T24 – Çağnur Öztürk
Bir süre önce televizyonda bir çocuk giysi markasının rahatsız edici bir reklamı yayınlanmaktaydı. Daha önce ismin vermemiştim ama şimdi yazayım; Reklamların sloganı ‘’Çocuk İstismarına Son’’ idi.
Çocuk İstismarına Son diye başlayan reklam “El kadar elbiseye 55 lira, bacak kadar pantolona 45 lira” bizde şu kadar bu kadar diye devam ediyordu.
‘Görüyoruz ki marka ucuz olduğunu vurgulamak için çocuk istismarı tamlaması üzerinden çocuk istismarı yapıyor açık ve net bir şekilde. Reklamda çocuk istismarı yapılıyor, aslında çocukların ebeveynlerine de bu sloganla duygusal istismar yapılıyor ve satın alma kararını verecek ebeveynler etki altına alınmaya çalışılıyor.
Ciddi boyutta bir hedef şaşırtma var ve tüketiciyi aldatmaya yönelik bir laf oyunu.’ Diyerek eleştirmiştim. Sosyal medyada da çok tepki alan bu slogan kaldırıldı reklamlardan.
Son günlerde ise başka bir çocuk ürünü reklamı beni çok rahatsız ediyor, bu kadar da olmaz dedirten türden. Evy Baby’nin bebeklere Bebek’te üç beş tur attırdığı.
Reklam şöyle başlıyor, bir kız bebek; çocuk bile demiyorum her halde en fazla 3 yaşındadır. Saçlar dalgalı sırt üstü yatmış ayaklarını havaya kaldırmış önünde laptopu yazı yazıyor. Yani tam bir kadınsal hareketler silsilesi. Fonda Demet Akalın’ın meşhur şarkısı Bebek’te üç beş tur atarım çalıyor. Sonra kız bebek koca güneş gözlüklerini, çantasını kolyesini şapkasını takmış, üstündeki bluzu bağlamışlar göbek açıkta kalsın bez görünsün. Cafenin önünde erkek bebek kareli gömleğini giymiş, optik gözlüğünü fularını takmış hayranlıkla bakıyor. Derken kafasında kırmızı şapka elinde alışveriş poşetleri bir kız bebek mağazadan çıkıyor. Bir sonraki sahne spor salonu şaka değil gerçek bebekler spor yapıyor. Deri ceketli bir erkek bebek Bebek tabelası önünde görüyoruz. En son olan ise şu üç tane süslü birinin üstünde neredeyse kürk var elele yürüyorlar fonda Bebek’te üç beş tur atarım.
Reklamı hayretle izliyorum daha küçücükler neden bu bebekleri genç kadın gibi göstermeye çalışıyorsunuz? Küçük kadınlar küçük adamlar yaratmak neden? Bu sadece bir bebek bezi reklamı. Kendinize gelin diye bağırmak istiyorum. Aynı firma daha önce de bebekleri podyumda manken olarak yürütmüştü, bu neyin kafasıdır?
Çocuklar neden her fırsatta, reklam, dizi, sinema ve birçok yayın organında malzeme kaynağı yapılıp, istismar ediliyor? Yeter artık şu reklamlar yayınlanmadan birileri gözünü açsın.
Ah o Tom Cruise’un kızı Suri yok mu? Topuklu ayakkabı giymesi ile dünyaya konu oldu ama anne baba hala deli gibi alışveriş yapıp milyon dolarlar harcamaya devam ediyor, biz yanlış bir şey yapıyor muyuz demiyor bile. Hala da maharetmiş gibi fotoları dolaşıyor ortada.
Medyada ve sinemada çocuk imgesi üzerine geniş kapsamlı bir araştırma hazırlamıştım yüksek lisansta. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi Doç.Dr. Nilüfer Pembecioğlu ile de röportaj yapmıştım. Kendisi, Sinemada Çocuk İmgesi kitabının yazarı ve ayrıca Amerikalı yazar Gloria Degaetano’nun Medya Çağında İyi Anne Baba Olmak kitabını çevirmiş.
Gloria Degaetano, şöyle diyor; ‘Medyanın olumsuz yönleri ileri aşamalarda çocukları yaşamdan soğutacak, düşünmelerini engelleyecek. Medya, çocukların tüm yaratıcılığını elinden alacak etkiye sahip. Bu nedenle dünyanın neresinde olursa olsun basın ve yayın organları, çocukların genç beyinlerine yön verecek yayınlarda dikkatli olmalı.’
Medya Çağında İyi Anne Baba Olmak adlı bu kitabı bu acımasız vahşet çağında her anne baba alıp okumalı mutlaka.
