15 milyon nüfuslu İstanbul'da, 36 belediyeden sadece 5'inde kadın sığınma evi var. "Şiddet görüyorum" diyerek belediyelerden sığınma talebinde bulunan kadınlar, olumlu bir cevap alamıyor.
Habertürk muhabiri Nagihan Alan, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'nde kadınların yaşadığı problemleri gözler önüne sermek için İstanbul genelinde bir araştırma yaptı.
Habertürk'te yer alan haber şöyle:
5393 sayılı Belediye Kanunu’na göre nüfusu 100 binin üstünde olan belediyeler, kadın sığınma evi açmak zorunda. Peki kadın cinayetlerinin en çok işlendiği il olan İstanbul’da bu zorunluluğa belediyeler ne kadar duyarlı?
Nüfusu 100 binin üzerindeki 36 belediyeyi sığınma talebiyle aradık. Sadece 5 belediyeden olumlu cevap aldık. Sonuç: 15 milyonluk şehirde kadının belediyede sığınacak yeri yok! Bugün 8 Mart Dünya Kadınlar Günü! Bireysel silahlanmaya karşı mücadele için kurulan Umut Vakfı’nın verilerine göre, 2016 yılında 317’si silahla toplam 397 kadın öldürüldü.
Kadın cinayetlerinin yüzde 85’ini kocalar, sevgililer, eski kocalar işledi. Araştırmalara göre, Türkiye’de her iki kadından biri eşinden ya da birlikte olduğu erkekten şiddet görüyor. İstanbul cinayetlerde başı çekiyor. Öyle ki megakentte önceki yıl 34, geçen yıl ise 42 kadın öldürüldü. İstanbul’u 23 cinayetle İzmir ve Adana, 18 cinayetle Antalya, 16 cinayetle Ankara takip etti
Kanun var, uygulama yok!
Cinayete kurban giden kadınların ortak özelliği sığınma-koruma talep etmiş ve buna rağmen öldürülmüş olmaları. Peki kadın cinayetlerinde ilk sırada olan İstanbul’da kadınlar şiddetten kaçmak için nereye sığınacak?
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’na bağlı sığınma evleri var fakat olması gerektiği gibi gizli tutulduğundan sayıları net olarak bilinmiyor ama İstanbul’da nüfusu 100 binin üzerinde olan 36 belediyenin her birinde bir sığınma evi olmak durumunda. Çünkü, 5393 sayılı Belediye Kanunu’na göre nüfusu 100 binin üstünde olan yerleşim yerlerindeki belediyeler, kadın ve çocuklar için sığınma evi açmak zorunda. Yani İstanbul’daki 36 belediyenin bir sığınma evi olması gerekiyor.
Peki, bu zorunluluğa belediyeler ne kadar duyarlı? “Şiddet görüyorum, sığınma talep ediyorum” deyip belediyeleri aradık. Nüfusu 100 binin üzerindeki 36 belediye ile konuştuk. Sonuç: 15 milyonluk şehirde kadının belediyede sığınacak yeri yok! Sadece Küçükçekmece, Kadıköy, Kağıthane, Pendik ve Eyüp ilçelerinde yani 36 ilçe arasından sadece 5 ilçede sığınma evi bulunuyor. Bunlar da direkt başvuru kabul etmiyor, İlçe emniyete, İBB’ye veya Şiddet Önleme ve İzleme Merkezi’ne yönlendiriyor.
Kanunu bilen çok az belediye var
Sığınma evi olmayan belediyelerin birçoğu ise bu kanundan bihaber. Aramalarımızda, “Belediyenin sığınma evi mi olurmuş, emniyete git kardeşim” diyeni de oldu, “Sosyal işler şefiyim benim bile sınırlarımızda böyle bir sığınma evi var mı haberim yok” diyeni de. Hatta bir belediye, “Sığınma evi hiçbir belediyede olmaz hatta büyükşehirin bile yoktur” cevabıyla en çok şaşırtan belediye oldu.
Talebimize en çok 3 belediye ilgi gösterdi. Sığınma evi olmadığı için psikolog desteğinden, rehabilitasyona birçok desteği sunmaya hazır olduklarını belirterek bizi belediyeye davet ettiler.
Alternatif yolları sunarak, barodan bir avukat talebinde bulunabileceğimiz bilgisini verdiler. Şiddet Önleme ve İzleme Merkezi’ne yönlendirmek istediler. Nitekim 15 milyonluk kentte mağduriyetimizi tam anlamıyla gideren, bizi sonuca götürebilen bir belediye olmadı.
Aldığımız cevaplar
“Şiddet görüyorum, sığınma talep ediyorum” dediğimizde belediyelerden işte şu cevapları aldık:
- Şiddeti Önleme ve İzleme Merkezi’ne (ŞÖNİM) başvurun. 17.00’den önce başvurmanız lazım yoksa 17.00 sonrası için karakol bakıyor. 465 21 96’yı arayın.
- İlçe emniyete başvurun. Bizde olsa da önemli değil. Direkt yönlendirmiyoruz.
- Emniyet, ŞÖNİM’e getiriyor onlar kadın konuk merkezlerine dağıtımı sağlıyor. Ben sosyal hizmetler biriminin şefiyim sınırlarımız içinde belediyeye bağlı sığınma evi var mı ben bile bilmiyorum.
- Sığınma evi hiçbir belediyede yok ki. Büyükşehir’de bile yok.
- İnternet üzerinden neresi yakınsa oraya bakıp yönlendiriyoruz. Bizim yok. En mantıklısı Aile Sosyal Politikalar Bakanlığı’yla görüşmek.
- 1.5 sene önce kapandı ama açık olsa da kabulleri biz yapmıyoruz. ŞÖNİM Cağaloğlu birimi yapıyor: 465 21 96.
- Başka bir belediyenin varsa oraya bakın, bizim yok.
- Sığınma evimiz yok ama psikolog desteği verebiliriz.
- Belediyemiz bünyesinde yok ama internetten sizin için bir bakayım.
- Açıkçası bilgim yok. Belediyemizin internet sitesinden bir bakayım ben de. Hizmetlerimiz içinde vardır belki.
- Belediyelerde sığınma evi olmaz ya emniyete gideceksiniz ya da Sosyal Hizmetler’e başvuracaksınız.
- Kadın şiddet hattı var. 349 93 49’u arayıp durumunuzu bildirebilirsiniz.
- Sığınma evimiz faaliyette değil. Ama buraya gelebilirseniz yardımcı olabilirim. Acilse emniyete gidin lütfen. ŞÖNİM’e yönlendirmek için çalışma başlatabilirim.