Danıştay'ın 690 komiserin emniyet müdürü olma yolunu kapatan kararı, ortalığı karıştırdı. Daha çok işkence mağdurlarının hakkını aramak için müracaat ettiği Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) kapısını bu kez 690 polis amiri çalma kararı aldı.
4 yıllık fakülte mezunu 690 polis, 2001 yılında Emniyet Genel Müdürlüğü'nün (EGM) açmış olduğu komiser yardımcılığı sınavına girdi. Memurlar, sınavı kazanarak `A grubu Emniyet amiri' olarak emniyet müdürlüğüne kadar yükselme hakkı kazandı. Ancak komiser yardımcıları, kurs devam ederken çıkan bir kanunla sadece başkomiserliğe yükselme hakkı bulunan B grubu emniyet amiri statüsüne sokuldu ve müdür olma hakları ellerinden alındı.
Kararı kabul etmeyen 2001 dönemi komiser yardımcıları önce EGM'ye yazı yazarak hangi statüde olduklarını sordu. EGM0, `B grubundasınız' yanıtını verince polis memurları yasal yollara başvurarak haklarını aramaya koyuldu.
690 komiserin 450'si Türkiye'nin çeşitli idare mahkemelerine yasanın yürürlükten kaldırılması yönünde dava açtı. Komiserler, “kanun maddesinin kurs görürken değişmesi ve kanunların geriye yürütülemeyeceği” gerekçelerini ileri sürdü. Konya 1'inci İdare Mahkemesi ile Ordu İdare Mahkemesi, rütbeli polisleri haklı bularak kanun maddesinin anayasaya aykırı olduğunu savundu. Konu Anayasa Mahkemesi'ne intikal etti.
Yüksek mahkeme, konuyla ilgili yaptığı incelemede, başvuran komiserleri sevindirecek bir karara imza attı. 3201 sayılı kanunda değişikliğe gidilerek 2001 yılı komiser yardımcılığı kursunu bitiren memurlara emniyet müdürlüğü yolu açıldı. Karar 2008'in nisan ayında Resmi Gazete'de yer alarak yürürlüğe girdi. Davayı kazanan 450 komiser yardımcısının durumu, diğer 240 polisi de olumlu yönde etkiledi. Ancak, emniyet müdürü olma hayali kuran komiserlere Danıştay'dan kötü bir haber geldi. Danıştay 12'nci Dairesi, komiserlerinin B grubu polis amiri statüsünden A grubuna geçmelerine yönelik düzenlemeyi dikkate almadı. Daire, gerekçe olarak, “Yüksek mahkeme, bu karardaki gerekçesinde polislerin B grubundan A grubu polis amirliğine geçişleri için bir gerekçe göstermemiştir” ifadelerine yer verdi.
Danıştay'ın bu kararıyla birlikte komiserler için dava süreci yeniden başladı. Polis şefleri Danıştay'a karar düzeltme için başvuruda bulunmaya hazırlanıyor. Eğer Danıştay kararında değişikliğe gitmezse komiserlerin konuyu AİHM'e götüreceğini aktaran avukat Serkan Güçlü, “Danıştay eğer Polisler hakkında olumsuz karar verir ve konu AİHM'e taşınırsa dava en az bir buçuk yıl sürer. AİHM'in Polisler lehine karar vermesi durumunda Türkiye'yi 690 polisin mahkeme giderleri ve olası tazminatlar bekliyor. Bu miktarın birkaç milyon dolar olacağını tahmin ediyorum. İlk defa bir ülkede polis kendi teşkilatını bu kadar kalabalık bir grup halinde AİHM'e şikayet etmiş olacak” dedi.
Haklarını arayan polis amirleri ise “İç hukuk yolları tükenen polis amirleri 40 milyon Euro tutarındaki dava dosyalarını AİHM'ne taşımak zorunda kalmıştır. Anayasa Mahkemesi'nin polis amirleri lehinde verdiği karara rağmen iç hukuk yollarında çözüme ulaştırılamayan bu konunun AİHM'e taşınması ülkemizi uluslararası hukuk nezdinde zor durumda bırakacaktır” açıklamasını yaptı.
