Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT) ve bağlı ortaklıklarına 2009 yılında bütçeden aktarılacak 3 milyar 484 milyon YTL’nin 1 milyar 103 milyon YTL’si halka bedava kömür dağıtan kuruluşlara yapılacak.
KİT’ler 2009 yılında toplam 4 milyar 879 milyon YTL yatırım yapacak. 3 milyar 912 milyon YTL borçlanma ihtiyacı bulunan KİT’lerin 4 milyar 400 milyon YTL faiz dışı fazla yaratması öngörülüyor. Bütçeden 3 milyar 484 milyon YTL aktarılacak olan KİT’lerin bütçeye yapacakları transferler ise 1 milyar 486 milyon YTL olacak. 22 kuruluştan yalnızca 6’sı bütçeye para aktaracak.
Bakanlar Kurulu’nun, KİT’ler ve bağlı ortaklıklarının, 2009 yılına ait Genel Yatırım ve Finansman Programının tespitine ilişkin kararı Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre; 22 adet KİT ve bağlı ortaklığı ile sermayesinin yarısından fazlası kamuya ait 6 adet kuruluşun 2009 yılı toplam yatırım tutarı 4 milyar 879 milyon YTL olarak belirlendi.
-EN FAZLA YATIRIM TCDD’YE-
En fazla yatırım yapılacak KİT’ler 1 milyar 350 milyon YTL ile Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD), 685 milyon YTL ile Elektrik Üretim Anonim Şirketi (EÜAŞ), 650 milyon YTL ile Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) olacak.
KİT’lerin toplam borçlanma gereği 2009 yılında toplam 3 milyar 912 milyon YTL olarak öngörüldü.
-ENERJİ KİT’LERİ BORÇ BATAĞINDA-
En fazla borçlanma gereği olan kuruluş 2 milyar 839 milyon YTL ile elektriğe beş yıl zam yapılmadığı için ekonomik durumu çöküntüye giren Türkiye Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi (TEDAŞ) oldu. Bu şirketi 1 milyar 91 milyon YTL ile TCDD, 757 milyon YTL ile EÜAŞ izledi.
Tarımsal desteklerine fındık da eklendiği için sorun yaşayan Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) 497 milyon YTL borçlanma gereği ile dördüncü sırada yer aldı. TMO’yu 437 milyon YTL ile kamu kuruluşlarından parasını tahsil edemeyen Boru Hatlarıyla Petrol Taşıma Anonim Şirketi (BOTAŞ) izledi.
-BEDAVA KÖMÜR TTK’YI ZORA SOKTU-
BOTAŞ’ı da, 238 milyon YTL ile halka bedava kömür dağıtan Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) izledi.
KİT’lerin 2009 yılında toplam 4 milyar 440 milyon YTL faiz dışı fazla yaratması hedeflendi. Faiz dışı fazlada ilk üçü 2 milyar 815 milyon YTL ile TEDAŞ, 324 milyon YTL ile EÜAŞ, 705 milyon YTL ile TMO oluşturdu. TCDD ise 916 milyon YTL ile en fazla faiz dışı açık verecek kuruluş olacak.
-BÜTÇEYE KÖMÜR DAĞITIM FATURASI-
KİT’lere bütçeden aktarılacak toplam tutar 3 milyar 484 milyon YTL olacak. Aktarımda ilk sırayı 1 milyar 357 milyon YTL ile TCDD alacak. Ardından 673 milyon YTL ile bedava kömür dağıtan TTK gelecek. TTK’yı 430 milyon YTL ile yine bedava kömür dağıtan Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu (TKİ) gelecek. Böylece AKP hükümetinin başlattığı halka bedava kömür dağıtan iki kuruluşa bütçeden toplam 1 milyar 103 milyon YTL aktarılacak. Destekleme alımları yapan TMO da 418 milyon YTL ile bütçeden en fazla para aktarılan KİT’ler arasında yer alacak.
-28 KURULUŞTAN 6 TANESİ BÜTÇEYE PARA VERECEK-
KİT’lerden bütçeye yapılacak aktarımların toplamı 1 milyar 486 milyon YTL olacak. Kapsama giren 22 kuruluş içinde yalnızca 6 tanesi bütçeye para aktaracak. Bunlar da; 576 milyon YTL ile TPAO, 427 milyon YTL ile Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ), 200 milyon YTL ile Eti Maden, 157 milyon YTL ile Türkiye Lokomotif ve Motor Sanayi (TÜLOMSAŞ), 79 milyon YTL ile Devlet Malzeme Ofisi (DMO), 47 milyon YTL ile Kıyı Emniyeti olacak