raporun giriş yazısında, “küreselleşmeyi” anlatırken “Türkiye, bu günlerde ‘Gezi Parkı’ ile iletişim ve bilginin gücünü, iletişim ve bilginin barışçı ve demokratik ruhunu, iletişim ve bilginin özgürlük ve eşitlikçi vizyonunu yaşıyor” dedi.

Yazıda şu görüşler yer aldı: 

“Taksim, Türkiye oluyor. Kadıköy, Lice oluyor. Çarşı özgürlük istiyor. Kuğulu park Eskişehir oluyor. Taksim’in ‘Duran adam’ı Hakkari’de türüyor. Ortaklık artıyor. Barış, özgürlük, demokrasi, eşitlik ve adalet herkesin dilinde ortak hedef oluyor.

Böyle bir süreçte bugünü anlamak ve yarını öngörebilmek için düne bakmanın da gerekliliğini ortaya çıkarıyor.

50 bin insanımızın hayatına 

Otuz yıldır Türkiye’de yaşanan çatışmalı süreç, Türkiye’nin demokratik ilerlemesini askıya aldırmış, siyasi, ekonomik, sosyal tahribatlar ortada ağır bir enkaz bırakmıştır. Elli bini aşkın insanımızın hayatına mal olan çatışmalı süreç, milyonlarca insanımızın yerinden olmasına, yıkıma ve yoksulluğa neden olmuştur.

Böylesi bir ortamda CHP, “Kürt sorunu” olarak adlandırılan ama esas olarak Kürt kimlikli vatandaşların temel hak ve özgürlük talepleri ile eşdeğer olan Türkiye’nin en temel siyasi, sosyal, ekonomik ve kültürel sorununun çözümsüzlüğünün ortaya çıkardığı tahribatların giderilmesi ve demokratik bir Türkiye’nin inşası için son iki yıldaki yasama döneminde, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) çatısı altında yoğun bir faaliyet içerisinde olmuştur.

CHP'nin Kürt politikası anlaşılamadı  

TBMM tutanakları ve belgelerinde yer alan CHP’nin bu yasama döneminde, özgürlükçü demokrasinin geliştirilmesi ve Kürt kimlikli vatandaşlarımızın hak ve özgürlük taleplerinin karşılanması için yürüttüğü kararlı, istikrarlı ve sürekliliği olan faaliyetleri, maalesef kamuoyu tarafından da yeteri kadar öğrenilememiş ve dolaysıyla CHP’nin çalışmaları hakkında yanlış ve haksız algıların oluşmasına neden olmuştur.”

CHP’nin kanun teklifleri, araştırma komisyonu kurulması önergeleri ve farklı konularda yöneltilmiş soru önergelerinin de yer aldığı raporda yer alan başlıklar şöyle.

Kürt sorununun çözümü konusunda hükümete yöntem önerisi:

1. Seçim barajı düşürülsün: Seçim Barajının Yüzde 10’dan Yüzde 3’e Düşürülmesine

2. Siyaset’te dil yasakları kaldırılsın: Siyasi Partilerin Çalışmalarında Türkçeden Başka Bir Dil Kullanmalarına İlişkin Kanun Teklifi

3. Hazine yardımı: Seçime Katılan Siyasi Partilere Aldıkları Oy Oranlarına Göre Hazineden Yardım Almalarına İlişkin Kanun Teklifi

4. Mayınlı araziler köylülere dağıtılsın: Mayınlı Arazilerin Temizlenip Topraksız Köylülere Dağıtılmasına İlişkin Kanun Teklifi

5. Korucular başka alanlarda istihdam edilsin: Korucuların Yeniden İstihdamı, Sosyal Güvenliklerinin ve Emekli Haklarının Güvence Altına Alınması ve Kaldırılmasına İlişkin Kanun Teklifi

6. Değiştirilen isimler birlikte kullanılsın: Adları Değiştirilen Yerleşim Yerlerinin (Köy, Mezra vd.) Eski Adları İle Birlikte Kullanılmasına ilişkin Kanun Teklifi

7. Travma hatırlatan isimler değiştirilsin: Geçmişte Yaşanan Acı Travmaları Hatırlatan İsimleri Taşıyan Yerlerin Belirlenmesi ve Bu İsimlerin Kaldırılmasına İlişkin Kanun Teklifi

8. Diyarbakır Cezaevi müze olsun: Diyarbakır Cezaevi’nin İnsan Hakları ve Demokrasi Müzesi’ne Dönüştürülmesine İlişkin Kanun Teklifi- TBMM Başkanlığı’na 11.06.2013 Tarihinde Sunuldu. TBMM İç Tüzüğünün 37. Maddesi Uyarınca TBMM Genel Kurulunda Gündeme Alınarak Görüşüldü ve AKP Oylarıyla Reddedildi.

9. Nevroz resmî bayram olsun: Newroz’un Bayram Olarak Kabul Edilmesine İlişkin Kanun Teklifi

10. Halepçe/Enfal katliamı tanınsın: 16 Mart 1988’de Halepçe’de GerçekleştirilenEl-Enfal Katliamı’nın Tanınmasına İlişkin Kanun Teklifi

11. Dersim arşivleri açıklansın: Farklı Kurumlarda Bulunan Dersim Arşivleri’nin TBMM Başkanlığı’nda Toplanarak Araştırmacıların Hizmetine Sunulmasına İlişkin Kanun Teklifi

12. Köye Dönüş Yasası yeniden düzenlensin: Boşaltılan Yerleşim Yerlerinde Mağdur Olan Vatandaşlara Yardım Yapılmasını Öngören 5233 Sayılı Yasada İyileştirme Yapılmasına İlişkin Kanun Teklifi

13. İfade özgürlüğünün önündeki engeller kaldırılsın: İfade Özgürlüğünün Eksiksiz Sağlanması Bağlamında TMK ve TCK’da Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi (Ek 14)

14. Yasaksız yeni toplantı ve gösteri yürüyüşleri yasası yapılsın: Yasaksız ve Özgürlükçü Yeni Bir Toplantı ve Gösteri Yürüyüşüne İlişkin Kanun Teklifi-TBMM Başkanlığı’na 04.06.2013 Tarihinde Sunuldu. TBMM İç Tüzüğünün 37. Maddesi Uyarınca TBMM Genel Kurulunda Gündeme Alınarak Görüşüldü ve AKP Oylarıyla Reddedildi.

15. Orantısız güç kullanımı engellensin: Güvenlik Güçlerinin Orantısız Güç Kullanımının Engellenmesine İlişkin Kanun Teklifi

16. Biber gazı yasaklansın: Güvenlik Güçlerinin Biber Gazı ve İnsan Sağlığına Zararlı Kimyasalları Kullanmasının Engellenmesine İlişkin Kanun Teklifi

17. Özel Yetkili Mahkemeler kaldırılsın: Özel Yetkili Mahkemelerin Kaldırılmasına İlişkin Kanun Teklifi

18. Tutuklama infaza dönüşmesin: Uzun Tutukluluk Sürelerinin Düzenlenmesine İlişkin Kanun Teklifi

19. Yasadışı dinlemeler engellensin: Hukuk Dışı Takip, Dinleme ve İzlemenin Sınırlandırılmasına İlişkin Kanun Teklifi

20. Gizli tanık uygulaması hukuka uygun olsun: Gizli Tanık Uygulamasında Hukuk Dışılığa ve Adil Yargılama İlkelerine Aykırı Uygulamalara Son Verilmesine İlişkin Kanun Teklifi

21. Faili meçhul cinayetlerde zaman aşımı olmasın: Faili Meçhul Cinayetlerde ve Kayıp Vakalarında Yakalanmayan Failler Bakımından Zaman Aşımı Hükümlerinin Uygulanmamasına İlişkin Kanun Teklifi

22. Cezaevlerindeki hukuksuz uygulamalara son verilsin: Cezaevlerinde Hükümlülere Uygulanan Hukuk Dışı Cezaların Engellenmesine Dair Kanun Teklifi

23. Gözaltında avukat görüşmeleri önündeki engel kaldırılsın: Gözaltında Avukatla Görüşmenin Sınırlandırılmasının Kaldırılmasına İlişkin Kanun Teklifi

24. Cem evleri ibadethane olarak kabul edilsin: Cem Evlerinin İbadethane Olarak Kabul Edilmesine İlişkin Kanun Teklifi

25. Van afet bölgesi ilan edilsin: Van Depremi Nedeniyle Van’ın Afet Bölgesi Olarak Kabul Edilmesine İlişkin Kanun Teklifi

26. Erciş il olsun: Erciş’in İl Olarak Kabul Edilmesine İlişkin Kanun Teklifi

27. Siverek il olsun: Siverek’in İl Olarak Kabul Edilmesine İlişkin Kanun Teklifi

28. İfade özgürlüğü önündeki yasal engeller kaldırılsın: İfade ve Örgütlenme Özgürlüğünü Engelleyen TMK’nin 6. ve 7. Maddelerinin 2., 6. ve 7. Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Teklifi

29. Failin yakalanmadığı ölüm olaylarında zamanaşımı olmasın: Bu yasa teklifi ile kayıp ve faali meçhul cinayetlerin bakımından, failin yakalanmaması durumunda zamanaşımının işlememesi teklif edilmektedir.

30. Nefret suçları para cazasına çevrilmesin, zamanaşımına uğramasın: Nefret Suçlarının ve Ayrımcılığın Önüne Geçilebilmesi İçin Türk Ceza Kanunu’nun 216ıncı Maddesinde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Teklifi

TBMM Başkanlığı’na sunulan Meclis Araştırma Önergeleri:

Geçmişte yaşanan insan hakları ihlallerinin araştırılması: Gerçekleri Araştırma Komisyonu Türkiye Modelinin Nasıl ve Hangi Yöntemle Kurulacağının Araştırılmasına İlişkin Meclis Araştırma Önergesi

Toplumsal barışı bozan olayları ve nedenlerinin araştırılması: Türkiye’de Son 30 Yıldır Devam Eden Kürt Meselesi ve Buna Bağlı Çatışma-Terör Eylemlerinin Son Bulması İçin, Çözüm Yolları Araştırmak Üzere Toplumsal Barışı Bozan Olayları Araştırma ve Çözüm Yollarını Önerme Komisyonu Kurulması İle İlgili Meclis Araştırma Önergesi

Uludere /Roboski katliamının araştırılması: Uludere-Roboski’de 28.12.2012Tarihinde Meydana Gelen Katliamı Tüm Yönleriyle Araştırmak Üzere Kurulması İstenen Meclis Araştırma Komisyonu ile İlgili Meclis Araştırma Önergesi- TBMM Başkanlığı’na 06.06.2013 Tarihinde Sunuldu. TBMM Genel Kurulunda Gündeme Alınarak Görüşüldü ve AKP Oylarıyla Reddedildi.

Zorunlu göçün yarattığı sorunların araştırılması: 1984-1999 Yılları Arasında Zorunlu Göçe Maruz Kalmış Yurttaşlarımızın Sorunlarının ve Çözüm Yollarının Bulunmasına İlişkin Meclis Araştırma Önergesi

Faili meçhul cinayetlerin ve kayıpların araştırılması: Faili Meçhul Cinayet ve Kayıpların Araştırılmasına İlişkin Meclis Araştırma Önergesi

İşkence ve işkencecilerin araştırılması: İşkence ve Eziyet Suçlarının Önlenmesi ve Cezasız Kalmaması İçin Alınacak Tedbirlerin Belirlenmesi için Önerilen Araştırma Komisyonu ile İlgili Meclis Araştırma Önergesi - TBMM Başkanlığı’na16.02.2012 Tarihinde Sunuldu. TBMM Genel Kurulunda Gündeme Alınarak Görüşüldü ve AKP Oylarıyla Reddedildi.