Yaşam

Bir lokmada binlerce kalori

Mavi balinaların son derece küçük canlılarla beslenerek nasıl devasa cüsseye erişebildiklerinin ayrıntıları ortaya çıkarıldı.

12 Aralık 2010 02:00

T24 - Dünya’nın gelmiş geçmiş en büyük canlısı olan mavi balinaların son derece küçük canlılarla beslenerek nasıl devasa cüsseye erişebildiklerinin ayrıntıları ortaya çıkarıldı.
 
Mavi balinalarla birlikte bir çok balina türü, ağızlarına doldurdukları  muazzam miktardaki suyu, sahip oldukları keratin saçaklarda filtre ederek besinlerini elde ediyorlar. Suyun içindeki kril adı verilen karides benzeri minik kabuklularsa sıklıkla öğünün büyük bölümünü meydana getiriyorlar.

Scripps Denizbilim Enstitüsü’nden Jeremy Goldbogen ve ekibi bu beslenme tipinin ne derece etkili olduğunu hesaplamışlar. Ortaya çıkan aritmetik, besinlerini avlayarak elde eden küçük akrabalarına oranla büyük balinaların çok daha verimli beslendikleri savını destekler nitelikte.

Çalışma, mavi balinaların başka bir canlıda eşine rastlanmayacak şekilde vücut kütlelerine eşdeğer miktarda suyu her seferinde ağızlarına aldıklarını gösteriyor. Yalnız suyu ağıza doldurma işlemi o kadar da basit değil. Balinalara yerleştirilen algılayıcılar, bu canlıların yüzeyden aşağı doğru yaptığı dalışta 200 metre derinliğe ulaştıklarını ve birden yüzeye doğru dönerek ağızlarını 80 dereceye kadar açtıklarını gösteriyor. Bu da adeta bir paraşüt etkisi yapıyor ve büyük enerji harcanmasına neden oluyor.

Araştırmacılar 2002 ve 2007 yıları arasında 200 dalışın kayıtlarını tutmuşlar. Dalışlar sırasında balinaların çıkardıkları sesler hızlarının hesaplanmasında kullanılmış. Çalışmada bir paraşüt aerodinamiği uzmanı da, dalışlar sırasında balinaya etki eden kuvvetleri hesaplamaya yardımcı olmuş.

Bulgulara göre mavi balinalar tek bir ağız dolduruşu sırasında ortalama 1.900 kalori harcıyorlar. Müzelerde yer alan balina iskeletlerindeki ağız hacimlerinin ölçümü ve fizik-tabanlı bilgisayar modelleri, bir seferde süzülen besinlerden elde edilen enerji miktarının ortalama 457.000 kalori gibi inanılmaz rakamlara ulaşabildiğini göstermiş. Bu da bir beslenme dalışında harcanan enerj miktarının 240 katı anlamına geliyor.

Goldbogen, mavi balinaların beslenme uğruna inanılmaz boyutlarda enerji harcadıklarını fakat bunun karşılığını da fazlasıyla aldıklarını söylüyor.