Başbakan Binali Yıldırım ile İngiltere Başbakanı Theresa May ile bir araya geldi. Çankaya Köşkü'ndeki görüşmesi sonrası iki lideri ortak basın toplantısı düzenledi. Yıldırım, ABD'de göreve gelmesinin ardından tamamı Müslüman 7 ülkenin vatandaşlarına vize yasağı getiren ve mültecilerin ülkeye girişini kısıtlayan Trump'a "Duvarları yükselterek bu işi çözemeyiz" sözleriyle seslendi. "AB'ye 10 yıllardır girmeye çalışan bir ülkenin başbakanına söyleyecekleriniz nelerdir?" sorusunu yanıtlayan Yıldırım "Giren de pişman girmeyen de" yorumunu yaptı.
Başbakan Yıldırım'ın açıklamalarından önemli başlıklar şöyle:
"Sayın Thresa May hanımefendi değerli basın mensupları hepinizi saygıyla selamlıyorum. Kendisini ve heyetini Türkiye'de ağırlamaktan memnuniyet duyuyorum. İkili ilşkilerimizi görüştük. Başta güvenlik ve ekonomi alalnında iş birliğimizi konuştuk. Stratejik ortaklık kurulması hedefine yönelik yol göstericiliği esas alındı. Sayın Başbakan'ın ziyareti ile söz konusu bu ortaklığı günümüzdeki bölgesel şartları dikkate alınca hem ikili hem küresel anlamda kapsamlı bir hedefe taşıma konusunda iradelerimizi dile getirdik. Az önce Milli Muharif Uçak Projesi geliştirmeye yönelik bir sözleşme iimzaladık. Sözleşme ile birlikte her iki firma yeni bir savaş uçağı geliştrme üzerinde çalışacaklar."
"Bu proje tamamen Türkiye ile Birleşik Krallık yöntimini arkasında olduğu bir projedir. Terörün günümüzde en önemli tehditlerden biri olduğunu düşününce havayollarındaki insanların terörist olup olmadığına dair karşılıklı havaalanlarının güvenliği konusunda birlijkte çalışacaklar. 2017 yılı boyunca tatbikat gerçekleştirilecek."
"Gerek büyükelçi gerek Sayın May, Türkiye ile dayanışmasını anında göstermiş ve bu surette bu halkın sevgisini kaznamıştır. Bunun için kendilerine teşekkür ediyorum. Türkiye'nin PKK, DEAŞ, YPG bilumum terör örgütü ile yaptığımız mücadeleyi anlatma fırsatımız oldu. Konuştuğumuz konular arasında 15 Temmuz darbe giriişimde FETÖ'nün bütün dünyada olduğu gibi İngiltere de faaliyetleri var bu konuda bilgi aktardık. Gereğinin yapılmasını talep ettik. Ayrıca Kıbrıs konusunda da görüş alışverişinde bulunduk. Kıbrıs'ta çözüm arayışı devam ediyor. Bizim de arzumuz çözüme ulaşmasıdır. Görüşme adil olmalıdır. Garantör devletler Birleşik Krallık ve Türkiye en çok memnun olanlardan olacaktır. Geçmişte yaşanmış olayların tekrarı olmaması için güvenlik ve garantilerin devam etmesini konuştuk."
"Suriye konusundak iişbriliğini artırılması, ölümlere son verilmesi, mülteci sorunun bütün insanlığpı sorumluluğu olduğunu ifade ettik. Tabi İngiltere Avrupa Birliği'nde çıkma kararı aldı. Bu kararın yerine getirilmesi Sayın Başbakan'ın önündeki konularda birisi. Nasıl iş birliği geliştirileceği ilei lgili bir çalışma başlatıldı. Bu çalışma çıkış ile eş zamanlı. Çıkış başladığında Türkiye ile serbest ticaret anlaşması imzalanacak. Ticaret Ortaklığı Komitesi toplantılara başlayacak. İngiltere-Türkiye arasında ilişkler sadece ticaretin 16 milyardan 20 milyara çıkarılması ile ilgili değil. İngiltere menşeili 3 bin şirket var. Biz onlara her türlü desteği veriyoruz. Benzer şekilde İngiltere'ye yatırım yapan Türkiye şirketleri var. İngiltere ile Türkiye arasındaki ticaret hacminş 20 milyara çıkmasını umuyorum."
Soru cevap
Türkiye diğer tüm ülkelerden fazla mültecilere ev sahipliği yaptı. Sizler başka bir NATO üyesi ülkenin mülteci girişlerini yasaklaması konusunda ne hissettiniz. Sayın May bu sorum size de...
May: Türkiye’nin terörle mücadelede ne kadar önemli bir katkıda bulunduğunun farkındayız. Birleşik Krallık bu konuda çok iyi çalışmalar yaptı. Özellikle mültecilerin yerleştirilmesine ilişkin belirli düzenlemeler gerçekleştirdik. Bizim o ülkelerde, onların desteklendiği ülkelerde de desteklenmesi gerekiyor. Birleşik Krallık bu konuda en fazla mali destek sağlayan ikinci ülke.
Yıldırım: Bu mülteci meselesi küresel bir konu. Mülteci konumunda 55 milyon insan var. BM’ye üye ülkelerin sayısı 200 civarında. Dolayısıyla bu sorunu yok sayamayız. Duvarları yükselterek bu işi çözemeyiz. Bu işin çözümü daha fazla işbirliği. Sorun olan bölgelerdeki sorunu çözmek için daha fazla irade. Kimse durup dururken evinden vatanından uzaklaşmaz. Biz kapılarımızı sonuna kadar açtık, yine açarız. Çünkü bizim inancımız, bizim kültürümüz bize söyledi.
İnsanların yardıma ihtiyacı varsa mutlaka yardım edeceksiniz. İnsanların hayatını kurtarmak, onların hayata tutunmasını sağlamak en büyük insanlık görevi. Yardım geliyor mu, çok zayıf. Biz 26 milyar dolar bugüne kadar harcamamız olmuş.
Gelen toplam yardım tutarı 700 milyon dolar. Yardım gelse de gelmese de bu işi yapmaya devam edeceğiz. Ta ki oralarda barış, huzur oluşacak ve nitekim şimdi Fırat Kalkanı operasyonunda 2 bin metrekarelik alanı DEAŞ’tan temizledik. Türkiye’deki insanların 45 bin kadarı oralara geri döndü. Bölgesel anlaşmazlıkları çözmek, oradaki sorunlardan kaçanlara kapıları kapatmakla olmuyor. BM'nin ve bütün ülkelerin daha fazla gayret gösterip sorunlar büyümeden çözüm üretmeleri esas konulardır. Takdir etmelerini takdir ediyoruz ama yetmez.
Türkiye'deki insan hakları ihlalleri konusunda endişeler var. İnsan hakları konusundaki duruşunuz değişti mi, bugün yeni yatırım anlaşmaları yaptınız...
Yıldırım: Hiçbir ticaret insan hakkıyla pazarlık konusu olmaz. Onun cevabını sayın Başbakan verir. Benim söyleyeceğim şey şu. Mülteci sorununu duvar örmekle çözemeyiz. Bölgesel kalkınma farklılıkların ortadan kaldırılması lazım. Bölgesel anlaşmazlıkların çözümü için BM şemsiyesi altında uğraşmamız lazım. Duvar inşa edersiniz, sorunlar birikir, birikir o duvar yıkılır. Berlin duvarı da yıkıldı. Değişimin önünde durulamaz. Bölgesel sorunları halının altına süpürmekle çözemeyiz.
ABD'nin yeni yönetiminin aldığı kararların içeriğini çok bilmiyoruz tabii. Ama asıl çözüm sorunların esasına inip sorunu ortaya çıkaran kaynakları ortadan kaldırmaktır. Refah farkının azaltılması lazım. Gümrük birliğini sağlama konusunda diğer ülkelerin verdiği kararlar engel değil. İngiltere ile serbest ticaret anlaşması konusundaki görüşmelerimizi eş zamanlı yürütecek...
May: Sayın Başbakan Yıldırım'ın söylediklerine ilave olarak Brexit konusunda bir referandum düzenlendi ve halk AB'den ayrılmaya karar verdi. Biz AB'nin güçlü bir şekilde devam etmesini söyledik ve iyi ilişkilerimiz olmasını istedik. AB'nin de kendi gücünü koruması gerektiğini söyledik. Bizler de Türkiye ile ticaret fırsatlarımızı artırma konusunu inceleyeceğiz. Bu hem refah getiriyor, hem de istihdam getiriyor. İnsan hakları konusunu görüşmelerimizde dile getirdim. Daha önce söylemiş olduğum gibi, sayın Başbakan da 15 Temmuz'daki tutumumuzdan bahsettim. Ben Türkiye'nin demokrasi ve insan hakları konusundaki tutumunun devam etmesini istedim. Herkes kendi mülteci politikasından sorumludur.
AB'ye 10 yıllardır girmeye çalışan bir ülkenin başbakanına söyleyecekleriniz nelerdir?
May: Müzakerelerin ilerlediğini görmekten memnuniyet duyuyoruz ve Kıbrıs'ın güvenliğini sağlayan bir çözüm olmasını ve Kıbrıslılar için iyi olacak bir çözüm istiyoruz. Brexit konusuyla ilgili olarak Birleşik Krallık'ta bir referandum yaptı ve bu karar çıktı. AB'ye katılmak isteyen başka ülkeler de olacaktır. Ülkeler neyin iyi olduğunu kendileri karar vereceklerdir. AB ile iyi ilişkilerimizin devamını diliyoruz.
Yıldırım: Giren de pişman girmeyen de pişman.
