Türkiye ve Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) arasında, Kürt petrolünün parasıyla alakalı yeni bir pazarlık yapılıyor. Bağdat’tan alacağı yaklaşık 7 milyar dolarlık borcu gerekçe gösteren IKBY, Halkbank’taki hesaba yatan petrol ödemelerinin tamamını kendisi almak istiyor.
Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başkanı Mesut Barzani’nin Ankara ziyareti, enerji kulislerini de hareketlendirdi. Ziyaretten bir gün önce Irak kaynaklı bazı haberlerde “Barzani Halkbank’ta biriken petrolün parasını tahsil etmeye gidiyor” şeklinde yorumlar yer aldı. Enerji Bakanı Taner Yıldız dün bu iddiaların doğru olmadığını söyleyerek, “Geçici olan hesapların, kalıcı hesaplar haline gelmesi ve yetkililerle bu hesapların açılması için geliyorlar. K. Irak petrolüyle alakalı değil aynı zamanda Bağdat petrolleriyle alakalı da konuşuyoruz” dedi.
Barzani’ye Türkiye ziyaretinde Başbakan Yardımcısı Kubat Talabani, Doğal Kaynaklar Bakanı Aşti Hawrami, Hükümet Sözcüsü Sefin Dizayi ve Maliye Bakanı Rebaz Muhammet eşlik etti.
Hürriyet'in haberine göre, konuya yakın kaynaklar, Kürt petrolü geliri konusunda yeni bir müzakere sürecinin başladığı bilgisini paylaştı. Türkiye ve IKBY arasında enerji anlaşmalarının imzalandığı kasım ayında şartların farklı olduğunu ve Bağdat’ın Erbil’e bütçeden hakkı olan petrol gelirlerinin yüzde 17’sini ödediğini, ancak ocak ayından bu yana IKBY’nin tek kuruş para alamadığını aktaran kaynaklar, “Ocak ayından bu yana yaklaşık 7 milyar dolar alacakları birikti. Beş kuruş paraları yok. Bu nedenle Halkbank’a yatmaya başlayan petrol ödemelerinin tamamını almak istiyorlar” dedi.
Tasarruf Kürtlerin
Irak’ta giderek ciddileşen siyasi karışıklıklara da değinen söz konusu kaynaklar, şöyle devam etti:
“IKBY sınırları içerisinde 300 bin mülteci var. Şimdi onlara da bakıyorlar ve bunu uluslararası toplumdan ciddi bir yardım da almadan yapıyorlar. Türkiye de bir karar verecek. Bu hesaptan tasarruf yetkisi Kürtlere ait, Türkiye bir bankacılık hizmeti veriyor. Uluslararası yükümlülüklere uygun olmasına önem veriyor.”
Yakıt ticareti genişleyebilir
Analistler, Türkiye’nin gelir paylaşımına ilişkin Erbil ve Bağdat arasında bir uzlaşma beklediğini, uzlaşma sağlanana kadar Halkbank’taki paranın çıkmasına izin vermeyeceğini defaten dile getirdiğini vurguluyor. Ancak böyle bir anlaşma mevcut koşullar altında pek mümkün görünmüyor. Türkiye’nin tavrı değişir ve IKBY bu gelirin tamamını alırsa dahi Bağdat’ın hukuki ve uluslararası baskıyı artıracağı kaydediliyor. Analist Shwan Zulal, görüşmelerde ayrıca IKBY’nin yakıt sıkıntısının gündeme geldiğini ve bu konudaki ticaretin genişletilmesinin mümkün olduğunu belirtiyor.