Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz, anadilin "Allah’ın ayeti" olarak nitelendirirken, "Her dil, varlık âleminde bir güzellik, bir zenginliktir" dedi.
Cevdet Yılmaz, çözüm süreci ve bölgeye yönelik ekonomik yatırımlarla ilgili Taraf gazetesinden Remzi Budancir'e konuştu.
Bölgenin çözüm sürecine büyük destek verdiğini belirten Yılmaz, sürecin ekonomiye yansımasını, “Geçen yılın iki ayına göre bu yıl’ın ilk iki ayında yatırım tutarında yüzde 300 oranında bir artış var” sözleri ile anlattı. Yılmaz, huzur ve güven ortamının oluşması durumunda yatırımcıların bölgeye akın edeceğini vurguladı.
'Her dil bir zenginliktir'
Bakan Yılmaz, anadilde eğitim için parti olarak önemli adımlar attıkların belirterek, bu yöndeki talepleri karşılıksız bırakmadıklarını söyledi. Anadilde eğitimi okullarda seçmeli hale getirdiklerini söyleyen Yılmaz, “Anadili seçmeli durumuna getirdik. Talep olduğu zaman okullarda resmî olarak buna karşılık verecek düzenlemeleri yaptık” dedi. Bakan Yılmaz, anadilin kullanımının inanç kodlarında da geniş bir yeri olduğunu belirterek, “Biz dillerin Allah’ın ayeti olduğuna inanıyoruz. Her dil, bir varlık âleminde bir güzellik, bir zenginliktir” diye konuştu. Dillerin korunması ve yaşatılması gerektiğinin altını çizen Yılmaz şöyle devam etti: “Hangi dil olursa olsun korunması gerekiyor. Sadece o dili konuşanlar bunu hissetmemeli, herkesin bunu bir değer görmesi gerekiyor. Bu insanlığın birikimi, değeridir çünkü. Anadilde taleplere ilişkin parti olarak pozisyonumuz belli. Resmî dili Türkçe olarak görüyoruz, resmî dilin önemli, bir olması gerektiğini düşünüyoruz. Toplumun ortak bir dile ihtiyacı var. Ekonomik anlamda, idari anlamda ortak iletişim diline ihtiyaç var. Bu anlamda Türkçe önemlidir.”
UNESCO’nun Zazaca’yı kaybolma tehlikesiyle karşı karşıya olan diller arasında gösterdiğinin hatırlatılması üzerine Bakan Yılmaz, Zazaca için çaba sarf edilmesi gerektiğini dile getirdi. Zazacanın özel ilgi isteyen konumda olduğuna dikkat çeken Bakan Yılmaz, şunları kaydetti:
'Unutulmaya yüz tutabilir'
“İdeolojik bir yaklaşım dışında, herkesin katkıda bulunması gerekiyor. Aksi takdirde Zazaca unutulmaya yüz tutan bir dil durumuna gelebilir. Tehlikeyi görüyorum. Kendimden de görüyorum, çocuklarımdan da görüyorum. Çok şükür şu anda böyle bir risk yok. Zazaca’yı bilen insanlar var, TRT Şeş var. Biz de bu konuda gayret ettik. Bingöl Üniversitesi bünyesinde bir enstitü kurduk. Üniversitede uluslararası sempozyumlar bilimsel çalışmalar yapıldı. Bayağı arşiv birikiyor. Diğer tarafta elimizden geldiği kadar teşvik etmek istiyoruz. Siyasi polemik konusu olmasını istemediğim için siyasetçi olarak müdahil olmak istemiyorum. Ancak gerçekten insani bir gereklilik olarak algılanmalı. Ama son yıllarda dergiler kitaplar olsun bir ilgi görüyorum. Zazaca ile ilgili bu inşallah daha sağlam bir zemin oluşturur.” Çocuklarının Ankara’da büyüdükleri için Zazaca bilmediğini anlatan Yılmaz, yalnız birkaç kelime kullandıklarını, onların da anlamlarını bilmediklerini bildirdi. Kendisinin Zazaca’yı anladığını ancak iyi düzeyde konuşamadığını ekliyor.
'Sürece güçlü destek var'
12 Eylül anayasasına en yüksek hayır oyu veren Bingöl’ün, çözüm sürecine güçlü destek verdiğini belirten Yılmaz, “Bingöl sürece çok güçlü destek veriyor. Hayır diyecek olan istisnai birkaç kişi bulabilirsiniz ama çok ezici çoğunlu Bingöl’ün nerdeyse tamamı diyebiliriz bu süreçten çok memnun çok umutlu. Statüko muhalifi partilere Bingöl, önemli destek veriyor. Türkiye’nin değişiminden yana olan bir il” dedi. Çözüm sürecinde Beşir Atalay’la Bingöl’e geldiklerini anlatan Yılmaz, şunları kaydetti: “İlk saha ziyareti oldu. Kanaat önderleri ile bir araya geldik. Bize ‘çok doğru bir şey yaptınız, devam edin, kararlı olun, hiçbir şekilde geri adım atmayın, bu süreci bitirin, bizi bu sorundan kurtarın’ diyorlar. Vatandaşın bizden beklentisi bu süreci sağ selametle tamamlamamızdır.”
'Son 10 yılın en büyük yatırımını bölgeye yaptık'
Geçen yılın 2 ayına göre bu yıl’ın ilk 2 ayında yatırım tutarında yüzde 300 oranında bir artış olduğunu açıklayan Yılmaz, sürecin olumlu geçmesi halinde bölgenin yatırım merkezi olacağını kaydetti. Yılmaz, “Son 10 yılda hiçbir dönemde olmadığı kadar Doğu ve Güneydoğu’ya yatırım yaptık. Yollar, duble yollar üniversiteler yapıldı” dedi. Kamu yatırımları olarak ciddi bir artış sağlandığını belirten Yılmaz, aynı oranda özel teşebbüs yatırımlarının da arttırmasını beklediklerini ifade etti. Son 5 yılda GAP bölgesinde 400 bin istihdam oluştuğunu söyleyen Bakan Yılmaz, şöyle devam etti: “10 yıl önce GAP’ın ihracatı 700 milyon dolar değilken, geçen yıl 8 milyar doları aştı. Türkiye’nin ihracatı son 10 yılda 4 kat artarken, GAP bölgesinin ihracatı 12 kat arttı. Bunlar güzel rakamlar ama yeterli değil. Potansiyele göre baktığımız zaman yeterli değil. Niye değil, çünkü özel sektör güven ortamı istiyor, emniyet ortamı istiyor.
Özel sermaye yatırımlarında güven emniyet çok çok önemli. Ne kadar altyapıda olsa, teşvikte olsa kendini güvende hissetmediği sürece bölgeye gelip yatırım yapmıyor. Bölgede terörün son bulması ile birlikte yatırımda sıçramanın olacağını düşünüyorum.” Teşvik sistemlerinin dışında geçmişte olmayan mekanizmalar geliştirdiklerini anlatan Yılmaz, örnek olarak kalkınma ajanslarını gösterdi. Bu ajanslarla küçük ölçekli işletmelere hibe verdiklerini söyleyen Yılmaz, şöyle devam etti: “GAP kapsamında bankacılık sisteminin daha fazla kredi sağlaması için çaba sarf ettik. Bunun dışında İş-Kur kanalıyla yine mesleki eğitimler veriyoruz. GAP bölgesinde son 5 yılda 100 bin insana meslek eğitimi verdik. Sadece küçük işletmeler değil, büyük yatırımcıları çekmek istiyoruz. Büyük yatırımcılar bölgede lokomotif görevi görür. Küçük işletmeler büyük yatırımcılarla birlikte gelişir.”
Bingöl'ün ilk bakanı
Yılmaz, Bingöl’ün ilk bakanı olma özelliğini taşıyor. İlk ve orta öğrenimini Bingöl’de tamamladı. Öğrencilik dönemi için “Dershane yoktu. Kitapçıdan aldığımız dergilerle çalışıyorduk” diyen Yılmaz, Bingöl’den ODTÜ’ye, ABD’den devletin zirvesine kadar yükselen bir isim oldu. Bakan Yılmaz, son gelişmeleri memleketi Bingöl’de Taraf muhabiri Remzi Budancir’e değerlendirdi.
