Almanya’da seçmenler bugün Federal Meclis’in yeni üyelerini belirlemek için oy verdi. Öne çıkan başbakan adayları Merkel'in partisi olan Hristiyan Demokrat Birliği'nin (CDU) adayı Armin Laschet, Sosyal Demokrat Parti (SPD) adayı Olaf Scholz, Yeşiller Partisi’nden Annelena Baerbock iken Almanya'da Merkel sonrası dönemde dengeler değişti. SPD yüzde 25,7 ile birinci parti olurken Hristiyan Birlik partileri tarihi bir düşüşle yüzde 24,1'e geriledi.
Seçim sonuçlarını Berlin’den Fulya Canşen ve Metin Kaan Kurtuluş, Barçın Yinanç ve Okan Üniversitesi İşletme ve Yönetim Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Zeynep Alemdar İstanbul'dan yorumladı. Eski SPD milletvekili Lale Akgün, Yeşiller Partisi milletvekili Canan Bayram ve Kadir Has Üniversitesi öğretim üyesi Soli Özel de T24 yayınına bağlanarak seçim sonuçlarını, koalisyon seçeneklerini, Türkiye - Avrupa Birliği ilişkilerinin evrileceği yönü değerlendirdi.
Koalisyon senaryoları neler?
SPD oy oranını yüzde 25,7'ye yükseltti, Hristiyan Demokrat Birlik/Hristiyan Sosyal Birlik (CDU/CSU) ise yüzde 24,1 ile tarihinin en düşük oy oranını kaydetti. Yeşiller ise seçimlerde oyların yüzde 14,8'ini almayı başararak ülkedeki üçüncü büyük siyasi güç konumuna yükseldi.
Barçın Yinanç, "Anketler bizi yanıltmadı çünkü anladığımız kadarıyla bunlar ilk sonuçlar.
Yüzde 26’lıkbir payla Sosyal Demokratlar önde gözüküyor. Sosyal Demokratlar!ı yüzde 24 ile Hristiyan Birlik Partisi takip ediyor. Beklendiği gibi Yeşiller bir sıçrama yapmış durumdalar. Bir önceki 2017 seçimlerinde 8.9 oy alan Yeşiller’in yüzde 15 aldığı beklentisi var sandık çıkış sonuçlarına göre.
Hür Demokratlar FDP yüzde 11 civarında ve AFD bizler için özellikle Türkiye açısından önemli bir parti. Nedeni: Yabancı düşmanlığı nedeniyle, oylarını yabancı düşmanlığından, göçmen karşıtlığından alan bir parti. Onunda aslında aşağı yukarı yüzde 11 aldığı beklentisi hâkim. Normalde 2017’de yüzde 12’yi aşkın bir oyu vardı. Anlıyoruz ki AFD gibi aşırı bir sağ parti yüzde 10 bandına yerleşmiş durumunda ama biz onları değil öncelikle bir kere seçimi kazanan partiden başlayalım." dedi.
"SPD’nin yaşadığı büyük bir başarı"
Berlin'de SPD binasından bilgi veren Fulya Canşen, Sholz'un sonuçlara karşı temkinli davrandığını söyledi. Canşen, "İki eyalette de koalisyon hükümeti kurulacak. Bu SPD’nin yaşadığı büyük bir başarı." dedi.
"Almanya siyaseti için bir yenilenme olacak"
Fulya Canşen, "Yeşiller Nisan ayın yüzde 20’lerin üzerindeydi ve ilk parti olarak seçileceği düşünülüyordu. Sandıktan yüzde 14.6 çıktığı için Yeşiller’de bir hayal kırıklığı yaşanıyor. Armin Laschet Merkel’in mirasını devralamayacak. Almanya siyaseti içerinde bir yenilenme olacak" dedi.
SPD parti merkezinde seçimleri takip eden T24 editörü Kaan Kurtuluş, "Covid-19 şartlarında çalışıyoruz. Klimalar çalışmadığı için içerisi çok sıcak. SPD, bütün gazetecilerden test yaptırmasını istedi. Canlı yayınlar dışında maske takmamız gerekiyor. Siyasiler bizden farklı olarak kırmızı maske takıyor." bilgilerini aktardı.
Prof. Dr. Zeynep Alemdar, "Önden giden mektup oyların o son dalgalanmalardan etkilenmediğini hatırlatmak lazım. Bu oy verme şeklinin Amerika’da da olduğu gibi sorgulanacak gibi duruyor" diye konuştu.
"Merkel sonrasında bir üçlü koalisyon gerekecek"
Barçın Yinanç, "SPD önde götürüyor. Net olan birşey var. Merkel sonrasında bir üçlü koalisyon gerekecek. Kesin olarak bildiğimiz bir şey varsa o da üçlü koalisyon olacağı. Eski partiler artık eskisi kadar yüksek oylar alamıyorlar." ifadesini kullandı.
Yeşiller Partisi'nin başbakan adayı Annalena Baerbock'un özgeçmişiyle ilgili yanıltıcı bilgi vermesi ve yazısında intihal yapmasınının tepki çektiğini hatırlatan Yinanç, "Baerbock, dezenformasyon kampanyasında erkek rakiplerinden daha fazla maruz kalmış." derken, Zeynep Alemdar, "Kadın adaylar karalama kampanyalarında daha büyük hedefler oluyorlar." yorumunu yaptı.
Alemdar sözlerini şöyle sürdürdü:
“Sosyal Demokratların kıl payı da olsa da yukarıda bitirmeleri aslında bir şekilde gönlü o taraftan olanları sevindirdi diyelim. Covid-19 sonrası sosyal adaletin, çevre sorunlarının önemli bu kadar olduğu, asgari ücret, emeklilik gibi konular öne çıktı ve Sosyal Demokratlar'da özellikle Olaf Schulz gerçekten iyi bir performans sergiledi. Biraz da onun performansının ötesinde diğer adayların beklenen performansı göstermemeleri nedeniyle aslında öne çıktı Olaf Schulz, bunu da hatırlamak lazım.”
Yeşiller Partisi Milletvekili Bayram'dan SPD ile koalisyon sinyali
T24 yayınına bağlanan Yeşiller Partisi Federal Milletvekili Canan Bayram, SPD ile koalisyon içinde olabileceklerini sinyalini vererek, “Yeşiller ve Sosyal Demokratlar eğitim ve iklim konularında bu sorunlara partner olarak çözüm bulabilirler. Bu cumartesi günü gençler Almanya’da iklim protestosu gerçekleştirdi." dedi. Bayram, iklim krizine karşı daha fazla çalışmalar yapılması gerektiğine dikkat çekti.
"Yeşiller Partisi, Türkiye'de insan hakları için mücadele edenleri yanındayız mesajı veriyor"
Yinanç, “Yeşiller Partisi, Türkiye’ye en fazla yer ayıran parti. AB konusunda Yeşiller en net tavrı sergiledi. 'Türkiye demokrasiye geri dönerse biz AB üyeliği için görüşmelerin başlamasına hazırız' diyor. Göç meselesine değiniyorlar. Demokrasi ve insan haklarına vurgu var. Türkiye’de demokrasi, eşitlik ve insan hakları için mücadele edenlerin yanındayız mesajı veriyorlar. İstanbul Sözleşmesi’nden çıkmayı iptal etmesini istiyorlar.” düşüncesini dile getirdi.
Akademisyen Soli Özel: Kamuoyu araştırmaları fos çıkmadı, çok büyük bir sürpriz yok
Viyana’dan T24 yayınına bağlanan akademisyen Soli Özel seçim sonuçlarına ilişkin olarak, “Çok büyük bir sürpriz yok. Kamuoyu yoklamalarında Sosyal Demokratların kıl payı fark atacakları bekleniyordu. Kamuoyu araştırmaları fos çıkmadı. almanlar bizi şaşırtmadı. Karışık bir sistemleri var. Hür Demokratlar geçen seçimlerde pişmiş aşa su katmışlardı. AFP’nin aldığı oy konusunda sevinçliyim. Yüzde 10’larda kaldı. Yeşiller açısından bir hayal kırıklığı oldu. Daha iyi bir sonuç bekliyorlardı.” görüşünü savundu.
Özel şunları kaydetti:
"Merkel’in pragmatizmi dediğimiz şey; kendisinin gitmesinin ardından çok daha fazla sert şekilde eleştirilecek. Aslında hır çıkmasın diye sürdürülmemesi gereken şeyleri sürdürmüş. Yeşiller Türkiye’deki bütün yatırımların iptal edilmesini talep etmeyeceklerse, Türkiye’nin içindeki durumu, demokratikleşme ve hukuksuzluk üzerinden bir siyaseti oluşturmayacaklarını sanıyorum. Ekonomik çıkarın üzerine mülteci meselesini de eklersek Türkiye ilişkilerini bıçak sırtı şekilde götürecek"
Kaan Kurtuluş ve Fulya Canşen Berlin’de Türk mahallesi olarak anılan Kruerzberg’den seçim izlenimlerini şöyle aktardı:
“SPD yüzde 26’yı buldu. AFD yüzde 10, Yeşiller yüzde 15’i bile bulamıyorlar. Sol Parti yüzde 5’i aşacak yada aşamayacak. SPD büyük bir başarı elde etti. Yeşiller Nisan Mayıs gibi anketlerde Yeşiller ilk partiydi ancak şuan yüzde 15’e ulaşamadı. Liberaller kilit parti.
SPD, Yeşiller ve liberaller koalisyona gidiyor.
Fulya Canşen, Armin Laschet’in yüz ifadesinden üzüntüsünün belli olduğunu ve Laschet, seçimlerde istediği başarıyı elde edemezse istifa edeceğini hatırlatarak “Belki yarın sabah Laschet’in istifa ettiğini duyabiliriz” görüşünü savundu.