T24- Son bir yıllık dönemde kadın istihdamı 501 bin kişi artarken, kayıt dışı istihdam eden kadınların sayısında 391 bin kişilik artış yaşandı.
Kasım 2009 itibariyle son bir yıllık dönemde kadın istihdamı 501 bin kişi artarken, kayıt dışı istihdam eden kadınların sayısında 391 bin kişilik artış yaşandı. Böylece Kasım itibariyle son bir yıllık dönemde işgücü piyasasına giren kadınların yüzde 78’i kadar kadın, kayıtdışı istihdam edildi. 2008 yılı Kasım’ında çalışan kadınlar içinde kayıt dışı olma oranı yüzde 57.5 iken, bu oran 2009 yılının aynı döneminde yüzde 59.2’ye yükseldi. Son bir yıllık dönemde istihdam edilen erkek sayısında 242 bin, kayıt dışı erkek istihdamında ise 71 bin kişilik artış oldu.
ANKA’nın Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden yaptığı hesaplamaya göre, Kasım ayında istihdamdaki toplam nüfus 21 milyon 741 bin olurken, bunun 9 milyon 505 bin kişisini herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna kaydı bulunmayanlar oluşturdu. Kasım 2008’de yüzde 43.3 olan kayıt dışı istihdam oranı Kasım 2009’da yüzde 43.9’a çıktı. Bu dönemde kayıt dışı çalışanların sayısında 462 bin kişilik artış yaşandı. Kasım ayı itibariyle bir önceki yılın aynı dönemine göre erkek istihdamında kayıt dışı olma oranı 0.1 puan azalırken, 15 milyon 695 bin erkek çalışanın 5 milyon 976 binini kayıt dışı çalışanlar oluşturdu. Bu dönemde kadın çalışanlar içinde kayıt dışı oranı 1.7 puan artışla yüzde 57.5’ten yüzde 59.2’ye çıkarken, 3 milyon 579 bin kadın çalışanın kayıtdışı istihdam ettirildiği belirlendi. Kasım itibariyle son bir yıllık dönemde işgücü piyasasına 501 bin kadın girerken, aynı dönemde kadın istihdamındaki kayıtdışı sayısı da da 391 bin kişi arttı. Kasım 2009 itibariyle son bir yıllık dönemde erkek istihdamındaki artış 242 bin olurken, yine bu dönemde kayıtdışı çalışan erkek sayısında 71 bin kişilik artış yaşandı.
Kendi adına çalışanlarda kayıt dışılık 68.7
Kayıt dışı oranının artışında kendi adına çalışanlar etkili oldu. Kasım 2008’de kendi hesabına çalışanlar arasında kayıt dışı çalışan kişi sayısı 2 bin 896 iken, Kasım 2009’da bu sayı yüzde 4.9 artışla 3 milyon 38 bine yükseldi. Böylece Kasım 2009’da kendi hesabına çalışan 4 milyon 425 bin kişinin yüzde 68.7’sini kayıt dışı çalışanlar oluşturdu. 2008 yılının aynı döneminde bu oran yüzde 67.1’di. Ücretli ve yevmiyeli olarak çalışan toplam 13 milyon 259 bin kişiden yüzde 27.1’ini oluşturan 3 milyon 597 bin kişinin kayıt dışı çalıştığı belirlendi. İşveren olarak faaliyet gösteren 1 milyon 205 bin kişiden yüzde 26.7’sini oluşturan 322 bin kişinin de sosyal güvenlik kaydı bulunmadığı tespit edildi.
Aile işçilerinin yüzde 91’İ kayıt dışı
Kayıt dışı “çalışanlar” içinde en büyük grubu ücretsiz aile işçileri oluşturdu. Büyük bölümü tarım kesiminde bulunan ve standart bir istihdamdan farklı olarak tarım ya da ticaretle uğraşan ailesine yardım eden bu kişilerin toplam sayısı 2 milyon 853 bin kişi. Bunların yaklaşık yüzde 91’i oranındaki 2 milyon 598 bininin sosyal güvenlik sistemine kayıtlı olmadığı görüldü. Normal bir istihdam olanağı elde edemediği için mevcut konumda yer alan bu kişilerin, ücretsiz aile işçisi şeklinde tanımlanması, Türkiye’deki işsizliğin boyutlarını da olduğundan küçük gösteriyor. Kayıt dışı çalışanlar toplamının 4 milyon 570 bini tarımda, 4 milyon 985 bini ise tarım dışı sektörlerde bulunuyor. Tarım sektöründe sosyal güvenlikten yoksun çalışanların oranı Kasım 2008’de yüzde 87.8 iken, bu oran 2009 Kasım’da 85.5’e geriledi. Tarım dışı sektörlerde istihdam edenler içinde sosyal güvenlikten yoksun olanların oranı ise 2008 Kasım’daki yüzde 29.7’lik seviyesinden yüzde 30.4’e yükseldi.
İstihdamdaki nüfus ve kayıt dışı çalışanlar (Kasım-Bin kişi)
Toplam Kayıt dışı Kayıt dışı
İstihdam İstihdam Oranı(%)
Toplam 21.741 9.555 43.9
Ücretli/yevmiyeli 13.259 3.597 27.1
İşveren 1.205 322 26.7
Kendi hesabına 4.425 3.038 68.7
Ücretsiz aile işçisi 2.853 2.598 91.1
Tarım 5.342 4.570 85.5
Tarım dışı 16.399 4.985 30.4
