BİA Medya Gözlem Raporu'na göre Ekim-Kasım-Aralık 2018 döneminde 233 gazeteci ve medya temsilcisinin toplam 10 ağırlaştırılmış müebbet, 1 müebbet, 2 bin 552 yıl 10 ay hapis ve 3 milyon 928 bin TL maddi veya manevi tazminat cezası istemiyle yargılandı. Rapor, aynı zamanda sansür uygulamalarına dikkati çekiyor.
Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) Türkiye Temsilcisi Erol Önderoğlu'nun hazırladığı BİA Medya Gözlem Raporuna göre, 2018'in Ekim, Kasım, Aralık döneminde 36 gazeteci ”Erdoğan’a hakaret” sanığı ve şüphelisi oldu. Cumhurbaşkanı seçildiği Ağustos 2014’ten 1 Ocak 2019'a kadar Erdoğan’a yönelik eleştiri ve isnatlar için uygulanmaya başlanan TCK’nın 299. Maddesi en az 54 gazetecinin mahkum edilmesine zemin oluşturdu.
BİA Medya Gözlem Raporu’nda “öldürülen gazeteciler”, “hapisteki gazeteciler”, “saldırı, tehdit ve engellemeler”, “cezasızlık / hak aramaları”, “soruşturmalar, açılan-süren davalar, kararlar”, “hakaret, kişilik hakları ve tazminat davaları”, “yasaklamalar, kapatmalar, toplatmalar”, “Anayasa Mahkemesi”, “AİHM” ve “RTÜK” gibi bölümler yer alıyor.
Türkiye’de 123 gazeteci, gazetecilik ve politik davalar kapsamında 1 Ocak’a hapishaneye girdi. Hapishanedeki 123 kişiden 47’si hükümlüyken 34’ü halen yargılanmaktaydı. 30’u soruşturma geçirirken 12’si mahkum edilip dosyalarını İstinaf Mahkemesi’ne veya Yargıtay’a taşıyanlardı.
Ekim-Kasım-Aralık 2018 döneminde yedi gazeteci tutuklandı. Dördü (Murat Aksoy, Atilla Taş, Kibriye Evren ve Rojhat Doğru) hükümlü veya sanık olarak hapsedilirken üçü de (Hakan Gülseven, Berivan Bila, Sedat Sur) hapishaneye girip, aynı dönem içerisinde tahliye edildi. Önceki dönemlerde tutuklanmış Avusturyalı dergi yazarı Max Zirngast, Ece Sevim Öztürk ve Şirin Kabakçı da bu dönemde adli kontrolle serbest bırakıldı.
Agos Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hrant Dink’in 19 Ocak 2007’de öldürülmesiyle ilgili 85 sanıklı davada tutuklu sayısı dörde indi. Mahkeme, 20 Aralık’ta aldığı kararla, İstanbul Jandarma İstihbarat Şube Müdürlüğü’nde görevli Astsubay Yavuz Karakaya ve Jandarma Genel Komutanlığı İstihbarat Değerlendirme ve Analiz Merkez Amiri Hamza Celepoğlu’nu tahliye etti. Dink ailesi avukatlarından Hakan Bakırcıoğlu'nun dönemin MİT İstanbul Daire Başkanı Ahmet Köksoy'un dinlenmesi yönünde sunduğu talep ise reddedildi. İstanbul eski İstihbarat Şube Müdürü Ali Fuat Yılmazer, dönemin Emniyet İstihbarat Dairesi Başkanı Ramazan Akyürek, Muharrem Demirkale ve gazeteci Ercan Gün dosyadan tutuklu bulunuyor. Yargılamaya 12, 13, 14 Mart günlerinde devam edilecek.
1. Ankara 6. Ağır Ceza Mahkemesi, gazeteci Musa Anter’in 1992’de öldürülmesi ve 90’larda JİTEM’in işlediği cinayetlerle ilgili 18 sanıklı davada, ne “Yeşil” kod adlı Mahmut Yıldırım’ı bulabildi, ne de İsveç’te bulunan PKK itirafçısı ve eski MİT elemanı Abdülkadir Aygan’ın dört yıldır ifadesini alabildi. Mahkeme, “Yeşil” kod adlı Mahmut Yıldırım’ın halen yaşadığını iddia eden eski Genelkurmay İstihbarat Daire Başkanı İsmail Hakkı Pekin’i tanık olarak dinledi. Anter ailesinin avukatı Selim Okçuoğlu, Adalet Bakanlığı ve MİT’i yargı sürecinin önünü tıkamakla suçladı. Okçuoğlu, Aygan’ın İsveç’ten ifadesinin istinabe yoluyla [bir davanın görülmekte olduğu mahkemeye gönderilmek üzere, başka bir yerde bulunan tanığın ifadesinin bulunduğu yerdeki mahkemece alınması] alınamamasını “işlemlerin Adalet Bakanlığında takılıp kalması”na bağladı. Dava 20 Mart’ta sürecek.
Kırklareli’nde gazeteci Haydar Meriç'in, Fethullah Gülen’ı eleştiren kitap yazacağını açıklamasından sonra kaçırılması, cesedinin 18 Haziran 2011’de Düzce Akçakova kıyılarında bulunmasıyla ilgili cinayet davası Kırklareli 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde sürüyor. Emniyet müdür ve personeli ile örgüt lideri Fethullah Gülen'in de bulunduğu 40 sanık yer alıyor.
Ayrıca, 2 Ekim’de Suudi Arabistan Krallığı İstanbul Başkonsolosluğu'nda öldürüldüğü ortaya çıkan ancak cesedine üç aydır ulaşılamayan Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı ile ilgili bir soruşturma yürütülüyor. Cinayete karıştığı iddia edilen 18 şüphelinin Türkiye’ye iadesini reddeden Suudi Arabistan, cinayet sonrası Türkiye’den kaçan bu kişilerle ilgili hızla kendi yargılamasına girişti. Uluslararası gazeteci ve hak kuruluşları ise, Birleşmiş Milletler örgütünü soruşturma konusunda sorumluluk almasını talep etti.
Türkiye’de 124 gazeteci, gazetecilik ve politik davalar kapsamında 1 Ocak’a hapishanede girdi. Hapishanedeki 124 kişiden 33’ü mahkum edilip dosyalarını İstinaf Mahkemesi’ne veya Yargıtay’a taşıyanlardan oluşurken 30 kadarı halen yargılanıyor, 27’si hükümlü.
Raporun tamamını okumak için tıklayın: Gün Gün Üç Aylık Medya/İfade Özgürlüğü İhlalleri -Tam Metin
