Kömür dağıtımıyla hortlayan hava kirliliğinin önünün, Çevre Bakanlığı’nın genelge üzerinde yaptığı bir cümlelik rötuşla açıldığı anlaşıldı. Genelgedeki, "Kömürlerin özellikle beldelerde ve köylerde kullanımının sağlanmasına özen gösterilmesi gerekmektedir" cümlesi çıkartılınca, dağıtım mevzuata uyduruldu ve birçok kent zehir solumaya başladı.
Başkent Ankara başta olmak üzere yurdun pek çok şehrinde, dağıtılan bedava ve kalitesiz kömür yüzünden yeniden hortlayan hava kirliliğinin, Çevre ve Orman Bakanlığı’nın genelge üzerinde yaptığı küçük bir rötuşla mevzuata uydurulduğu ortaya çıktı.
Bakanlığın Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü’nün geçen yıl yayımladığı "Hava Kirliliğinin Kontrolü ve Önlenmesi" konulu 25.07.2007 tarihli 2007/8 sayılı genelgesinde, fakirlere yardım amaçlı dağıtılacak kömürlerle ilgili şu ifadelere yer verildi:
" (...) 2 Mart 2007 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı çerçevesinde İl Mahalli Çevre Kurullarınca, kömürler vatandaşa dağıtılırken; hava kirliliği ile mücadelede, başarı ve uygulamada birlikteliğin sağlanması amacıyla başta il ve ilçelerin kirlilik derecelerine göre özellikleri belirlenmiş kalitedeki kömürlerin dağıtılması, Isınmadan Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği’nde belirlenen hususların dikkate alınması ve bu kömürlerin hava kirliliği yaratmayacak bölgelerde (özellikle beldelerde, köylerde) kullanımının sağlanmasına özen gösterilmesi gerekmektedir."
"Kömürlerin özellikle beldelerde ve köylerde kullanımının sağlanmasına özen gösterilmesi gerekmektedir" ifadesi, bu yılki 27.08.2008 tarihli, 2008/11 sayılı genelgeden çıkarıldı.
Dava açılmasın
Bu cümlenin çıkarılmasıyla, yoğun yerleşimin bulunduğu şehirlerde hava kirliliğine neden olan kömür dağıtımı mevzuata uydurulmuş oldu. Her iki genelgede, çıkan cümle dışındaki bilgiler aynı. Her iki genelgede de bakanlıkça yayımlanan yönetmelik ve genelgelerin amacının hava kirliliğini azaltıp, uygulamada birlikteliği sağlamak olduğu vurgulandı. Değişikliğin bakanlık aleyhine açılabilecek bir davanın önüne geçmeyi amaçladığı öne sürüldü.
Bakanlık: Bilim adamları yanlış değerlendirmiş
Sağlık Bakanlığı, Ankara’daki hava kirliliği ile ilgili, 18 Aralık 2008 tarihinde Sıhhıye’deki istasyonun partikül ölçüm cihazının pompa sisteminde bir arıza olduğunu ve sonuçların bir saat önceki değerlere göre çok yüksek olarak hatalı rapor edildiğini bildirdi. Bakanlıktan yapılan açıklamada şöyle denildi:
"Bazı bilimadamları konuyu yeterince araştırmadan yanlış değerlendirmelerde bulunmuştur. (...) Kalitesiz kömür yakılmasına bağlı olan en önemli gösterge kükürt dioksittir. Bununla ilgili 8 istasyonda yapılan ölçümlerde kasım 2008 ortalama değer 18 mikrogram/metreküptür. Aralık 2008 ilk 15 gün ortalaması ise 22 mikrogram/metreküptür. Bu değerler Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği’nin öngördüğü 400 değerin oldukça altındadır."
Bedava kömür havası
Erzurum’da bu yıl Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı (SYDV) 12 bin 500 aileye birer ton yerine ikişer ton olarak toplam 25 bin ton kömür dağıttı ve kent kükürt dumanına boğuldu. Şırnak’ta da hava kirliliği, bedava dağıtılan kömürler nedeniyle arttı. Gün ortasında bile kent, gece görünümü aldı, insanlar nefes alamaz duruma geldiler. Bedava kömür çevreciler tarafından da protesto edildi. Ağızlarına maske takan çevreciler, Muğla Valisi Ahmet Altıparmak hakkında suç duyurusunda bulunurken, "Tayyip zehrini al da git" sloganları attı. (Hürriyet - AA)
