T24 Dış haberler
Mısır'da Abdülfettah es Sisi hükümeti yarın yapılması beklenen büyük protestolara hazırlanırken, eylemlerin geçen hafta başlamasından bu yana bin 900'dan fazla kişi gözaltına alındı.
Kahire merkezli sivil toplu örgütü Mısır Ekonomik ve Sosyal Haklar Merkezi tarafından açıklanan rakamların içinde protestolara katılan insanların yanı sıra görgü tanıklarının da bulunduğu belirtildi.
The Guardian'ın aktardığına göre Mısırlı yetkililer, protestolar ile bir bağlantıları olduğuna dair kanıt bulunmamasına rağmen bazı muhalif siyasetçiler de gözaltına alındı
Gözaltına alınanlar arasında alıkoyulan protestocuları savunan ödüllü insan hakları avukatı Mahinur El-Masri, gazeteci ve muhalif siyasetçi Halit Davut, eski Mısır genelkurmay başkanı sözcüsü Sami Anan da yer aldı.
Çarşamba akşamı başkent Kahire'deki Tahrir Meydanı'nda ağır güvenlik önlemleri alındı. 2011'deki eylemlerin merkezi olarak kabul edilen meydanda alınan önlemler "protestoculara gönderilen bir mesaj" olarak değerlendirildi.
HaberTürk'ten Barış Kaygusuz'un aktardığına göre gözaltına alınan kişiler arasında bir Türk vatandaşı da yer alıyor. 26 yaşındaki Osmangazi Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği son sınıf öğrencisi Berdan Türkmen'in gösterilerin yaşandığı gece Kahire'de Tahrir Meydanı yakınlarında bulunan otelinden yemek yemek için dışarı çıktığı ve gözaltına alındığı belirtildi. Cuma gecesinden bu yana Türkmen'den haber alınamıyor.
Protestolar neden başladı?
2016'da Mısır'ın IMF'den aldığı borçtan sonra Sisi hükümeti ekonomide "kemer sıkma" politikaları uygulamaya başladı. Yükselen fiyatlar Mısır halkı tarafından tepkiyle karşılandı. Haziran ayının resmi verilerine göre her üç Mısırlı'dan biri günde 1.40 dolar olan yoksulluk sınırının altından yaşıyor.
Mısırı'ın sandık ile seçilen ancak daha sonra Sisi önderliğindeki darbe ile devrilen Muhammed Mursi'nin müttefiklerden, sürgünde yaşayan iş insanı Muhammed Ali, bu ay başında başlayarak hükümet karşıtı videolar yayımladı. Videolarda sıklıkla Mısır halkı yoksulluk içinde yaşarken Sisi ve müttefiklerinin lüks içinde yaşadığı belirtiliyor. Muhammed Ali, Cuma günü yayınladığı videoda insanları sokağa çağırdı. Dün yayınlanan videoda ise Ali önümüzdeki Cuma günü "Milyon kişilik yürüyüş" çağrısında bulundu ve protestocuların Mısır'ın bütün meydanlarını doldurması gerektiğini ifade etti.
Sisi hükümetinin muhaliflere baskı uyguladığı biliniyor. 2013'ten bu yana binlerce Mursi destekçisi, laiklik çağrısı yapan aktivistler ve popüler 'blogger'lar gözaltına alındı.
2011 Mısır devrimi
Tunus'ta başlayan "Arap Baharı" 25 Ocak 2011'de Mısır'a sıçramıştı. Mısır'ın neredeyse tüm kentlerinde milyonlarca protestocu "Ekmek, özgürlük, sosyal eşitlik" gibi sloganlar atarak sokaklara çıktı. Güvenlik güçlerinin sert müdahaleleriyle karşılaşan protestocular Cumhurbaşkanı Husnü Mübarek'in istifasını talep etti. Protestolar sonucunda 11 Şubat 2011'de Mübarek istifa etti. İki hafta üç gün süren eylemlerde en az 846 kişi öldürüldü ve 6 binden fazla insan yaralandı. Mübarek'in istifasından kısa süre sonra hükümeti devralan ve 2012'deki seçimlere kadar devam eden Mısır Silahlı Kuvvetler Yüksek Şurası, protestocuların talebi karşısında parlamento ve anayasayı feshetti.
2012'de kendisinin de içinde bulunduğu hareket olan Müslüman Kardeşler tarafından desteklenen Mursi, Mısır'da yapılan ilk demokratik seçimlerde ikinci turda cumhurbaşkanı seçildi.
Haziran 2013'te Mursi'ye karşı protestolar düzenlenmeye başladı. Ordu protestocular ile hükümete uzlaşmaları için 48 saat verdi. Milyonlarca kişinin katıldığı eylemler sonrasında 3 Temmuz 2013'te Genelkurmay Başkanı Sisi önderliğindeki ordu bir askeri darbe düzenleyerek Mursi'yi devirdi.