Avrupa Komisyonu’nun 1998’den bu yana, geçen yıl dışında her sene düzenli olarak yayınladığı Türkiye raporlarının sonuncusu, dün açıklandı. İlk kez ‘İlerleme Raporu’ değil de, ‘Türkiye Ülke Raporu’ adıyla yayınlanan metinde, 15 Temmuz 2016’daki darbe girişiminin arkasında olduğu belirtilen Gülen cemaatiyle ilgili olarak, “Hükümet tarafından darbe girişiminden sorumlu olduğu belirtilerek terör örgütü olarak nitelendirilen Gülen hareketi” nitelendirmesinde bulunuldu.
TIKLAYIN - İşte "en sert rapor" olarak nitelenen AB İlerleme Raporu'nun tam metni
Raporun yayınlanması öncesinde Türk basınında yer alan haberlerde, Avrupa Birliği’nin ilk kez Gülen cemaatini ‘terör örgütü’ olarak tanımlayacağı iddia edilmişti. Raporla ilgili basına sızan bilgilere dayandırılan ve Türkiye'de Milliyet ile NTV’nin yayınlarından sonra çeşitli kaynaklardan yayılan haberlerde, “Raporda, FETÖ ilk kez terör örgütü olarak tanımlanıyor” iddiasına yer verilmişti.
Sabah: Manşette ‘terör örgütü’, iç sayfada ‘dolaylı' tanımlama
İktidara yakınlığıyla bilinen Sabah gazetesinin bugünkü sayısının manşetinde de Avrupa Komisyonu tarafından yayınlanan rapora dair anonsta, “AB Raporu’nda FETÖ için ilk kez terör örgütü ifadesi yer aldı” dendi. Konuyla ilgili iç sayfalarda yer alan kısa haberde ise “AB’den FETÖ için ‘dolaylı’ tanımlama’ başlığı kullanıldı. Mehmet Solmaz imzalı haberde, "Raporda FETÖ’nün ‘Ankara tarafından terör örgütü kabul edilip, darbe teşebbüsünden sorumlu tutulduğu' ifadeleri de yer aldı. Bu yönüyle komisyon raporunun, FETÖ’nün terör örgütü olduğunu doğrudan kabul etmemekle birlikte, Türkiye’nin yaklaşımına yer vererek ‘kaçamak’ ve ‘dolaylı’ bir tanımlamayı tercih etmesi dikkat çekti” yorumuna da yer verildi.
Yeni Şafak: Terör örgütü diyemedi
Yeni Şafak gazetesi ise raporu, “Terör örgütü diyemedi” başlığıyla haberleştirdi. Türkiye raporundaki bazı yorumları ‘skandal’ olarak nitelendiren Yeni Şafak haberinde, “FETÖ’nün terör örgütü olarak nitelendirilmediği metinde, ‘Gülen hareketi’ ifadesi kullanıldı” dendi. Haberde, AB’nin 2016’daki raporda da benzer bir şekilde ‘Gülen hareketi’ nitelendirmesini kullandığı hatırlatıldı.
Milliyet: AB’den mülteci övgüsü
Demirören Grup çatısında yayın yapan Milliyet gazetesi ise, raporun içinde Türkiye’ye yönelik tek olumlu değerlendirme olan ‘mülteci’ başlığını ilk sayfasına taşımayı tercih etti. Türkiye’ye dair sert eleştirilere yer verilen raporla ilgili Milliyet’in ilk sayfasında yer alan haberde, ‘AB’den mülteci övgüsü’ başlığı kullanıldı. Gazetenin iç sayfalarındaki haberde de “FETÖ’ye terör örgütü diyemediler” alt başlığı yer aldı.
Star: Terör ağzıyla AB raporu
Rapor için ‘Terör ağzıyla AB raporu’ nitelendirmesinde bulunan Star gazetesi ise konuya dair kısa haberinde mülteci başlığındaki övgülere ve Ankara’nın cevabına yer verdi. Haberde, “Türkiye’nin FETÖ’yü terör örgütü olarak tanımlaması metinde yer aldı, ancak örgütün tehditlerine değinilmedi” dendi.
Star’a benzer bir yaklaşım gösteren Akşam gazetesi de, “AB’den terör ağzıyla rapor” başlıklı haberinde, AB’nin Türkiye’nin terörle mücadelesini görmezden geldiği yorumunda bulundu. Vatan gazetesindeki haberde de şu ifadeler kullanıldı:
“Avrupa Komisyonu Türkiye İlerleme Raporu’nu açıkladı. 15 Temmuz darbe girişimi kınandı. Ancak FETÖ’yü terör örgütü ilan etmek bir yana ‘FETÖ’ ifadesi bile kullanılmadı.”
Diriliş Postası da, AB’nin Gülen cemaati için ‘terör örgütü’ nitelendirmesinde bulunduğunu iddia eden yayınlar arasındaydı. Haberde, “AB’nin Türkiye Raporu’nda FETÖ ilk kez terör örgütü olarak tanımlandı. Avrupa Birliği Komisyonu tarafından Türkiye’nin İlerleme Raporu’nda 15 Temmuz darbe girişimi kınanırken, FETÖ terör örgütü olarak tanımlandı” dendi.
‘Tarihin en sert raporu’ olarak nitelendirilen metine hükümetten gelen cevaplar da sert oldu. AB’nin Türkiye konusunda ‘objektif’ olmadığını savunan Hükümet Sözcüsü Bekir Bozdağ, 15 Temmuz 2016’daki darbe girişiminin arkasında bulunduğu belirtilen Gülen cemaatiyle ilgili ‘terör örgütü’ nitelendirmesinde bulunulmamasını eleştirirken; Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada da şu ifadelere yer verildi:
"AB'nin Türkiye'nin içinden geçtiği süreci anlamadığı tepkidir. Raporda FETÖ tehdidine değinilmemesi vahim bir eksiklik. Başta PKK, DAEŞ ve FETÖ olmak üzere terörle mücadele ediyoruz. AB’nin 'Birlik dayanışması' kisvesi altında, egemenlik konularındaki ihtilaflarda kendisini yetkili bir hakemlik veya mahkeme olarak görerek hüküm vermeye kalkışması, fevkalade yanlış ve kabul edilemezdir."
Raporun yakınlaşmayı teşvik etmekten uzak olduğunu ve duruma ‘adil, ilkeli bir şekilde yaklaşılmadığını’ kaydeden Avrupa Birliği Bakanı Ömer Çelik de "Türkiye'nin aday ülke olma perspektifi bir kenara bırakılıp komşuluk perspektifi kabul edilemez” dedi.
