T24 - Kılıçdaroğlu liderliğinde önemli politik dönüşümler yaşayan CHP, Diyarbakır’da “Hakikat komisyonu” çağrısı yapacak. Tanrıkulu’nun dile getireceği talep BDP’nin Kürt sorunu çözüm önerileri arasında yer alıyor.
CHP bugün “Türkiye’nin geçmişi ile yüzleşmesi” adına önemli bir adım atacak. CHP’nin İnsan Hakları’ndan Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Sezgin Tanrıkulu, bugün 12 Eylül öncesi ve sonrası yaşanan hak ihlallerinin faillerinin ortaya çıkarılması için “Hakikat Komisyonu” kurulması önerisinde bulunacak. Vatan gazetesinde yer alan haber şöyle:
Tanrıkulu’nun, partisinin Hakikat Komisyonu kurulması yönündeki çağrısını kamuoyuna duyurmak için Diyarbakır’ı seçmesi de dikkat çekti. Bugün partisinin Diyarbakır İl Başkanlığı’nda basın toplantısı düzenleyecek olan Tanrıkulu, geçmişte yaşanan insan hakları ihlallerinin araştırılması için komisyon kurulması için çağrıda bulunacak. Tanrıkulu, Diyarbakır Barosu Başkanlığı’nı sürdürdüğü 2007 yılının Şubat ayında kentte düzenlenen “Hakikat Adalet ve Barış için Geçmişle Yüzleşme Konferansı”nda” Hakikat Komisyonu kurulmasının gerekliliğini şu sözlerle dile getirmişti:
“Geçmişi, acı ve karanlık dönemlerle dolu bir ülkeyiz. Bir acı ile yüzleşmeden yeni acılar yaşadık, yaşıyoruz. Adaleti, hakikatı, barışı bulmak için bu acıları yaratan şartlarla yüzleşmek ve bunların tekrarlanmamasını istiyoruz. Bunun için geçmişle yüzleşme, hesaplaşma talep ediyoruz.”
BDP de dile getiriyor
Müebbet hapis cezasını İmralı’da çeken Abdullah Öcalan da, Kürt sorununun demokratik çözümü için Hakikatler Komisyonu’nun kurulmasını önermişti. Öcalan en son 6 Aralık’ta yapılan ve 8 Aralık’ta kamuoyuna Fırat Haber Ajansı tarafından duyurulan avukatlarıyla görüşme notlarında, hükümete “Mart ayına kadar Hakikat Komisyonu” kurulması önerisinde bulunmuştu. Hakikat Komisyonu’nun kurulması BDP’nin de önerileri arasında yer alıyor.
Baykal da örnek vermişti
CHP’nin eski Genel Başkanı Deniz Baykal da aynı konuyu 12 Ocak 2010 tarihli TBMM grup toplantısında gündeme getirmişti. Baykal, Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç’a yönelik suikast iddiasına ve ardından kozmik odada gerçekleşen aramalara tepki gösterirken, Brezilya’da kurulan “Hakikat Komisyonu” örneğini vermişti.
Baykal’ın örnek verdiği Brezilya’da, ülkeyi 21 yıl boyunca yöneten cuntanın işlediği suçları araştıracak bir hakikat komisyonu kurulmasına karar verilmişti. Ancak Brezilya ordusunun genelkurmay başkanı ve kuvvet komutanları, komisyon kurulmasına istifa çıkışı ile itiraz etmişti.
KOMİSYON’DA KİMLER OLMALI?
Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden Prof.Dr. Mithat Sancar, “Geçmişle Yüzleşme” konusunda çalışan en etkin isim olarak biliniyor. Sancar’ın İletişim Yayınları’ndan çıkan Geçmişle Hesaplaşma, Unutma Kültüründen Hatırlama Kültürüne isimli kitabında, geçmişle hesaplaşmanın toplumsal travmaların etkisinin azaltılmasındaki önemine işaret ediyor. “Hakikat Komisyonu”nun geçmişle yüzleşme için gerekliliğine dikkat çeken Sancar, bir röportajında Komisyonun kimlerden oluşması gerektiğini şöyle açıklamıştı: “Komisyon resmi bir temele sahip, bir hükümet ya da devlet başkanı kararnamesine ya da bir yasaya dayanan, tarafsız olduğuna inanılan kişilerden oluşturulan, bir dönemdeki bütün ya da belli ihlalleri araştırma yetkisi olan kurullardır. Resmi ya da sivil olabilirler, ancak devlet desteği olmadan etkisi sınırlı kalır. Bunlar her tür araştırmayı yapma yetkisine sahiptir, mağdurları dinler, kayıtlara geçirir.“
TANRIKULU 2009’DA KOMİSYON ÖNERDİ
Tanrıkulu, 2009’da Radikal’de yazdığı bir yazıda, Hakikatleri Araştırma Komisyonu’nu şöyle tarif etmişti: Hakikat komisyonları, belli bir ülkede geçmişte ordu veya diğer devlet güçleri ya da silahlı muhalefet örgütleri tarafından işlenmiş ağır insan hakları ihlallerini araştırmak üzere kurulan organlar olarak tanımlanırlar.
Başka bir deyişle, “hakikat komisyonları, ağır siyasal şiddet durumları veya iç savaşla yüz yüze kalmış toplumlara, geçmişle eleştirel bir şekilde hesaplaşma konusunda yardımcı olmak amacıyla oluşturulmuş araştırma organlarıdır.” Hakikat komisyonları genelde, bir ülkedeki geçiş süreci esnasında veya bunun hemen sonrasında kurulurlar. Ulusal hakikat komisyonları genelde devletin yürütme organı tarafından, nadiren yasama organınca kurulur ve himaye edilirler.
‘Kaynak var kullanmıyorlar’
CHP lideri Kılıçdaroğlu, Erdoğan’ın projelerinin kaynağının bulunmadığı yönündeki eleştirilerine CHP Kadın Kolları toplantısında yaptığı konuşmada yanıtladı.
Kılıçdaroğlu, “Bu ülkenin kaynakları var. Bu ülkenin kaynakları olmasa makarna, kömür nereden dağıtılıyor, demek ki para var ortada. Ama bunlar yoksulluğu bitirmek için değil, var olan yoksulluğu büyütmek ve yönetmek için iktidardalar” dedi.