BOTAŞ borç batağında

Beş yıl öncesine kadar Türkiye’nin en kârlı kuruluşu olan BOTAŞ, iflasın eşiğine geldi. Kurumun bu noktaya gelmesinde borçlarını ödemeyen kamu kurumlarının payı büyük. Kurumun 2 milyar YTL’yi geçen kredi borcu da bulunuyor.

Yılbaşından bu yana yüzde 72’yi bulan doğalgaz zamlarının ardından gözler BOTAŞ’ta. Doğalgazda tek ithalatçı olan BOTAŞ, yapılan yüksek zamlara rağmen finansman sıkıntısıyla boğuşuyor. Kurumun faizleriyle birlikte 15 milyar YTL civarında alacağı var.

Gaz zammı BOTAŞ’ın alacağında düğümleniyor

30 Haziran 2008 tarihli resmi verilere göre, BOTAŞ’a en borçlu kuruluşlar şöyle sıralanıyor:
EÜAŞ-HEAŞ: 5.8 milyar YTL
Başkent Doğalgaz: 677 milyon YTL
Yap-işlet-devlet ve yap-işlet kuruluşları: 561 milyon YTL
İZGAZ: 64 milyon YTL
İGDAŞ: 58 milyon YTL
TÜGSAŞ: 22 milyon YTL

BOTAŞ’a en fazla borçluların elektrik üretim şirketleri olmasının nedeninin elektriğe yıllarca zam yapmamak olduğu belirtiliyor. Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu’nun raporunda da özellikle belediyelerin BOTAŞ’ı ucuz finansman kaynağı olarak gördüklerine dikkat çekiliyor.

BOTAŞ’ın sorunu sadece alacak değil. Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu’nun 2007 raporuna göre, BOTAŞ alacaklarını tahsil edemediği için bankalardan 2 milyar YTL’ye yakın kredi kullandı. Her yıl yüklü miktarda geri ödeme yapması gereken BOTAŞ, bir yandan da Maliye Bakanlığı’na olan vergi borcuyla uğraşıyor. BOTAŞ’ın vergi borcu 2.6 milyar YTL’yi buluyor. Üstelik ödemediği her yıl için faiz ödemek zorunda kalıyor.

BOTAŞ’ın doğalgaz satın aldığı ülkelere ödemelerinde de sorunlar olduğu biliniyor. Bu mali tablonun sürmesi halinde Türkiye’nin gaz ithalatında sorunlar yaşayabileceği belirtiliyor.